Chiến tranh đã kết thúc hơn 40 năm, nhưng theo khảo sát của Trung tâm Công nghệ xử lý bom mìn (Bộ Tư lệnh Công binh), mỗi năm cả nước có khoảng 2 nghìn người chết do tai nạn bom mìn.
Trong đó, tai nạn do đùa nghịch và không hiểu biết của trẻ em, gây nổ chiếm 38%. Số vụ do người dân phát hiện bom mìn, vật nổ đem cưa, đục để lấy phế liệu, thuốc nổ chiếm 30%. Số vụ do cuốc, đập, giẫm... phải vật nổ gây ra chiếm 18%; nguyên nhân ngẫu nhiên chiếm 10%. Nạn nhân của tai nạn bom mìn chủ yếu là người trong độ tuổi lao động và trẻ em. Nạn nhân bom mìn dù may mắn thoát chết thì họ cũng trở thành người tàn phế, là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Hãy cùng nhìn lại một số vụ nổ kinh hoàng xảy ra trong thời gian qua:
Nổ kho phế liệu ở Bắc Ninh, nhiều người thương vong
Khoảng 4h30 ngày 3/1/2018, một vụ nổ kinh hoàng tại kho phế liệu ở thôn Quan Độ (xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) đã cướp đi sinh mạng bé Nguyễn Tiến Nam (1 tuổi) và Đặng Thùy Trang (2 tuổi, đều trú tại thôn Quan Độ) và làm bị thương 9 người. Vụ nổ làm sập 5 ngôi nhà kế bên. Nhiều nhà khác trong bán kính 500m bị tốc mái, vỡ kính. Các loại đầu đạn súng trường xuất hiện ở nhiều nơi.
Theo ông Nguyễn Tử Quỳnh, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, nguyên nhân vụ nổ ban đầu được xác định là do người dân mua vật liệu nổ về đây để chế xuất phế liệu dẫn đến nổ.
'Cưa bom' lấy sắt, 6 người tử vong ở Khánh Hòa
Sáng 18/8/2017 một vụ nổ lớn xảy ra tại thôn Tà Lương (thị trấn Tô Hạp, huyện Khánh Sơn, Khánh Hòa) đã làm 6 người chết tại chỗ, trong đó có 4 trẻ em, 1 người bị thương nặng.
Theo kết luận từ cơ quan chức năng, nguyên nhân vụ nổ là do người dân cưa đầu đạn pháo 105mm để lấy thuốc nổ, lấy sắt bán phế liệu. (Xem chi tiết)
Hai người đàn ông chết tại chỗ do cưa bom ở Kon Tum
Trong khi đi rừng, ông Bùi Văn Pướn (54 tuổi, trú xã Sa Loong, H.Ngọc Hồi, Kon Tum) phát hiện 1 quả bom còn sót lại từ thời chiến tranh, sau đó kể lại cho ông Huỳnh Tấn Phước (50 tuổi, trú H.Hiệp Đức, Quảng Nam) và Nguyễn Đế (52 tuổi, trú xã Đắk Dục, H.Ngọc Hồi).
Chiều 12/6/2016, ông Pướn dẫn 2 ông này đến vị trí quả bom rồi về nhà, còn ông Phước và ông Đế ở lại cưa bom để lấy thuốc nổ.
Ngày 20/6, người đi rừng phát hiện ra nhiều mảnh thi thể đang phân hủy nghi là của ông Phước và ông Đế nên đã báo tin cho ngành chức năng. (Xem chi tiết)
Đập bom lấy thuốc nổ, 3 người chết thảm ở Phú Yên
Ngày 15/5/2016, đại diện UBND huyện Sông Hinh (tỉnh Phú Yên) xác nhận thông tin 3 thanh thiếu niên ở địa phương vừa tử vong vì bom phát nổ. Nạn nhân được xác định là Ksor Y Ven (24 tuổi), Ksor Y Thắng (22 tuổi) và Kpá Y Long (16 tuổi, ngụ cùng địa phương).
Theo đó, vào đầu tháng 5/2016, cả 3 nạn nhân trên đi bắt ốc dưới suối ở Bãi Dinh, buôn Mả Vôi và phát hiện một quả bom. Họ quyết định giấu quả bom ở bụi rậm dưới bờ sông cách đó khoảng 50m.
Khoảng 11h ngày 14/5, sau khi đi uống rượu về, cả 3 điều khiển xe máy đến địa điểm trên rồi dùng búa, xà beng đập quả bom ra để lấy thuốc làm lựu đạn đánh cá thì quả bom phát nổ. (Xem chi tiết)
Dùng đèn khò cắt quả bom hơn 100 kg làm 4 người chết ở Văn Phú, Hà Đông, Hà Nội
Lúc 15h10 ngày 19/3/2016, tại KĐT Văn Phú (Hà Đông, Hà Nội) đã xảy ra một vụ nổ kinh hoàng cướp đi sinh mạng của 4 người, 10 người bị thương, 36 căn hộ bị hư hỏng nặng, 95 căn hộ phía sau hiện trường vụ nổ bị vỡ hết kính, nứt tường, bung cửa; nhiều xe máy để ngoài đường và đi ngang qua bị hư hỏng.
Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân của vụ nổ do người thu mua phế liệu dùng đèn khò cắt khối kim loại hình trụ nặng hơn 100kg nghi là bom với nhiệt lượng cao thì phát nổ. (Xem chi tiết)
Theo Bộ Tư lệnh công binh, riêng số bom, đạn quân đội Mỹ đã sử dụng trong chiến tranh Việt Nam là khoảng hơn 15,3 triệu tấn, trong đó có 7,8 triệu tấn thả từ máy bay và 7,5 triệu tấn sử dụng trên mặt đất. Tỷ lệ bom đạn chưa nổ chiếm khoảng 5% số lượng bom đạn đã sử dụng, tương đương với khoảng 800 nghìn tấn.