Thực ra khi đó ở một vài diễn đàn mạng, cái nick 5xu cũng khá nổi, gắn liền với câu châm biếm: “Rẻ vừa thôi, rẻ quá ai chịu nổi!”.
5xu tên thật là Nguyễn Phương Văn, đồng tác giả với GS. Ngô Bảo Châu, vừa ra mắt cuốn tiểu thuyết toán hiệp Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình – bán hết veo vạn bản ngay tuần đầu phát hành.
Đọc những bài viết “chém gió” của gã viết trên blog, tôi không sao dứt ra được, bởi lối viết tinh quái, hài hước, ngôn ngữ bình dân, về đủ mọi thứ trên giời dưới biển.
Từ văn học nghệ thuật, kinh tế, cho đến những mẩu chuyện vớ vỉn kiểu như mẹo mực làm thế nào để luôn thắng độ bạn nhậu bia bọt vỉa hè, cho đến những nguyên tắc chăm sóc… bướm, rồi thì lan man giễu nhại sang thói mê tín, tật xấu người Việt.
Blog của 5xu rất đắt khách, thường khiến tôi cười rúc rích. Bèn lân la làm quen. Hồi đó tôi có cái quán cà phê ở phố Hồng Phúc, gần công ty của hắn. Mời mọc hẹn hò mãi, một hôm tôi thấy một gã đầu tròn, mắt cũng tròn xoe như bi ve, người tròn nốt, cưỡi một chiếc xe cà tàng Dream hay Wave gì đấy, đỗ xịch cửa quán. Anh là 5xu đây, gã nói, mắt cười cười chớp chớp. Sau đó câu chuyện hai thằng cứ thế chả dứt ra được.
Câu chuyện đời hắn cũng không quá phức tạp. Hắn sinh năm 1973, hơn tôi 1 tuổi, lớn lên giữa một thư viện sách gia đình thừa hưởng từ người cha. Học khoa Lý, Đại học Tổng hợp, ra trường có thời gian buôn bán vào Nam ra Bắc, chạy việc loăng quăng trong ngạch showbiz, rồi mở công ty kinh doanh thiết bị viễn thông.
Thời điểm tôi gặp, hắn đã có vợ và cô con gái nhỏ. Sau giai đoạn đó, tôi bỏ kinh doanh, quay về viết văn, hắn giới thiệu tôi với bạn bè viết lách, bảo nên tìm đọc cái gì, ở đâu.
5xu chính là tên một nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết Đảo Cát Trắng của tôi xuất bản năm 2008, hắn gần như nguyên mẫu vậy. Đến cuối 2008, hắn nhảy sang làm PR, mánh mung, đầu têu và thực hiện các dự án ngắn hạn cho các mạng xã hội. Làm đủ thứ, miễn là ra xèng, cày cuốc tứ tung, gánh nặng kiếm tiền trĩu hai vai.
Hồi hắn còn ở gần, có hôm đi câu cá về tôi ghé qua biếu mẹ hắn con chép con rô, lần khác ghé thăm cái thư viện của hắn, cơ man là sách, thôi rồi là sách. Đọc nhiều thế thảo nào mà cái quái gì cũng biết!
Lần gần nhất tôi gặp hắn đâu như đầu năm 2010 ở cái quán cà phê cóc yêu thích gần nhà, hắn đạp xe đến và bảo: Đạp xe hay lắm mày ạ, khỏe người, lành mạnh, giờ đi đâu anh cũng đạp xe thôi.
Cuộc sống nhiều bất ngờ, hiện hắn đã chuyển hẳn vào Sài Gòn sinh sống làm ăn, có thêm một cậu con giai kháu khỉnh. Hắn gom các bài viết blog lại in thành cuốn sách với cái tên Thời tiết đô thị bút danh Phương Cẩm Sa (tên cô con gái rượu). Cuốn sách được nhiều người yêu thích, đa phần là giới trẻ.
Mới đây nhất, hắn cùng một số người bạn xúc tiến dự án “Góp chữ thành sách”, nhằm gây quỹ dịch thuật xuất bản e-book miễn phí, một dự án táo bạo. Tôi tin dự án thành công, bởi Văn vốn thông minh lại có những người bạn tài năng, tâm huyết.
Hắn nói nhanh như bắn súng liên thanh, tư duy nhanh, chặt chẽ, logic, thuần lý tính. Ấy thế nhưng đôi khi không thiếu những bài viết của hắn lại lãng đãng chậm rãi và thanh khiết như sương sớm, như thiền sư nhập định, biến ảo khó lường.
Ý tưởng siêu hình khó nắm bắt, nhưng biết dùng ngôn ngữ để diễn tả những suy tư đó, về thời gian, về bản chất của tồn tại, về cái đẹp và điều thiện.
Trực giác của tôi mách bảo ngay từ đầu rằng hắn là người dễ thương. Nhiều người khác có lẽ lại khá ác cảm với cách ăn nói văng mạng, cả ngoài đời lẫn trên mạng của hắn.
Chả có gì ngạc nhiên, khi hắn chấp bút cùng GS. Ngô Bảo Châu viết cuốn tiểu thuyết toán hiệp với lời văn trong trẻo. Vẻ đẹp toát ra từ những câu văn trong cuốn tiểu thuyết kia, nó bắt nguồn từ một tâm hồn đẹp, thiện tâm, tôi tin như vậy, và đó chính là một 5xu - Nguyễn Phương Văn mà tôi biết.