Thế giới 'dậy sóng' trước tuyên bố của ông Trump về vùng đất thánh Jerusalem

TPO - Tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ cộng đồng thế giới, đặc biệt là các quốc gia Trung Đông, nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp từ quyết định lịch sử này của Mỹ.
Ảnh: Reuters

Các nước Trung Đông phản đối kịch liệt

Phần lớn các quốc gia Trung Đông bao gồm: Palestines, Liban, Iran, Iraq, Ai Cập, Saudi Arabia, Jordan đã lên tiếng phản đối kịch liệt quyết định của Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của  Israel.

Palestines chính là quốc gia chịu ảnh hưởng lớn nhất từ quyết định này của Tổng thống Trump. Ngay sau quyết định của Mỹ, Tổng thống Palestines Mahmud Abbas đã gọi hành động của Washington là "tồi tệ và không thể chấp nhận được", và là một bước đi "phá hoại tất cả các nỗ lực hòa bình Trung Đông".

Phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine, hiện đang nắm quyền kiểm soát Dải Gaza, cảnh báo quyết định của ông Trump sẽ "mở ra cánh cửa địa ngục" đối với các lợi ích của Mỹ tại khu vực. 

Tổng thống Liban Michel Aoun cho rằng quyết định của Tổng thống Mỹ là "nguy hiểm" và khiến Mỹ không còn là một nhà bảo trợ hòa bình đáng tin cậy.

Trong khi đó, Thủ tướng Liban Saad Hariri nhấn mạnh quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel sẽ đối mặt với sự phản đối của "toàn bộ cộng đồng Arab và đe dọa thổi bùng căng thẳng tại khu vực". 

Theo một tuyên bố của Phủ Tổng thống Ai Cập, ông El-Sisi nói rằng Ai Cập bác bỏ động thái này và cảnh báo "các hậu quả liên quan" sau quyết định của Mỹ.

Jordan cũng lên án hành động của ông Trump. Người phát ngôn chính phủ Mohammed Momani gọi đây là sự vi phạm luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.

Saudi Arabia gọi động thái của ông Trump là "phi lý và vô trách nhiệm". 

Iran, Iraq lên án mạnh mẽ quyết định của Mỹ. Ngày 6/12, Lãnh tụ tối cao, Đại giáo chủ của Iran Ali Khamenei đã kêu gọi thế giới Hồi giáo đứng lên chống lại "âm mưu của Mỹ" nhằm thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Nhà lãnh đạo của Iran cho rằng "kế hoạch của kẻ thù nhằm thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel là kết quả của sự thiếu năng lực và tuyệt vọng", đồng thời nói thêm "thế giới Hồi giáo chắc chắn sẽ chống lại âm mưu của Mỹ, người Do Thái (Israel) sẽ bị ảnh hưởng nặng nề sau quyết định này. Palestine luôn ở trong tim chúng ta và chắc chắn sẽ được giải phóng hoàn toàn". 

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Iraq đã lên án việc Tổng thống Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, cho rằng động thái này sẽ đẩy khu vực "tới bờ vực một cuộc xung đột mới".

Đặc biệt, Liên đoàn Arập (AL) cho biết tổ chức này sẽ nhóm họp bất thường tại Cairo vào ngày 9/12 tới.

Trong khi Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) sẽ tổ chức một cuộc họp vào ngày 13/12 tại Istanbul để phối hợp đưa ra lập trường của 57 nước thành viên sau quyết định trên của Tổng thống Mỹ.

Châu Âu quan ngại sâu sắc trước quyết định của Mỹ

Bên cạnh sự phản đối của các nước Trung Đông, các quốc gia châu Âu cũng thể hiện sự quan ngại sâu sắc trước quyết định của ông Trump.

Từ châu Âu, Thủ tướng Anh Theresa May nêu rõ Chính phủ Anh không đồng tình với quyết định của người đứng đầu Nhà Trắng, cho rằng bước đi này "không có lợi" cho các nỗ lực hòa bình tại Trung Đông. 

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ khiến trách cho rằng, hành động của ông Trump là động thái "vô trách nhiệm"

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói rằng Chính phủ nước này không ủng hộ quyết định "đơn phương" củ ông Trump

Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu, bà Federica Mogherini bày tỏ "quan ngại sâu sắc" đối với lập trường mới của Washington về vấn đề Jerusalem.

Các tổ chức quốc tế họp bàn thảo luận quyết định của Mỹ

Ban lãnh đạo Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 6/12 thông báo cơ quan quyền lực nhất Liên hợp quốc này sẽ triệu tập phiên họp khẩn vào ngày 8/12 để thảo luận về quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. 

Ngày 6/12, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres tuyên bố không thể có giải pháp nào thay thế cho giải pháp hai nhà nước giữa Israel và Palestine, và Jerusalem là vấn đề quy chế cuối cùng cần phải được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp.

Phát biểu với báo giới sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, ông Guterres nói: "Tôi liên tục lên tiếng phản đối bất kỳ biện pháp đơn phương nào đe dọa tới triển vọng hòa bình cho người Israel và người Palestine". 

Theo các chuyên gia về tình hình Trung Đông, quyết định của ông Trump thể hiện sự thiên vị một cách quá đáng của Chính quyền Washington đối với Israel-đồng minh thân cận số một của Mỹ tại khu vực Trung Đông.

Vùng đất linh thiêng Jerusalem là nơi mà hiện cả Israel và Palestine đều tuyên bố là thủ đô của mình. Đặc biệt, đây là khu vực có ý nghĩa quan trọng với cả người Do Thái, người Cơ Đốc và người Hồi giáo.

Như vậy, quyết định của ông chủ Nhà Trắng được ví như một mồi lửa khiến cho "đám lửa âm ỉ cháy" ở Trung Đông luôn trực chờ bùng phát bất cứ lúc nào.

Và sự thay đổi thái đội của Mỹ đối với  Jerusalem chắc chắn sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường cho khu vực Trung Đông và các nước có đông người Hồi giáo sinh sống.