Sputnik đưa tin, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cảm thấy bức xúc với những gì Tổng thống Mỹ Donald Trump cho thấy “sự ủng hộ” và “tôn trọng” đối với những người dân Iran trong làn sóng biểu tình quần chúng tại nước Cộng hoà Hồi giáo.
“Trump có cách thể hiện sự tôn trọng đối với người Iran thật lạ lùng: Dán nhãn họ là “quốc gia khủng bố”, cấm họ đến Mỹ và phỉ báng họ không ra gì với cái tên Vịnh Ba Tư”, Ngoại trưởng Zarif viết trên Twitter.
Theo ông, những nỗ lực can thiệp vào Iran của Mỹ để nhằm vào Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA), thường được gọi là thoả thuận hạt nhân Iran, tước đoạt lợi ích kinh tế của Tehran nhận được theo văn kiện lịch sử này.
JCPOA được ký kết ngày 14/7/2015 giữa Iran và nhóm các quốc gia P5 +1, bao gồm Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức. Trong đó, Iran chấp nhận đình chỉ chương trình hạt nhân trong nước để đổi lại việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt gây thiệt hại cho kinh tế.
Tổng thống Mỹ nhiều lần buộc tội Iran vi phạm, cũng như cảnh báo rút khỏi thoả thuận này . Vào tháng 10/2017, Nhà Trắng tuyên bố sẽ không chứng nhận sự tuân thủ của Iran đối với hiệp ước này.
Phát ngôn trên theo sau bài viết của ông Trump trên Twitter hôm thứ Tư (3/1). Theo đó, ông chủ Nhà Trắng bày tỏ sự tôn trọng với người Iran tham gia biểu tình phản đối chính phủ “tham nhũng”, đồng thời hứa hẹn người dân Iran sẽ “nhận được sự ủng hộ rất lớn từ Mỹ vào thời điểm thích hợp”.
Trong một lá thư trước đó gửi đến Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, Đại sứ của Iran tại LHQ Gholamali Khoshroo lên án, sự ủng hộ của Trump đối với biểu tình ở nước này là sự can thiệp “kệch cỡm” vào các vấn đề nội bộ của Tehran.
Được biết, LHQ đã cho triệu tập cuộc họp khẩn cấp để bàn về biểu tình Iran vào ngày 5/1 (theo giờ New York) theo đề xuất của Mỹ. Ngoài ra, Washington còn kêu gọi một cuộc họp tương tự tại Hội đồng Nhân quyền LHQ ở Geneva (Thuỵ Sĩ).
Kể từ 28/12/2017, Iran chìm sâu trong các cuộc biểu tình quần chúng, bắt nguồn từ tỷ lệ thất nghiệp cao và sự tăng giá nhiên liệu và lương thực. Ít nhất 21 người đã thiệt mạng do đụng độ giữa người dân và lực lượng an ninh, với hơn 450 người bị bắt giữ.
Số liệu chính thức ước tính, khoảng 15.000 người đã tham gia các cuộc biểu tình tại các thành phố như Tehran, Mashhad, Isfahan và Rasht.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm thứ Hai (1/1) cho biết, tình trạng bất ổn leo thang do sự kết hợp của các vấn đề hiện tại trong nước và ảnh hưởng bên ngoài.
Tehran cũng cáo buộc, những lực lượng được hỗ trợ từ nước ngoài, bao gồm từ Mỹ, Israel và Ả Rập Saudi, trà trộn các cuộc biểu tình, nhằm khiến đất nước rối loạn.
Hôm thứ Ba (2/1), Quân đội Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố, cuộc bạo loạn suốt nhiều ngày đã bị trấn áp.