Thu nhà vào phút chót
Bà Tiếp là dân gốc làng chài Cửa Vạn trên vịnh Hạ Long (phường Hùng Thắng). Năm 1991, tậu được căn nhà ở gần bến phà Bãi Cháy, cả nhà lên bờ sống. Đến năm 2000, do túng quẫn phải bán nhà, vợ chồng bà cùng mấy người con quay lại làng chài dựng được căn nhà tạm.
Đến năm 2004, bà Tiếp dựng được căn nhà bè rộng 60 m2. Bốn người con gồm Nguyễn Thị Quân, Nguyễn Thị Ngát, Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Văn Của lập gia đình có nhà bè riêng ở Cửa Vạn. Bà Tiếp sống cùng người con út là Nguyễn Văn Út tại ngôi nhà bè cũ.
Trong các năm 2012-2013, phường Hùng Thắng và TP Hạ Long thực hiện kiểm kê, lên phương án di dời nhà bè trên vịnh Hạ Long. Theo quy định, những hộ có hộ khẩu ở Hạ Long, có nhà bè từ 21/3/2008 trở về trước được bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Căn nhà bè của bà Tiếp và cậu con út được lên phương án hỗ trợ hơn 10 triệu đồng, cấp tái định cư tại khu tái định cư làng chài (TĐC) Hà Phong. Tháng 1/2014, bà Tiếp bốc thăm được căn nhà số 20A6 khu TĐC làng chài Hà Phong, ký hợp đồng điện nước đầy đủ chờ ngày lên bờ.
Tuy nhiên, đến 26/5/2014, ngày làng chài Cửa Vạn di dời vào bờ, bà Tiếp không được chính quyền bàn giao nhà. UBND phường Hùng Thắng thông báo bà không được nhận nhà tái định cư, chỉ được “ăn theo” con gái là chị Nguyễn Thị Ngát đã được cấp tái định cư. TP Hạ Long ra quyết định thu hồi căn nhà tái định cư bà đã bốc trúng.
Tháng 7/2014, UBND TP Hạ Long ra quyết định “áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả” buộc bà phải tháo dỡ nhà bè trong thời hạn 10 ngày nếu không sẽ cưỡng chế. Đến hạn chót, bà Tiếp phải tháo dỡ nhà bè. Sau đó, bà Tiếp sống cùng con trai thứ năm là Nguyễn Văn Của ở khu TĐC làng chài Hà Phong. Vợ chồng con trai út cùng cháu nhỏ phải đi ở trọ.
Đủ điều kiện cấp tái định cư?
Ông Nguyễn Tiến Thông, Phó chủ tịch UBND phường Hùng Thắng, cho rằng lý do thu hồi tái định cư vì hộ bà Tiếp không có trong hồ sơ quản lý nhà bè lưu trữ tại phường, gồm phiếu thống kê các hộ khu Cửa Vạn lập năm 2007 và danh sách di dời nhà bè trên vịnh Hạ Long lập năm 2010. Theo ông Thông, căn cứ theo hộ khẩu, bà Tiếp nhập chung khẩu với con gái Nguyễn Thị Ngát từ năm 2009 nên phường xác định nhà bè của bà có sau thời điểm được xét cấp tái định cư (21/3/2008).
Tuy nhiên, các ông Nguyễn Văn Quang (nguyên trưởng khu Cửa Vạn từ 1994 đến 2005), Nguyễn Văn Nhặt (nguyên trưởng khu Cửa Vạn từ 2005-2008) cùng nhiều người dân làng chài Cửa Vạn xác nhận căn nhà bè của bà Tiếp đã có từ trước năm 2005, đủ điều kiện được cấp tái định cư.
Theo giấy chứng nhận nhà bè do UBND phường Hùng Thắng cấp tháng 10/2013 xác định căn nhà bè mà bà Tiếp và con trai là Nguyễn Văn Út sinh sống được làm từ năm 2004. Quyết định yêu cầu bà Tiếp khắc phục hậu quả tự tháo dỡ nhà bè của UBND TP Hạ Long cũng xác định nhà bè của bà Tiếp có từ năm 2004.