Lấn suối, xây dựng trái phép trên đất rừng
Phản ánh đến Tiền Phong, người dân tại xóm Rằng, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc bức xúc về tình trạng một hộ dân ngăn suối, dựng chòi, lấn chiếm hành lang lòng suối Láo trong thời gian dài nhưng vẫn chưa được xử lý. Bên cạnh đó, nhiều hạng mục còn được xây dựng trái phép trên đất rừng.
Những ngày đầu tháng 5, nhóm PV có mặt tại khu vực suối Láo, xóm Rằng, xã Cao Sơn. Theo ghi nhận, một tổ hợp các công trình được xây dựng kiên cố dọc dòng suối và lưng chừng đồi, trên diện tích đất khoảng 7.000 m2.
Quan sát kỹ khu vực dọc dòng suối Láo, có 9 căn chòi đã và đang xây dựng. Trong đó, 5 căn chòi lớn làm bằng bê tông vươn ra suối, đã hoàn thiện; còn 4 căn chòi nhỏ được xây dựng sâu bên trong dòng suối và 3 tấm bê tông lấn ra hành lang suối.
Anh Triệu Văn P. (39 tuổi, trú xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc) cho hay: “Trước tháng 10/2022, khi các công trình này chưa được xây dựng, lòng suối Láo rất rộng, lưu lượng lớn. Các công trình mọc lên đã lấn chiếm dòng suối, làm thay đổi dòng chảy ảnh hưởng đến các hộ dân sinh sống lân cận và dưới hạ nguồn. Gần đây, hộ gia đình này tiếp tục lấp đất lấn chiếm dòng suối tại vị trí gần đó”.
Bên cạnh các căn chòi, trong khuôn viên tổ hợp này còn có 5 ngôi nhà sàn nằm cạnh suối và triền đồi. Trong đó, 4 ngôi nhà sàn được làm bằng gỗ (1 ngôi nhà đang xây dựng) và 1 ngôi nhà làm bằng bê tông nằm giữa lưng chừng đồi. Ngoài ra, còn có 1 ao lớn, 1 hồ cá, 1 bể bơi và nhiều căn chòi nhỏ khác đã được hoàn thiện.
Phớt lờ chính quyền, liên tiếp vi phạm
Theo hồ sơ cơ quan chức năng, khu đất trên đứng tên ông Chu Văn Tý.
Ngày 17/10/2022, UBND xã Cao Sơn lập biên bản kiểm tra, xác minh việc sử dụng đất của ông Chu Văn Tý trên diện tích 7.433m2. Toàn bộ diện tích đất này chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Thời điểm kiểm tra, tại khu vực này có 3 chòi xây dựng chiếm ra hành lang lòng suối Láo 36 m2 (mỗi chòi 12 m2). Chính quyền địa phương đã yêu cầu hộ gia đình không được tiếp tục xây dựng, phải tháo dỡ 3 chòi và trả lại hiện trạng hành lang suối, lòng suối như ban đầu.
Không dừng lại ở đó, đến tháng 12/2022, nhân dân khu vực suối Láo, xóm Rằng tiếp tục phản ánh việc tự ý múc đất, biến dạng địa hình đất trồng cây lâu năm với diện tích 187,5 m2 của gia đình ông Chu Văn Tý. Ngay sau đó, UBND xã Cao Sơn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính gia đình ông Tý về hành vi trên với số tiền 3,5 triệu đồng và yêu cầu phải khôi phục lại tình trạng đất.
Đầu tháng 1/2023, UBND xã Cao Sơn tiếp tục lập biên bản kiểm tra việc gia đình ông Chu Văn Tý tự ý múc 175,5 m2 diện tích đất và chuyển đổi mục đích sử dụng 120 m2 đất (trong đó ông Tý đang xây dựng mới một căn nhà sàn). Chủ tịch UBND xã Cao Sơn ra 2 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai với 7,5 triệu đồng. Thời gian khắc phục hậu quả là 60 ngày.
Đến ngày 16/2/2023, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đà Bắc phối hợp với UBND xã Cao Sơn, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện kiểm tra, xác minh hiện trạng đất của ông Chu Văn Tý. Qua đó xác định, khu đất ông Chu Văn Tý đang sinh sống, canh tác sử dụng từ những năm 1990 và thuộc trong khu vực đất Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Hòa Bình bàn giao cho UBND huyện Đà Bắc quản lý.
Qua kiểm tra và đo đạc, ngoài khu vực đã xây nhà ở để sinh sống từ trước, ông Chu Văn Tý xây dựng thêm 5 nhà chòi bằng bê tông sát dòng suối Láo với diện tích 184m2; một nhà sàn gỗ tại khu vực đất rừng sản xuất với diện tích 120m2; một vị trí san gạt để làm đường đi diện tích 187,5m2 và 1 vị trí đã múc đất 175,5m2.
UBND huyện Đà Bắc, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện yêu cầu ông Tý dừng mọi hoạt động xây dựng trái phép; UBND Cao Sơn tiếp tục xem xét xử lý đối với diện tích 5 chòi bê tông và tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn xã; giám sát việc khắc phục hậu quả đối với gia đình ông Chu Văn Tý.
Đầu tháng 4/2023, UBND xã Cao Sơn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Chu Văn Tý do tự ý chuyển đổi đất rừng sản xuất là đất rừng trồng sang làm đất nhà ở với số tiền xử phạt 5 triệu đồng; yêu cầu chủ hộ tháo dỡ 5 chòi và khôi phục lại tình trạng đất như ban đầu trong thời gian 60 ngày.
Thế nhưng, đến đầu tháng 5/2024, sau hơn một năm ra quyết định xử phạt, hộ gia đình ông Chu Văn Tý mới chỉ chấp hành nộp tiền phạt. Theo ghi nhận, các công trình vẫn chưa được khắc phục hậu quả khôi phục lại hiện trạng ban đầu.
Đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng liên quan khu đất và các công trình xây dựng trên.