Cấm điều khiển phương tiện khi đã uống rượu bia; Tăng mức lương tối thiểu vùng; Không để vật nuôi chứng kiến đồng loạt bị giết mổ; Cấm công ty tài chính gọi điện đòi nợ người thân khách hàng… là những chính sách có hiệu lực từ hôm nay (1/1/2020) sẽ tác động đến nhiều lĩnh vực đời sống xã hội.
Người điều khiển phương tiện bị cấm uống rượu, bia
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 có hiệu lực từ ngày 01/01/2020. Luật quy định biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; biện pháp quản lý việc cung cấp rượu, bia; biện pháp giảm tác hại của rượu, bia; điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia; quản lý nhà nước và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Theo đó, một loạt các hành vi bị nghiêm cấm như: Cấm người điều khiển phương tiện giao thông uống rượu, bia trước và trong khi tham gia giao thông; Cấm xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu, bia; cấm người chưa đủ 18 tuổi uống rượu, bia; Cấm bán, cung cấp rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi… Và đặc biệt, cấm cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên uống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc, học tập và nghỉ giữa giờ…
Ngoài ra, theo quy định của Luật sẽ không được uống rượu, bia ở nơi công cộng, bệnh viện, trường học, nơi vui chơi của trẻ em…; Không được mở mới điểm bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ trong bán kính 100 m tính từ khuôn viên của cơ sở y tế, nhà trẻ, trường học…; Không được quảng cáo trên các phương tiện như báo nói, báo hình ngay trước, trong và ngay sau chương trình dành cho trẻ em trong thời gian từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày…
Cùng với đó, Nghị định 100/2019 thay thế Nghị định 46/2016 có hiệu lực từ ngày 1/1/2020, quy định mức xử phạt người điều khiển xe ô tô vi phạm nồng độ cồn có thể bị phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe (GPLX) từ 22 - 24 tháng; Người điều khiển xe môtô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe môtô và các loại xe tương tự xe gắn máy bị phạt tiền từ 6 - 8 triệu đồng và tước quyền sử dụng GPLX từ 22-24 tháng; Người điều khiển xe đạp, xe thô sơ sẽ bị phạt từ 400-600 ngàn đồng…
Lương tối thiểu vùng tăng
Nghị định 90/2019/NĐ-CP về mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2020.
Nghị định này quy định mức lương tối thiểu vùng áp dụng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động; Doanh nghiệp thành lập, tổ chức quản lý và hoạt động theo Luật Doanh nghiệp; Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại, hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức khác của Việt Nam có thuê mướn lao động theo hợp đồng lao động; Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế và cá nhân người nước ngoài tại Việt Nam có thuê mướn lao động theo hợp đồng lao động (trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác với quy định của Nghị định này).
Theo đó, mức lương tối thiểu vùng năm 2020 sẽ được điều chỉnh tăng, cụ thể: Tăng từ 4,18 triệu đồng/tháng lên 4,42 triệu đồng/tháng (Vùng I); Tăng từ 3,71 triệu đồng/tháng lên 3,92 triệu đồng/tháng (Vùng II); Tăng từ 3,25 triệu đồng/tháng lên 3,43 triệu đồng/tháng (Vùng III); Tăng từ 2,92 triệu đồng/tháng lên 3,07 triệu đồng/tháng (Vùng IV).
Khi mức lương tối thiểu vùng tăng, những người lao động đang có mức lương dưới mức lương tối thiểu vùng; những người làm công việc đã qua đào tạo, học nghề có mức lương dưới 7% mức lương tối thiểu vùng sẽ được tăng lương. Ngoài ra, phía doanh nghiệp còn phải điều chỉnh mức lương đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động theo đúng quy định.
Phạm nhân đồng tính có thể được giam giữ riêng.
Người đồng tính có thể được giam giữ riêng
Luật Thi hành án hình sự năm 2019 có hiệu lực từ ngày 01/01/2020. Trong khoản 3 Điều 30 của Luật này, phạm nhân là người đồng tính, người chuyển đổi giới tính, người chưa xác định rõ giới tính có thể được giam giữ riêng. Ngoài ra, phạm nhân nữ; Phạm nhân là người dưới 18 tuổi; Phạm nhân là người nước ngoài; Phạm nhân là người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A… cũng là những đối tượng được giam giữ riêng.
Điều 51 của Luật cũng chỉ rõ, phạm nhân được nhận quà là tiền, đồ vật do thân nhân gửi vào không quá 02 lần trong 01 tháng bằng đường bưu điện, trong khi trước đây, phạm nhân chỉ được nhận quà là tiền khi được gặp trực tiếp thân nhân. Khi nhận tiền từ người thân, phạm nhân phải gửi trại giam quản lý và chỉ sử dụng để mua lương thực, thực phẩm và các hàng hóa khác.
So với trước đây, tại Khoản 2 Điều 27 của Luật Thi hành án hình sự năm 2010 quy định có sáu đối tượng được giam giữ riêng, gồm: phạm nhân nữ; phạm nhân là người chưa thành niên; phạm nhân là người nước ngoài; phạm nhân là người có bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm; phạm nhân có dấu hiệu bị bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình trong thời gian chờ quyết định của tòa án; phạm nhân thường xuyên vi phạm nội quy, quy chế trại giam.
Xe máy mới được dán nhãn năng lượng
Thông tư 59 năm 2018 của Bộ Giao thông Vận tải quy định việc dán nhãn năng lượng đối với xe mô tô, xe gắn máy sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu có hiệu lực từ 01/01/2020.
Trong đó yêu cầu cơ sở sản xuất, nhập khẩu in nhãn năng lượng theo mẫu và thực hiện dán trên từng xe tại vị trí dễ quan sát trước khi đưa ra thị trường. Nhãn nãy được duy trì trên xe tới khi xe được bàn giao đến tay người tiêu dùng.
Trước khi dán nhãn năng lượng, các cơ sở sản xuất, nhập khẩu phải công khai thông tin về mức tiêu thụ nhiên liệu. Thông tin công khai phải được duy trì trong suốt thời gian cơ sở sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh xe cung cấp kiểu loại xe đó ra thị trường. Ngoài ra, cơ sở sản xuất, nhập khẩu in nhãn năng lượng theo mẫu quy định của Bộ Công Thương.
Vi phạm về đất đai có thể bị phạt đến 1 tỷ đồng
Nghị định 91 năm 2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai có hiệu lực từ ngày 05/01/2020. Nghị định này tăng hàng loạt mức phạt đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này, điển hình như:
Phạt đến 500 triệu đồng với cá nhân và 01 tỷ đồng với tổ chức nếu lấn, chiếm đất chưa sử dụng, đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp (tăng 100 lần so với mức phạt trước đây);
Phạt đến 500 triệu đồng với cá nhân và 01 tỷ đồng với tổ chức nếu tự ý chuyển từ đất trồng lúa sang đất ở (tăng 10 mức phạt so với trước đây);
Phạt đến 20 triệu đồng với cá nhân và 40 triệu đồng với tổ chức nếu chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không có Sổ đỏ (tăng 04 lần mức phạt so với trước đây);
Phạt đến 05 triệu đồng với cá nhân và 10 triệu đồng với tổ chức nếu không sang tên Sổ đỏ khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất (tăng 02 lần mức phạt so với trước đây);
Phạt đến 10 triệu đồng với cá nhân và 20 triệu đồng với tổ chức nếu bỏ hoang đất mà không thuộc trường hợp bất khả kháng (Mức phạt này trước đây chưa hề được quy định).
Cấm công ty tài chính gọi điện đòi nợ người thân khách hàng
Thông tư 18 năm 2019 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sửa đổi Thông tư 43 năm 2016 quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính cũng sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2020.
Thông tư 18 siết chặt hơn các quy định đối với công ty tài chính trong việc thúc giục đòi nợ khách hàng như: Không nhắc nợ, đòi nợ, gửi thông tin về việc thu hồi nợ của khách hàng đối với tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ như người thân của khách hàng, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; Chỉ được nhắc nợ đối với khách hàng tối đa 05 lần/ngày; Trong hợp đồng cho vay tiêu dùng phải có thỏa thuận về hình thức nhắc nợ và thời gian nhắc nợ; Phải bảo mật thông tin khách hàng theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, trong quá trình cung cấp cho khách hàng dự thảo hợp đồng, công ty tài chính phải giải thích trung thực các nội dung cơ bản của hợp đồng, bao gồm cả quyền và nghĩa vụ của khách hàng, các biện pháp đôn đốc thu hồi nợ, biện pháp xử lý trong trường hợp khách hàng không trả nợ (trước đây, chỉ cần giải thích khi khách hàng yêu cầu).
Không để vật nuôi chứng kiến đồng loại bị giết mổ
Luật Chăn nuôi năm 2018 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2020. Luật này quy định về hoạt động chăn nuôi; quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong hoạt động chăn nuôi; quản lý nhà nước về chăn nuôi. Theo đó, rất nhiều quy định mới liên quan đến đối xử nhân đạo với vật nuôi như: Các cơ sở giết mổ phải có biện pháp gây ngất vật nuôi trước giết mổ; không để vật nuôi chứng kiến đồng loại bị giết mổ.
Trong quá trình giết mổ, phải hạn chế gây sợ hãi, đau đớn cho vật nuôi; không đánh đập, hành hạ vật nuôi; Đối với người chăn nuôi, phải cung cấp đủ thức ăn, nước uống bảo đảm vệ sinh, đặc biệt không được đánh đập, hành hạ vật nuôi.
Riêng với việc chăn nuôi chó, mèo, Luật yêu cầu chủ nuôi phải thực hiện tiêm phòng bệnh dại cho chó, mèo.Trong trường hợp chó, mèo tấn công, gây thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Khi nghi ngờ chó, mèo có triệu chứng bệnh dại phải báo ngay cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cán bộ chăn nuôi, thú y cơ sở và thực hiện xử lý theo quy định của pháp luật về thú y.
Mỗi m2 nhà chung cư là một phiếu biểu quyết
Thông tư 06 năm 2019 của Bộ Xây dựng sửa đổi các Thông tư liên quan đến quản lý, sử dụng nhà chung cư có hiệu lực từ ngày 01/01/2020.
Theo khoản 3 “Điều 16. Thành phần tham dự và việc biểu quyết tại hội nghị nhà chung cư” thì “Quyền biểu quyết tại hội nghị tòa nhà chung cư, cụm nhà chung cư được tính theo diện tích sở hữu riêng của chủ sở hữu căn hộ, chủ sở hữu phần diện tích khác trong nhà chung cư theo nguyên tắc 1 m2 diện tích sở hữu riêng tương đương với 01 phiếu biểu quyết”.
Ngoài ra, chủ sở hữu căn hộ hoặc chủ sở hữu phần diện tích khác trong nhà chung cư được ủy quyền cho chủ sở hữu khác trong nhà chung cư đó hoặc người đang sử dụng nhà chung cư đó tham dự họp và thay mặt chủ sở hữu biểu quyết tại hội nghị nhà chung cư.
So với trước đây, theo khoản 3 Điều 16 Thông tư 02/2016/TT-BXD, mỗi căn hộ tương ứng với 01 phiếu biểu quyết.