Tại Hội thảo “Hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng phù hợp với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” do Bộ Xây dựng tổ chức ngày 26/5, ông Phạm Văn Khánh – Vụ trưởng Vụ Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, có nhiều hạn chế trong việc xây dựng và quản lý hệ thống định mức và giá xây dựng. Trong đó, hệ thống định mức trên thực tế hiện nay vẫn được áp dụng cứng đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Cùng với đó, hệ thống định mức cơ sở về năng suất lao động và năng suất máy, thiết bị thi công cho việc xác định đơn giá, dự án lại thiếu.
Nêu tại tham luận, TS Cao Tấn Khổng – Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, qua kiểm toán lĩnh vực đầu tư xây dựng công trình cho thấy hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật và giá xây dựng còn một số bất cập cần bổ sung sửa đổi.
Về hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật, ông Khổng cho hay, hệ thống định mức hiện hành đã lạc hậu nhiều hạng mục công việc với chi phí xây dựng lớn đang được thực hiện tại nhiều dự án chưa được xây dựng và ban hành định mức gây khó khăn cho việc xác định hao phí hợp lý, hợp lệ của mạng mục xây lắp trong quá trình kiểm toán.
Đối với những dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông theo hình thức hợp đồng BOT, thiếu định mức một số chi phí như: Chi phí bảo trì đường bộ, chi phí trung tu, đại tu công trình đường bộ, loại công trình đường bộ, công nghệ tổ chức thu phí…
Trong khi đó, về giá xây dựng công trình được hình thành từ giá nhân công, giá nguyên nhiên, vật liệu và giá thiết bị thi công thì các loại giá này lại đang bị phân biệt bởi nguồn vốn đầu tư dự án. Như đối với dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, trái phiếu chính phủ được áp dụng theo mặt bằng giá do UBND cấp tỉnh ban hành. Nhưng đối với một số dự án được đầu tư từ nguồn vốn ODA lại áp dụng mặt bằng giá tại quốc gia của nhà thầu. Điều này gây bất bình đẳng trong đầu tư, xây dựng tại Việt Nam.
Cũng nêu lên những bất cập từ thực tiễn, ông Nguyễn Trọng Tuấn – Giám đốc Sở Xây dựng TP.Hồ Chí Minh cho biết, trong những năm gần đây, khi áp dụng công nghệ mới, vật liệu mới, máy móc hiện đại trong xây dựng đã gặp không ít khó khăn trong công tác quản lý định mức và giá xây dựng do hiện nay các định mức do Bộ Xây dựng công bố được xây dựng trên cơ sở công nghệ cũ, máy móc thi công lạc hậu, năng suất lao động thấp, đẩy chi phí xây dựng cho một số công tác xây dựng tăng cao. Trong khi đó, những công nghệ, máy móc hiện đại, vật liệu mới trong xây dựng chưa được kịp thời đưa vào định mức và giá xây dựng công trình.
“Việc hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng phù hợp với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế là hết sức cần thiết và cấp bách” – đại diện Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh nhận định, xây dựng là ngành kinh tế lớn, sản phẩm xây dựng tạo ra tài sản cố định cho nền kinh tế. Quản lý chi phí đầu tư xây dựng và chi phí dịch vụ hạ tầng kỹ thuật đô thị có vai trò quan trọng trong việc quản lý đầu tư xây dựng và phát triển đô thị, là nhân tố cơ bản liên quan đến thất thoát, lãng phí và hiệu quả kinh tế của dự án đầu tư xây dựng và phát triển đô thị.
Định hướng cho việc hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng là chuyển đổi cơ chế quản lý từ công bố sang ban hành - ban hành áp dụng đối với dự án sử dụng vốn nhà nước, dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, Thứ trưởng Bùi Phạm Khánh khẳng định.
Theo đó, sẽ đổi mới phương pháp xây dựng và quản lý hệ thống định mức xây dựng và dịch vụ công ích đô thị theo định mức năng suất; đổi mới quản lý giá xây dựng theo vùng và phù hợp với thị trường, theo điều kiện xây dựng và gắn với kế hoạch triển khai dự án…