> Những món quà tri ân thanh niên xung phong
> Còn 100.000 TNXP chưa được giải quyết chế độ
Làm lều trên miệng cống, sống trên võng
Chúng tôi đi tìm anh Văn Vinh. Anh Vinh tham gia TNXP năm 1976 đến 1978, nguyên thuộc đại đội 5, liên đội 11, TNXP TPHCM. Số thẻ hội viên Q8.08.002692 HCM.
Năm 2009, Văn Vinh nhận kỷ niệm chương do TPHCM trao tặng “Vì thành tích đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển lực lượng TNXP TPHCM”.
Văn Vinh không có nhà. Anh dựng một túp lều nát ngay trên đường bê tông trong khu dân cư phường 15.
Khá đông người đang quây quanh túp lều. Anh Sơn hàng xóm nói: “Hôm qua cái lều bác Vinh sụp. Sớm nay chúng tôi mỗi người góp một tay, dựng lại túp lều trên miệng cống, để bác còn có chỗ mà trú thân”. Lều làm từ vỏ bao bố và những thanh gỗ mục.
Anh Vinh sinh năm 1958, sau thời kỳ đào kênh trong lực lượng TNXP, giải ngũ làm nghề bốc vác 21 năm, mỏi gối chồn chân chuyển qua chạy xích lô. Rồi nhà nước cấm xích lô ở các quận trung tâm, bây giờ Văn Vinh sống bằng nghề lượm rác. Vợ đã chia tay, ba đứa con đều lập gia đình ở xa.
Đứng bên túp lều, anh Vinh chỉ lên cột đèn đường: “Tôi không có điện, sống bằng thứ ánh sáng đó. Hứng nước mưa để dành uống dần, xin nước sinh hoạt của bà con lối xóm. Nấu cơm bằng bếp dầu”.
Chị Hóa nguyên là TNXP ở Nông trường Lê Minh Xuân, TPHCM. Năm 1976 chị để hai đứa con ở nhà với mẹ, xung phong vào lực lượng, đến năm 1978 xuất ngũ. Cùng với đồng đội, chị Hóa khai hoang, trồng nhiều dứa.
Bây giờ hai con gái theo chồng, chị Hóa sống cùng cậu con trai út bên bờ sông. Gia tài có nửa con thuyền vỡ, mục nát tới mức phải kéo lên bờ. Nửa chiếc thuyền nhỏ chỉ đủ giăng chiếc màn đơn, làm nơi con trai chị ngủ đêm đêm.
Còn chị Hóa, nhiều năm qua, chị Hóa ngủ trên võng, dưới gốc cây dại bên sông. Chị thả màn vào võng, như thời còn TNXP. Mưa lớn, chị chui vào con thuyền nát, trú nhờ chỗ con, chật chội không cựa được, nằm thức chờ tạnh mưa lại chui ra với cái võng. Dòng sông đen ô nhiễm, muỗi như trấu.
Trước khi tiếp chúng tôi bên cái võng, chị Hóa chạy vào xóm, lấy bộ quần áo đồng phục TNXP gửi trong đó. Bộ quần áo nguyên lành duy nhất của người đàn bà Sài Gòn, mặc vào nom chị trẻ ra. Công việc hằng ngày của người đàn bà một thời làm công nhân nông trường hiện giờ là phục vụ cho quán cơm bụi. Mỗi ngày được trả 30.000 đồng.
Ôm vết thương trên hẻm
So với Văn Vinh và chị Hóa, anh Toàn ở Phường 5, quận 8 có phần chật vật hơn. Anh Toàn tham gia tải đạn ở chiến trường Campuchia, phục vụ sư đoàn 302. Vào sinh ra tử, trúng miếng pháo, suýt chết. Ra quân, anh làm nghề bốc vác. Mấy năm lại đây do đau ốm, bốc vác không nổi, chuyển sang phụ hồ.
Bốn tháng trước anh đổ bệnh, đi bệnh viện. Qua hai ca mổ, từ 60kg giờ còn 30kg. Anh Hữu Ngọc cán bộ Liên chi hội cựu TNXP quận 8 kể: “Hôm mổ, Liên chi hội phải huy động hỗ trợ nóng 1,6 triệu đồng đưa anh Toàn lên bàn mổ”.
Anh Toàn không có gia đình riêng, anh sống cùng các anh chị em của mình. 7 người chia nhau căn nhà có chiều rộng 2,3m, dài 5,5m. Bệnh tật dày vò, nhưng không có chỗ nằm, hằng ngày anh nằm trên chiếc ghế bố đặt trong ngõ. Trên đầu anh che một tấm dù. Bệnh khối u đường ruột chưa hết hẳn, anh Toàn nói: “Còn đau lắm”.
Mỗi tháng phường sở tại trợ cấp cho anh Toàn 400.000 đồng.
Tín hiệu tốt lành
Theo số liệu của Hội Cựu TNXP TPHCM, trong thành phố có 700 hộ TNXP đang gặp hoàn cảnh rất khó khăn trong đó 80% là TNXP từng tham gia phục vụ chiến trường biên giới Tây Nam và xây dựng thành phố sau năm 1975.
Những năm vừa qua Hội đã quyên góp các nguồn, xây dựng được một số nhà cho anh chị em.
“Những trường hợp đã hỗ trợ xây được nhà, đều do gia đình họ vẫn còn có đất đai, nhưng nhà cửa xuống cấp, hoặc hư hỏng - Cán bộ Hội nói – Những trường hợp không có đất thì chúng tôi không giúp được!”. Ít nhất còn 270 người vẫn không có nhà ở.
Anh Hữu Ngọc, Chi hội trưởng Liên chi Hội Cựu TNXP Quận 8 - TPHCM nói, Liên chi hội này có 136 hội viên thì 48 hội viên nghèo không có nhà ở. Hiện đang có nguồn ngân sách hỗ trợ TNXP sửa chữa nhà ở.
Bà Đoàn Thị Thanh Xuân, Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong TPHCM, nói: “Hiện thành phố còn khoảng 700 TNXP còn gặp hoàn cảnh khó khăn. Những năm qua, Hội Cựu TNXP TPHCM đã vận động được 10 tỷ đồng, xây dựng 200 căn nhà cho các hội viên chưa có nhà ở.
Tuy nhiên vì vướng mắc về thủ tục hành chính như giấy tờ, đất đai, nên vẫn còn 270 gia đình anh chị em đang khó khăn về nhà cửa”. Bà Xuân cho biết: “Theo kế hoạch, trong năm 2012, Hội sẽ xây thêm 50 căn nhà cho các anh chị em, một số căn hiện đã hoàn thành”.
7 - 2012