Thế giới có bao nhiêu điều kỳ lạ mà con người hoặc thiên nhiên đã tạo nên? Trong những địa danh kỳ lạ đó có Vơnidơ (Venice) thành phố độc nhất vô nhị mà ở đó đường phố không phải bằng bê tông hay rải nhựa mà là nước. Đi trên đường phố là đi trên mặt nước!
Tôi đã nghe kể những chuyện kỳ lạ về thành phố này. Người ta nói rằng những ai đã đến đây khi trở về nhà đều có cảm giác mát lạnh về ban đêm dù đang ngủ ở những nơi nóng nực và trong những giấc mơ đều thấy mình đang bay trên biển. Những người làm ăn buôn bán đến đây tham quan khi trở về mọi xui xẻo tự nhiên biến mất. Các cặp vợ chồng suốt cả tháng trời sau đó đêm nào cũng như đêm tân hôn..
Thực hư thế nào trong những điều người ta đồn thổi tôi không thể kiểm chứng, chỉ biết rằng người ta đổ về Vơnidơ ngày mỗi đông…
Tôi đến Ý không phải lần đầu. Nhưng mỗi lần đến Vơnidơ đều mang đến cảm giác mới lạ. phương tiện đi lại ở thành phố diệu kì này là thuyền. Tôi không biết có bao nhiêu loại thuyền ở đây. Thuyền rồng, thuyền độc mộc, thuyền máy, thuyền tam bản... thôi thì đủ loại, đủ màu sắc, đủ kích cỡ, đủ hình dáng.
Tôi nhìn những đợt sóng do hàng chục con thuyền cùng chạy tạo nên, vỗ ì oạp vào thềm nhà, bậc cửa và có cảm tưởng như cả thành phố Vơnidơ đang chạy đung đưa trôi bồng bềnh trên biển nước. Người dân thành phố đi mua hàng, đi công chuyện, đi thăm nhau... đều xuống thuyền, nổ máy hoặc cầm chèo khua nước...
Bao điều kì ảo ở Vơnidơ theo tôi về Việt Nam. Trở về nhà, và thật kỳ lạ, khi tôi lên nhà vườn của mình ở Sóc Sơn, suốt một tuần đầu đêm nào tôi cũng mơ thấy mình bay trên biển nước và đêm ngủ tôi cảm thấy mát lạnh dù ở đây không có máy điều hòa. Ảo giác chăng ?
Và rồi, hôm kia, trong chương trình truyền hình, tôi được biết, thành phố Vơnidơ đang có nguy cơ chìm xuống biển, do biến đổi khí hậu, trái đất nóng lên, băng tan, mực nước biển dâng cao... Người ta đo và thảng thốt trước sự thật mỗi năm nước biển bao quanh Vơnidơ dâng lên, và những ngôi nhà tuyệt đẹp của Vơnidơ đang lún xuống.
Một cảm giác se sắt, tiếc nuối lẫn tuyệt vọng…
Biến đổi khí hậu có ở đâu xa, nó hiện hữu trần trụi trước mắt và kinh hoàng thay, nó đang xao xác bào mòn ngay cả trong kí ức…
Viết lại tại nhà vườn Sóc Sơn 2015