Quận có nhiều quán phở ngon nhất
Không phải chờ tới khi được vinh danh di sản phi vật thể quốc gia, Phở Hà Nội mới vang danh cả trong và ngoài nước. Việc ghi danh Phở Hà Nội không nằm ở việc làm cho phở danh giá lên, nhưng tri thức nấu phở, văn hóa phở sẽ có thêm khung quy chuẩn để bảo tồn và phát huy.
Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã khảo sát 18/30 quận, huyện và thống kê được 700 quán phở đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
Quán phở Hà Nội tập trung chủ yếu tại Ba Đình (21 cửa hàng phở), Hoàn Kiếm (32 cửa hàng phở), Cầu Giấy (29 cửa hàng phở), Đống Đa (9 cửa hàng phở), Hai Bà Trưng (30 cửa hàng phở), Thanh Xuân (56 cửa hàng phở), Long Biên (93 cửa hàng phở).
Phở Hà Nội có đặc trưng riêng ở hương vị và văn hóa ăn phở. Hoàn Kiếm là nơi có nhiều quán phở ngon bậc nhất Thủ đô.
“Những thương hiệu phở gia truyền trên 2 đời làm phở thường chuyên bán phở bò hoặc phở gà, tập trung chủ yếu trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, quận Ba Đình, quận Hai Bà Trưng”, đại diện Sở VHTT Hà Nội nêu.
Hà Nội đã có 6 quán phở được đưa vào danh sách quán ăn ngon do Michelin đề cử: Phở Bát Đàn, Phở Ấu Triệu, Phở số 10 Lý Quốc Sư, Phở gà Nguyệt, Phở Khôi Hói và Phở gà Châm. Trong số những quán phở này, có tới 5 quán nằm trên địa bàn quận Hoàn Kiếm.
Trong danh sách Michelin, Phở Bát Đàn (số 49, phố Bát Đàn) hay phở số 10 Lý Quốc Sư có tiếng hàng vài chục năm nay. Những quán phở khác trong danh sách này đều chiếm thiện cảm của đông đảo thực khách.
Phở gánh Hà Nội bên Bờ Hồ. Ảnh: Tư liệu
Nhắc đến phở Hà Nội không thể không nhắc đến phở gánh. Những gánh phở bán quanh phố cổ Hà Nội chính là không gian văn hóa ban đầu của phở Hà Nội. Phở Thìn Bờ Hồ, Phở ông Đào, Phở Chiêu... đều là những thương hiệu đi lên từ những gánh phở nhỏ ấm nóng di động ấy.
Vào những năm 50 của thế kỷ XX, ông Bùi Chí Thìn khởi nghiệp quanh khu vực Bờ Hồ, vườn hoa con Cóc sau đó bán cố định tại 61 Đinh Tiên Hoàng (quận Hoàn Kiếm).
Phở ông Đào tại 33 Hàng Giấy, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội trước đây do ông Vũ Văn Tâm khởi nghiệp bán phở gánh ở khu vực Phố Nguyễn Thiện Thuật và Trần Nhật Duật. Ông Cù Như Thấn truyền nghề lại cho 5 người con, một trong số những người con ấy rất thành công tạo nên thương hiệu Phở Chiêu nổi tiếng ở phố Hàng Đồng, Phở 49A Bát Đàn (con gái là Cù Thị Thanh Xuân) cũng thuộc quận Hoàn Kiếm.
Thách thức phát huy di sản
Quá trình khảo sát, xây dựng hồ sơ Phở Hà Nội là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Sở VHTT Hà Nội chỉ ra nhiều sự thay đổi cả về không gian lẫn tri thức nấu phở, văn hóa ăn phở.
“Để duy trì một cửa hàng phở trên 10 năm không nhiều, đặc biệt là những thương hiệu phở nổi tiếng tại Hà Nội với hương vị phở đặc trưng riêng có đang đứng trước những thách thức về việc trao truyền nghề cho thế hệ kế cận”, đại diện Sở VHTT Hà Nội nêu.
Phở Hà Nội không chỉ là thức quà sáng quen thuộc, còn là nét văn hóa ẩm thực nổi bật của Thủ đô.
Hương vị riêng có ở mỗi thương hiệu lại là bí quyết gia truyền khi nấu phở, từ cách chọn nguyên liệu, gia vị. Thường bí quyết ấy chỉ truyền nghề trong gia đình (hoặc dòng họ) thông qua quá trình vừa học vừa làm, ít có tài liệu ghi chép. Hiếm có thương hiệu phở nào truyền cho người ngoài. Phở Lý Quốc Sư là một trong những ngoại lệ.
Giống với nhiều nghề thủ công, nghề phở cũng đối diện với thách thức đứt gãy thế hệ theo nghề. Giới trẻ ngày nay có lựa chọn nghề nghiệp rộng mở, song hành với xu hướng di dân mang tính toàn cầu. Đây cũng là một trong những nội dung được đề cập tại tọa đàm về di sản phở Hà Nội trong khuôn khổ Lễ hội Ẩm thực Hà Nội 2024.
Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Đỗ Đình Hồng hy vọng, trong khuôn khổ Lễ hội Ẩm thực Hà Nội 2024 (29/11-1/12), cùng với việc đón bằng ghi danh Phở Hà Nội là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, du khách có thêm dịp tìm hiểu phở Hà Nội ở khía cạnh sâu hơn về tri thức nấu phở, nét khác biệt của văn hóa thưởng thức phở. Đây cũng là dịp để quảng bá văn hóa ẩm thực, thu hút du khách trong nước và quốc tế.
Theo bình chọn từ trang Lonely, Việt Nam là một trong những quốc gia có 7 món ăn được phục vụ trong bát mang tới trải nghiệm tốt nhất trên thế giới, trong đó có món phở. Phở Việt được tạp chí Business Insider bình chọn là một trong những món phải ăn thử một lần trong đời đối với những người thích đi lịch trên thế giới. Chuyên trang du lịch The Travel công bố danh sách 10 quốc gia có thức ăn ngon nhất thế giới, trong đó có món phở của Việt Nam.