Với danh nghĩa chăm lo đời sống cho công nhân và người lao động, hằng năm, các công ty khai thác than ở Quảng Ninh thường có nhiều dịp để tặng quà cho công nhân. Công ty nào ít công nhân thì chọn gói thầu vài tỷ, nhiều thì vài chục tỷ đồng. Nhưng điều rất lạ là các gói thầu này đều bị một công ty chuyên mua bán thực phẩm “thâu tóm”.
Với đặc thù khai thác than cần một lượng lớn người lao động nên các công ty thành viên của Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam - TKV sở hữu số lượng công nhân lên đến cả trăm nghìn người. Công ty nhỏ cũng trên dưới nghìn công nhân, có những công ty lên đến gần chục nghìn người. Ngoài việc bảo đảm an toàn lao động thì công tác chăm lo đời sống cho công nhân cũng được chú trọng đề cao.
Mỗi năm, các công ty than thường có những suất quà tặng cho công nhân nhân dịp 30/4, Tết Trung thu, Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán...Những món quà này sẽ vô cùng ý nghĩa khi đáp ứng được nhu cầu của đại đa số công nhân, người lao động. Thế nhưng, những dịp này người lao động lại nhận được những món quà rởm, kém chất lượng.
Đấu là trúng
Theo tài liệu phóng viên Tiền Phong có được, những gói thầu ở nhiều đơn vị trực thuộc TKV như: Công ty than Vàng Danh, Công ty than Mạo Khê, Công ty Tuyển than Hòn Gai... đều có dấu hiệu bất thường. Những hợp đồng mua bán, đấu thầu các gói thầu quà tặng cho công nhân ngành than đang có dấu hiệu thông thầu, các sản phẩm trong gói thầu bị đội giá gấp nhiều lần, thậm chí các công ty trúng thầu còn cung cấp quà hết hạn sử dụng nhưng bị “phù phép” thành sản phẩm chất lượng cao.
Đứng đầu danh sách là Công ty Than Vàng Danh - Vinacomin (địa chỉ: số 969, đường Bạch Đằng, phường Quang Trung, TP Uông Bí, Quảng Ninh). Chỉ tính riêng năm 2023 đến nay, công ty này đã thông báo mời thầu nhiều gói thầu quà tặng cán bộ công nhân viên dịp 30/4, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán...
Cụ thể, gói thầu quà tặng cán bộ nhân viên dịp Tết Quý Mão 2023 với tổng trị giá hơn 18,3 tỷ đồng. Công ty trúng thầu là Liên danh Công ty CP Tâm Đức Cẩm Phả và Công ty TNHH Diệp Minh Thư. Có 2 Công ty bị loại là Công ty TNHH MTV Đức Thắng và Công ty MTV Bảo Minh Phát CP.
Chỉ sau hơn 2 tháng, Than Vàng Danh lại mở gói thầu quà tặng cán bộ nhân viên dịp 30/4 có trị giá hơn 14,5 tỷ đồng. Đơn vị trúng thầu lại là cái tên Liên danh và Công ty CP Tâm Đức Cẩm Phả vẫn là đơn vị đứng đầu. Có 2 Công ty không trúng thầu là Công ty TNHH Diệp Minh Thư và Công ty CP Phát triển An Nam.
Tiếp sau đó vài tháng, Than Vang Danh tiếp tục mở gói thầu quà tặng cán bộ nhân viên nhân dịp Tết Trung thu với trị giá gần 4 tỷ đồng. Lần này không ai khác trúng thầu lại là Công ty CP Tâm Đức Cẩm Phả. Có 2 đơn vị không trúng thầu là Công ty CP Hạnh Nguyện và Công ty TNHH MTV Bảo Minh Phát CP.
Đặc biệt, đầu năm 2024, Than Vàng Danh “chơi lớn” khi mở gói thầu quà tặng cán bộ nhân viên dịp Tết Nguyên đán với tổng trị giá hơn 23 tỷ đồng. Lần này cũng không ai khác vẫn là cái tên Tâm Đức Cẩm Phả đứng đầu Liên danh các nhà thầu trúng thầu.
Tặng quà kém chất lượng cho công nhân
Mọi chuyện bắt đầu “bại lộ” khi nhiều công nhân của công ty Than Vàng Danh bất ngờ phát hiện gói bánh nhập ngoại của công ty tặng cán bộ nhân viên dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 với tổng trị giá hơn 23 tỷ đồng có dấu hiệu bị làm giả ngày sản xuất và hạn sử dụng.
“Chỉ cần lấy tay chà nhẹ dòng chữ trên bao bì in ngày sản xuất 20/10/2023, hết hạn vào ngày 20/7/2024, thì dòng chữ số này bị mờ đi và phát hiện phía dưới có dòng chữ ghi hạn sử dụng 01/6/2023”.
Sản phẩm trên là gần 6.000 hộp bánh kem xốp nhập ngoại hiệu Smile Time đã bị dập xoá, dán đè ngày sản xuất, hạn sử dụng. Chỉ cần lấy tay chà nhẹ dòng chữ trên bao bì in ngày sản xuất 20/10/2023, hết hạn vào ngày 20/7/2024. Thì dòng chữ số này bị mờ đi và phát hiện phía dưới có dòng chữ ghi hạn sử dụng 01/6/2023.
Ngay sau khi sự việc bị phát giác, phía Than Vàng Danh nhanh chóng chuyển khoản 1 triệu đồng cho công nhân với thông điệp để xảy ra lỗi đáng tiếc trên là do phía nhà cung cấp. Nhằm đảm bảo quyền lợi và chế độ quà Tết đối với người lao động, lãnh đạo Công ty đã quyết định tặng quà bằng tiền mặt đối với cán bộ công nhân viên với mức 1 triệu đồng/người.
“Thay vì cho tiền, trước tiên phải thông báo cho tất cả mọi người không được ăn quà đã hết hạn sử dụng. Và buộc phải thu hồi lại toàn bộ số quà hết date. Thật đáng tiếc, lãnh đạo Công ty không làm việc đó. Sự việc không đơn giản chỉ là đền tiền mà đây là hành vi thất đức của nhà cung cấp và cần phải được xử lý hình sự”, một công nhân (xin được giấu tên) của Công ty Than Vàng Danh nói.
Những món quà bị đội giá
Điều đáng nói, trong tổng gói thầu quà tặng hơn 23 tỷ này, Công ty CP Tâm Đức Cẩm Phả là nhà thầu đứng đầu Liên danh và họ cung cấp thịt bò thượng hạng, bia ngoại cho Than Vàng Danh nhưng bị tố giác là đội giá vô tội vạ nhưng vẫn trúng thầu.
Cụ thể, trong giỏ quà của mỗi công nhân dịp Tết Nguyên đán ngoài bánh kẹo nhập khẩu và một số vật phẩm khác thì nổi bật là một cân thịt bò thượng hạng và một thùng bia ngoại. Giá trúng thầu của một cân thịt bò khi đến tay công nhân Than Vàng Danh là 970 nghìn đồng/kilogam. Nhưng trên thực tế, qua các hóa đơn mua bán mà PV Tiền Phong thu thập được thì giá nhập vào của Công ty Tâm Đức Cẩm Phả chỉ từ 230.000 - 500.000 đồng/kg.
Tương tự như thịt bò, thùng bia nhập ngoại có tên Luxus có giá nhập trên hóa đơn của Công ty CP Tâm Đức Cẩm Phả thể hiện chỉ từ 335.000 đồng đến 387.000 đồng/thùng, nhưng lại được Công ty CP than Vàng Danh duyệt mức hơn 500.000 đồng/thùng.
Để tìm hiểu về vấn đề này, PV Tiền Phong đã có buổi làm việc với đại diện Công ty Than Vàng Danh. Theo đó, ông Vũ Đình Tỵ - Trưởng phòng kế hoạch Công ty CP than Vàng Danh cho biết, để ước lượng giá thành sản phẩm thì đơn vị này đã lên mạng tìm hiểu thông tin. Đa số những sản phẩm trên mạng đều có giá cao hơn giá công ty đấu thầu.
Ông Tỵ cũng khẳng định mọi thủ tục, công đoạn từ mời thầu đến đấu thầu đều được công ty làm đúng quy trình, quy định của pháp luật Nhà nước.
Khi phóng viên hỏi việc trước khi lên danh sách các món quà “độc lạ” này, công ty đã lấy ý kiến của công nhân hay tìm hiểu về những nhu cầu thiết thực của họ để có thể đáp ứng một cách tốt nhất cho công nhân, hay đây là ý chí chủ quan của lãnh đạo công ty về những món quà nhập ngoại đắt đỏ nhưng không thiết thực? Ông Tỵ và Chánh văn phòng Công ty Than Vàng Danh đều khẳng định là phía Công đoàn đã tìm hiểu, khảo sát kỹ nhu cầu của công nhân trước khi quyết định.
(Còn nữa)