Sớm ngày 18/11, nữ nghi phạm Hasna Aitboulahcen đã tự kích hoạt đai bom tự sát khi bị cảnh sát Pháp bao vây căn hộ tại thành phố Saint-Denis, ngoại ô Paris, trong chiến dịch truy lùng những kẻ gây ra vụ khủng bố khiến 129 người chết hồi tuần trước.
Đây là vụ kích bom tự sát đầu tiên của một phụ nữ Tây Âu, gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ liều lĩnh và manh động cũng như bước chuyển quan trọng trong chiến lược sử dụng nhân lực của phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS), các chuyên gia cảnh báo.
Tạo cú sốc lớn
Theo các nhà phân tích, đạo Hồi có các quy định rất khắt khe về vai trò của phụ nữ, và những quy định hà khắc này được phiến quân IS áp dụng tại các lãnh thổ do chúng kiểm soát.
Bà Géradile Casult, tiến sĩ xã hội học, chuyên gia về phong trào jihad, cho rằng từ khi tuyên bố thành lập đến nay, phiến quân IS chỉ tuyển mộ phụ nữ để thực hiện các nhiệm vụ phi tác chiến, chẳng hạn như duy trì luật lệ, phát hiện và trừng phạt các phụ nữ vi phạm luật đạo Hồi.
Luận điệu IS đưa ra trong quá trình tuyển mộ nhấn mạnh vai trò làm vợ, làm mẹ của phụ nữ, cũng như các hoạt động hậu phương với mục đích hỗ trợ về tinh thần cho các tay súng nam, chứ không phải trực tiếp cầm súng chiến đấu.
Chỉ trừ các trường hợp thật đặc biệt, IS mới có thể bỏ qua định khắt khe này, sử dụng phụ nữ làm phương tiện để đạt được mục đích chiến lược quan trọng nào đó.
"Sau vụ khủng bố ngày 13/11, các chỉ huy của IS có thể đã nhận định rằng kế hoạch tiến hành vụ tấn công thứ hai ở Paris đã bị đổ bể. Mục tiêu trước mắt là cần phải tiếp tục gây sốc, tăng cường tâm lý hoang mang sợ hãi trong dân chúng Pháp. Quyết định cho một nữ nghi phạm đánh bom liều chết là lựa chọn phù hợp. Cái chết của một phụ nữ đánh bom tự sát sẽ tạo ra một cú sốc lớn cho xã hội Pháp vốn rất đề cao và trân trọng phụ nữ", bà Casult nhận định.
Theo bà Marc-Antoine de Montclos, chuyên gia nghiên cứu về vai trò của phụ nữ trong các tổ chức jihad tại viện Nghiên cứu và Phát triển Pháp, khi IS quyết định để một thành viên nữ đánh bom tự sát, đó chính là động thái chiến lược đánh vào dư luận mà nhà chức trách Pháp cần phải thận trọng. Về mặt tâm lý, cái chết của nữ nghi phạm ở Saint-Denis có thể có tác động không kém một vụ xả súng hoặc nổ bom đẫm máu trong các khu phố của Paris.
"Sự tham gia của phụ nữ vào các hoạt động thảm sát hàng loạt luôn tạo ra một tâm lý ngạc nhiên và kinh sợ đối với dư luận", bà Montclos nhận định.
Cú hích tinh thần
"Ngoài mục đích gây sốc và sợ hãi, IS còn có thể lợi dụng vụ đánh bom tự sát của Aitboulahcen vào mục đích chiến lược nhằm động viên các phiến quân nam tại Syria, vốn đang có chiều hướng mất tinh thần trước các cuộc không kích ác liệt của Nga và Pháp trong những ngày qua", bà Casult đánh giá.
Theo bà Fatima Lahnait, tác giả cuốn sách "Phụ nữ jihad" do trung tâm Nghiên cứu tình báo Pháp phát hành, sự "hy sinh" của một phụ nữ trong tổ chức sẽ có tác động rất mạnh vào lòng tự trọng đàn ông của các chiến binh Hồi giáo cực đoan vốn bị tư tưởng gia trưởng ăn sâu bám rễ trong suốt nhiều thế kỷ qua.
"Đó giống như một cú hích tinh thần đối với các phiến quân nam ở Iraq và Syria", bà Lahnait nói.
Những báo cáo tình báo mới đây cho thấy IS đã có những thay đổi lớn trong chiến lược sử dụng lực lượng do phải hứng chịu nhiều tổn thất trong các đợt không kích của Nga từ đầu tháng 10, theo Le Point.
Nhằm đối phó với nguy cơ thiếu hụt tay súng nam trong các cuộc giao tranh với quân đội chính phủ Syria trong thời gian tới, IS đã bắt đầu sử dụng phụ nữ vào các hoạt động tác chiến trực tiếp, trong đó có đánh bom tự sát.
Đối tượng chúng lựa chọn chính là các phụ nữ trẻ có chồng hoặc cha chết trong các đợt không kích của Nga và liên quân do Mỹ dẫn đầu cũng như trong các trận chiến với quân đội chính phủ.
"Các thủ lĩnh IS thường huyễn hoặc những phần tử đánh bom tự sát nam bằng lời hứa về 72 trinh nữ xinh đẹp đang đợi chúng trên thiên đường. Lời hứa hẹn này hoàn toàn vô nghĩa với các đối tượng nữ. Chúng lại vẽ ra viễn cảnh rằng chồng, cha và người thân của họ đang đợi chờ họ cùng Thượng đế. Đó là một động lực tinh thần to lớn", chuyên gia Fatima Lahnait cho biết.
"Xu hướng này chưa dừng lại ở đây, nữ nghi phạm tại Saint- Denis chỉ là trường hợp đầu tiên mang tính biểu tượng. Thời gian tới, chúng ta có thể còn phải chứng kiến nhiều đối tượng nữ trẻ tuổi hơn tìm đến cái chết theo cách này", Lahnait nhận định.