Sáng 16/9, tại TPHCM, Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu tổ chức trao Giải thưởng lần thứ 11 - năm 2023 cho tác phẩm “Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh dặm dài lịch sử (1698-2020)” của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư.
Tác phẩm này được xem là công trình nghiên cứu dày công của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư. Tác giả đã tập trung thời gian, sức lực đi khắp các thư viện, Trung tâm lưu trữ Quốc gia II để tập hợp tài liệu, hoàn thành đề tài “Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh” nhằm cung cấp bao quát thông tin đến công chúng về lịch sử từ thời đại tiền sử cho đến TPHCM ngày nay.
Tác phẩm gồm 6 phần chính, được chia ra 2 tập với mốc thời gian tập I từ 1698-1945 và tập II từ 1945-2020. Phần dẫn nhập trình bày đại cương về địa lý tự nhiên của TPHCM, về thời đại tiền sử, về thời kỳ Phù Nam, thời kỳ Thủy Chân Lạp và Lưu dân người Việt.
Chia sẻ về công trình, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cho biết với tác phẩm này, ông muốn cung cấp cho độc giả cái nhìn bao quát, toàn diện, cụ thể các giai đoạn lịch sử, các chế độ chính trị, các lĩnh vực hoạt động về hành chính, kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, y tế, tôn giáo tín ngưỡng, thể dục thể thao… của từng thời kỳ.
“Người đọc có thể xem công trình này như một cẩm nang phục vụ việc tìm kiếm một vấn đề gì liên quan đến TPHCM, chỉ việc mở sách ra là được thỏa mãn ngay, khỏi phải đi tìm đâu xa”, nhà nghiên cứu lão thành bày tỏ.
Chúc mừng nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư với công trình ý nghĩa, giá trị được ghi nhận, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi khẳng định tác phẩm của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cùng với các tác phẩm đã nhận giải Trần Văn Giàu trước đây là những công trình khoa học, nghiêm túc, có giá trị, chứa đựng nhiều tâm huyết của các tác giả dành cho lịch sử, văn hóa của cả nước, Nam bộ, và thành phố.
Ông Mãi bày tỏ mong muốn có thêm nhiều tác phẩm giá trị từ các hội, các tổ chức, các viện, trường học, địa phương nhận giải Trần Văn Giàu để hình thành kho dữ liệu quý, giúp cho quá trình nghiên cứu, từ đó làm cơ sở để hoạch định chiến lược phát triển cũng như đề ra các chính sách cho sự phát triển của thành phố trong thời gian tới.
GS-TS Ngô Văn Lệ - Phó Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu - đánh giá các tác phẩm được trao giải thưởng là những công trình nghiên cứu có chất lượng khoa học cao, có giá trị tham khảo tốt và sức lan tỏa rộng rãi. Thời gian tới, Ủy ban Giải thưởng sẽ đẩy mạnh việc giới thiệu, quảng bá giải thưởng trên các phương tiện truyền thông và gửi thư ngỏ đến các cơ quan nghiên cứu, trường đại học... nhằm thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu, nhất là các nhà nghiên cứu trẻ, thuộc các lĩnh vực lịch sử, lịch sử tư tưởng.
Giải thưởng Trần Văn Giàu ra đời năm 2002, là tâm nguyện của Giáo sư Trần Văn Giàu về việc thành lập một giải thưởng khoa học dành cho các công trình nghiên cứu về lịch sử và lịch sử tư tưởng ở khu vực Nam bộ, cực Nam Trung bộ và TPHCM. Đến nay, Ủy ban Giải thưởng đã hoạt động hơn 20 năm và có 11 tác phẩm được trao thưởng.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư sinh năm 1920 tại xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Tính đến nay, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư có khoảng 60 đầu sách đã xuất bản. Bộ sách “Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020)” là tác phẩm mới nhất của ông.