Lên ngôi vô địch cuộc thi Đường lên đỉnh Olympia lần thứ 2 năm 2001, đến nay, Phan Mạnh Tân vẫn hình dung hành trình đã qua của cuộc đời mình như một cuộc đua leo núi, chinh phục đỉnh núi thật sự.
Nhắc đến cuộc thi tri thức này, hẳn nhiều người vẫn nhớ đến quán quân Phan Mạnh Tân dù anh vô cùng kín tiếng. Anh hiện là tiến sĩ, quản lý cấp cao của tập đoàn công nghệ thông tin nổi tiếng toàn cầu.
Phan Mạnh Tân học chuyên Toán khóa 8 của trường Chuyên Hà Tĩnh. Mới đây, nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập trường, là một trong những cựu học sinh tiêu biểu, anh đã có những chia sẻ về những kỷ niệm khó quên của thời học trò, về cuộc sống hiện tại và lời nhắn gửi đến các bạn trẻ. Nhiều khán giả và bạn bè của Phan Mạnh Tân nói họ vẫn còn nhớ như in cảm xúc hồi hộp khi xem chương trình năm đó.
Hiện tại, Phan Mạnh Tân làm việc trong ngành công nghệ thông tin ở tập đoàn IBM. Anh sinh sống ở thành phố Melbourne, Australia cùng vợ và hai cậu con trai. Vợ anh cũng là du học sinh. Dù xa quê hương nhưng anh vẫn thấy Việt Nam luôn gần ngay bên mình.
Trong một bài phỏng vấn, Phan Mạnh Tân nói rằng cho 2 con học tiếng Việt bằng cách đưa các bé đi chơi với gia đình người Việt vào dịp cuối tuần. "Vợ chồng tôi muốn nếp sống của gia đình vẫn là nếp sống gia đình Việt, con cái phải nói được tiếng Việt tốt. Muốn văn hóa Việt Nam được bảo tồn, ít nhất trong gia đình nhỏ của tôi".
Khi còn nhỏ, Tân rất đam mê đọc sách. Sách đã mở ra trước mắt anh những chân trời rộng lớn của tri thức. Lúc đang học cấp 1, cấp 2, môn học nào anh cũng đi thi (trừ môn tin học). Anh xem sự học là một quá trình không ngừng nghỉ. Ngoài việc học từ thầy cô và sách vở, anh cũng đã học tập được rất nhiều điều từ bạn bè và các anh chị đi trước. Thời đó, dù chưa được tiếp xúc nhiều với máy tính nhưng Phan Mạnh Tân đã luôn học hỏi từ các “cao thủ” máy tính là bạn bè.
Năm 2001, chàng trai đến từ vùng đất học Hà Tĩnh đã trở thành người chiến thắng trong cuộc đấu trí tuệ Olympia đầy gay cấn, nghẹt thở đến phút chót. Vị trí quán quân đã giúp anh có cơ hội du học nước ngoài, là bước khởi động, bệ phóng để tạo bước đà cho những thành công sau này. Để có được thành quả ngọt ngào đó, anh vẫn thầm cảm ơn ngôi trường cấp 3 mà mình theo học. Tân nói, 3 năm học ở trường Chuyên có lẽ là khoảng thời gian anh tiếp nhận được nhiều kiến thức nhất và trưởng thành nhanh nhất trong cuộc đời mình.
Thời đó, Tân cũng rất tích cực tham gia các công tác Đoàn Đội. Anh vinh dự được tham gia kéo cờ và thỉnh thoảng được điều hành lễ chào cờ vào mỗi sáng thứ hai đầu tuần. Sau lên cấp 3, anh nhớ có lần được ra thành phố Vinh xem trận chung kết Bảy sắc cầu vồng Bắc Miền Trung. Năm đó, trường Năng Khiếu Hà Tĩnh đạt chức vô địch, anh lại càng thích và có động lực để đi thi Olympia hơn. Đó cũng là một yếu tố giúp anh làm quen và tự tin hơn trước ống kính trường quay của Đài truyền hình. Mạnh Tân chia sẻ: “Cùng với một túi tri thức thật đầy nhờ quá trình tự học, đọc sách thì việc chinh chiến nhiều tại các cuộc thi, bứt mình ra khỏi cái tổ kén vây bọc suy nghĩ của mình để hòa nhập, học hỏi nhiều điều hay từ người khác” là cơ sở giúp anh có được sự tự tin, và tạo được một phong độ tuyệt vời, một phong độ đỉnh cao dưới áp lực mà cuộc thi mang lại. Và đương nhiên, “để Vô địch ở vòng Chung kết Olympia thì yếu tố may mắn cũng đóng một phần rất quan trọng !”
Được học tập và sinh sống tại Úc là bệ phóng và cũng là những tháng ngày Tân xem như là phần thi Vượt chướng ngại vật trong cuộc đời mình. Trong anh, kí ức về cái Tết xa nhà đầu tiên ở nước ngoài vào năm 2003 vẫn còn những xúc cảm vẹn nguyên.
Môi trường ở Úc rất thân thiện, đa văn hóa và khác biệt hoàn toàn với Việt Nam nên trở ngại lớn nhất với anh có lẽ là phải làm sao mình cố gắng hòa đồng, hòa nhập để làm việc cho tốt. “Những gì chưa được thử nghiệm, những gì chưa vượt qua lại tạo động lực cho tôi càng muốn gắn bó với nó. Tin học với tôi cũng vậy”. Anh chọn chuyên ngành Công nghệ thông tin là mục tiêu theo đuổi sau khi sang Úc. Sau những năm tháng học tập tại khoa Công nghệ thông tin trường ĐH Tổng hợp Swinburne anh được chọn học một năm danh dự (không qua Thạc sĩ) rồi được chuyển thẳng làm Tiến sĩ tin học. Sau khi tốt nghiệp, anh có cơ hội được ở lại trường đại học để tiếp tục gắn bó với nghiên cứu và giảng dạy nhưng nhận được lời mời làm việc của tập đoàn IBM nên quyết định thử sức ở môi trường tập đoàn doanh nghiệp. Anh đam mê và gắn bó với công việc hiện tại hơn 10 năm nay.
Sau khi ổn định cuộc sống gia đình, Phan Mạnh Tân tập trung trở lại để phát triển sự nghiệp của mình. Với anh, “tăng tốc chính là nỗ lực hết sức để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình tại thời điểm đó. Có lẽ chính phương châm bao giờ cũng gắng làm tốt nhất công việc của mình, và làm hết khả năng, thời gian là mấu chốt giúp tôi có được thành công từ một kiến trúc sư phần mềm trở thành quản lý cấp cao thuộc bộ phận tư vấn của IBM, tập đoàn công nghệ thông tin lớn toàn cầu”.
Gửi lời nhắn đến các bạn trẻ, quán quân Olympia năm 2001 nói: “Hãy cứ theo đuổi đam mê, thành công sẽ theo đuổi bạn”. Những ai đam mê ngành công nghệ thông tin hãy cứ lựa chọn, bởi đó là chuyên ngành có nhiều cơ hội và tiềm năng dù bạn sống ở Việt Nam hay nước ngoài. Nếu các bạn chọn ngành này, sẽ rất nhiều bạn có thành công đột phá trong tương lai”.