Theo báo cáo Quyết toán ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2017 vừa được Chính phủ trình tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, quyết toán thu NSNN năm 2017 đạt 1.293.627 tỉ đồng, tăng 6,7% (81.447 tỉ đồng) so với dự toán, chủ yếu do tăng thu từ tiền sử dụng đất, thuế xuất nhập khẩu và thu từ dầu thô.
Cụ thể, thu từ doanh nghiệp Nhà nước đạt 282.439 tỉ đồng, giảm 1,4% so với dự toán; thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể thu từ dầu thô) đạt 172.166 tỉ đồng, giảm 14,4% so với dự toán; thu từ khu vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ngoài quốc doanh đạt 181.001 tỉ đồng, giảm 6,9% so với dự toán; thu thuế thu nhập cá nhân đạt 78.775 tỉ đồng, giảm 2,7% so với dự toán...
Năm 2017, đáng chú ý là sự đóng góp vào NSNN của PVN. Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, thu từ dầu thô đạt 49.583 tỉ đồng, tăng 29,5% (11.283 tỉ đồng) so với dự toán. Đồng thời, PVN đã nộp vào ngân sách 3.561 tỉ đồng khoản kết dư chi phí phát sinh năm 2017 của Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro, nhờ đó thu NSNN từ dầu thô tăng 29,5% so với dự toán.
Còn tại Báo cáo tóm tắt kết quả sản xuất kinh doanh năm 2018 của PVN, sản lượng khai thác dầu thô trong nước vượt 675 nghìn tấn so với kế hoạch Chính phủ giao đầu năm, đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng GDP cả nước đạt 7,08%. Tổng doanh thu toàn PVN năm 2018 đạt 626,8 nghìn tỉ đồng, vượt 96 nghìn tỉ đồng, vượt 18% kế hoạch năm, tăng 26% so với năm 2017.
Đặc biệt, nộp NSNN toàn PVN năm 2018 đạt 121,3 nghìn tỉ đồng, vượt 47,5 nghìn tỉ đồng, vượt 64,3% kế hoạch năm, tăng 24% so với năm 2017, đã góp phần quan trọng vào cân đối ngân sách Trung ương năm 2018. Tổng lợi nhuận sau thuế năm 2018 của PVN đạt 47,1 nghìn tỉ đồng (kế hoạch 19,1 nghìn tỉ đồng), vượt gấp 2,5 lần kế hoạch năm, tăng 23% so với năm 2017...
Nhận định về những đóng góp của ngành Dầu khí đối với phát triển kinh tế xã hội, ông Bùi Sỹ Lợi - Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, bên cạnh những đống góp chung cho NSNN, Dầu khí đang đặt nền móng phát triển kinh tế vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ.
Đại biểu quốc hội tỉnh Thanh Hóa Bùi Sỹ Lợi cho biết thêm, Dầu khí là ngành kinh tế rất quan trọng đối với nền kinh tế đất nước. Qua nhiều khóa làm đại biểu Quốc hội, tôi thấy khi nào bức bách nhất của ngân sách Nhà nước, bức bách nhất của tăng trưởng thì chúng ta phải dùng dầu khí để quyết định tăng trưởng, năng suất lao động và ngân sách Nhà nước. Có những lúc chúng ta báo cáo trước Quốc hội là không hoàn thành thu ngân sách và không bảo đảm được tốc độ tăng trưởng, nhưng sau 1 tháng, khi chúng ta có những quyết sách về dầu khí thì chúng ta hoàn thành được những nhiệm vụ đó.
Đóng góp của ngành Dầu khí vào nền kinh tế rất rõ ràng. Không chỉ đóng góp rất lớn vào ngân sách Nhà nước, tăng trưởng nhanh và bền vững, ngành Dầu khí còn góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và quan trọng nhất là ngành Dầu khí đã góp phần bảo vệ chủ quyền đất nước.
Ông Bùi Sỹ lợi nhấn mạnh: Ngành Dầu khí đã góp phần quan trọng giải quyết các vấn đề xã hội của đất nước, trước hết là bảo đảm việc làm cho người lao động. Khi ngành Dầu khí ra đời, một loạt các chỉ tiêu giải quyết việc làm được giải quyết. Đặc biệt, việc làm của ngành Dầu khí hơn các lĩnh vực khác là có tính ổn định, bền vững và thu nhập cao. Đi đôi với giải quyết việc làm là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, vì đây là ngành đòi hỏi trình độ kỹ thuật rất cao.
Mặc dù thị trường dầu khí thế giới 3 tháng đầu năm 2019 có nhiều biến động, quý I/2019, hầu hết các chỉ tiêu sản xuất của PVN đều hoàn thành vượt mức từ 2-8% kế hoạch. Đặc biệt, các chỉ tiêu tài chính của PVN như tổng doanh thu, nộp NSNN đều hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra. Trong đó, tổng doanh thu của toàn PVN đạt 162,7 nghìn tỉ đồng, vượt 6,3% kế hoạch quý I và bằng 26,6% kế hoạch năm; nộp NSNN toàn PVN đạt 23,5 nghìn tỉ đồng, vượt 9,2% so với kế hoạch quý I và bằng 27,0% kế hoạch năm.
Theo số liệu vừa được Bộ Tài chính công bố, 4 tháng đầu năm 2019, NSNN đang thặng dư 88,7 nghìn tỉ đồng. Cụ thể, thu cân đối NSNN tháng 4 ước đạt 133,9 nghìn tỉ đồng, trong đó, thu nội địa ước đạt 111,6 nghìn tỉ đồng. Đáng chú ý, thu từ dầu thô tháng 4 ước đạt 4,7 nghìn tỉ đồng; lũy kế 4 tháng ước đạt 18,29 nghìn tỉ đồng, bằng 41% dự toán năm.
Đánh giá sâu về việc tạo cơ chế chính sách để tiếp tục phát triển ngành dầu khí trong bối cảnh mới, ông Nguyễn Đức Kiên - Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận định cần phải có một cách nhìn nhận khác về dầu khí.
Ông Kiên phân tích, chúng ta đều thấy tác động của ngành Dầu khí rất lớn với nền kinh tế và quá trình phát triển của đất nước. Đến nay, tình hình kinh tế, chính trị, tiềm lực kinh tế của nước ta đã thay đổi, đòi hỏi ngành Dầu khí, các cơ quan quản lý Nhà nước cần có cách nhìn khác về tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, về ứng dụng khoa học công nghệ, về phương thức đi tắt đón đầu tổ chức sản xuất của ngành Dầu khí trong tương lai.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc Hội nhấn mạnh: “Phải nhìn nhận các yếu tố liên quan đến môi trường hoạt động của ngành Dầu khí đã có nhiều thay đổi. Về môi trường kinh doanh quốc tế là biến động giá dầu, yêu cầu kỹ thuật sản xuất cũng như bảo vệ môi trường... Còn về thị trường nội địa cũng có những tác động hạn chế đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của ngành Dầu khí, bao gồm cả trách nhiệm của Nhà nước trong việc tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh công khai minh bạch, có thể dự báo được. Để cho các doanh nghiệp dầu khí hoạt động hiệu quả, đòi hỏi sự thay đổi và nâng cao trách nhiệm của Chính phủ với tư cách chủ sở hữu của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.
Có thể thấy rằng, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trong nhiều năm qua đến nay đã và đang có những nỗ lực và đóng góp lớn đối với kinh tế xã hội của đất nước, ngân sách quốc gia. Để Dầu khí làm đúng vai trò là trụ cột của kinh tế đất nước cần sự quan tâm hơn nữa của Đảng, Chính phủ, cần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, bền vững cho ngành Dầu khí nói chung, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam nói riêng phát triển.