Ngày 18/10, tại TPHCM, Ban chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban chỉ đạo 389) đã tổ chức hội nghị chuyên đề về tăng cường công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu thuốc lá tại những địa bàn trọng điểm.
Cả “đại đội” chạy ầm ầm về TPHCM
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá lậu vẫn còn diễn biến phức tạp, gần đây có dấu hiệu gia tăng, đặc biệt là tại các địa bàn trọng điểm như Quảng Ninh, Hải Phòng, Long An, Tây Ninh, An Giang.
Các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi, cất giấu thuốc lá trong cabin, mui, gầm, bình xăng, bố trí người theo dõi trước trụ sở cơ quan của lực lượng chống buôn lậu. Đối tượng vận chuyển ngày càng manh động, sẵn sàng chống trả lại lực lượng chức năng khi bị bắt giữ , như mới đây các đối tượng buôn lậu đã đánh chết một cán bộ quản lý thị trường tỉnh Long An để cướp lại hàng. “Một số đơn vị còn có biểu hiện thiếu tinh thần trách nhiệm, ngại khó, sợ nguy hiểm nên công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá không đạt hiệu quả”, ông Chí nói.
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho rằng, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng chưa đấu tranh quyết liệt với tệ nạn buôn lậu thuốc lá. Có một số trường hợp cán bộ công chức thiếu trách nhiệm, thậm chí bao che cho buôn lậu.
“Có những đoàn xe chở thuốc lá lậu mà người dân ví là trung đội, đại đội chạy ầm ầm trên đường suốt từ biên giới về tới TPHCM mà không bị ngăn chặn… Hàng lậu sờ sờ đi qua trước mắt lực lượng chức năng. Lực lượng chức năng giăng đầy biên giới mà để sơ hở. Có dư luận có bảo kê từ quan chức. Những đối tượng bảo kê chắc chắn tiếp tay cho tội phạm buôn lậu”, ông Bình lưu ý.
“Trị” đầu sỏ, chăm lo người dân vùng biên
Ông Nguyễn Hữu Chí cho biết, thuốc lá lậu khó ngăn chặn vì lợi nhuận chỉ đứng sau ma tuý. Nếu buôn lậu trót lọt, thuốc lá nhãn hiệu Hero lãi từ 8 -10 nghìn đồng/bao, thuốc Jet 10 -12 nghìn đồng/bao, Esse 3,5 – 4 nghìn đồng/bao. Trong nội địa, thuốc lậu vẫn được bán lén lút tại nhiều nơi. Một số điểm nóng như chợ Học Lạc, chợ Trần Quốc Toản, bến xe Tây Ninh (TPHCM)…
Thiếu tướng Ngô Tiến Dũng, Phó tư lệnh Bộ đội biên phòng cho biết, đối tượng buôn lậu đa số có tiền án, tiền sự. Người được thuê vận chuyển đa số là người dân nghèo.
Theo Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Thu, TPHCM là “vùng trũng” về buôn lậu thuốc lá. Đa phần thuốc lá lậu tại TPHCM được đưa về từ Long An, Tây Ninh. Nếu trót lọt, mỗi chuyến hàng đầu nậu thu được bằng giá vốn 3-4 chuyến nên có bị bắt hàng vẫn còn lời. “Người vận chuyển thuốc lá lậu bị bắt kiên quyết không khai đầu nậu vì sợ an nguy của gia đình.
Vấn đề cốt lõi hiện nay là nhiều người dân vùng biên không có việc làm, đời sống khó khăn. Nhà nước phải có giải pháp tổng thể, phát triển kinh tế khu vực biên giới, tạo công ăn việc làm, tuyên truyền cho người dân về phòng chống thuốc lá. Nếu không giải quyết căn cơ, người dân sẽ tiếp tục tiếp tay cho buôn lậu thuốc lá”, bà Thu nói.
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh: Phòng chống thuốc lá lậu không chỉ chống thất thu thuế mà nhằm bảo vệ sức khỏe cho người dân. Các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, tập trung làm rõ các đường dây buôn lậu và trừng trị nghiêm khắc các đối tượng đầu sỏ buôn lậu.
Hiệp hội thuốc lá và các địa phương tiêu thụ nhiều thuốc lá phải có trách nhiệm phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm, đào tạo nghề cho người dân vùng biên giới trọng điểm để không tiếp tay buôn lậu. Địa phương nào để xảy ra buôn lậu kéo dài, nhức nhối, người đứng đầu chính quyền phải chịu trách nhiệm trước cấp trên và trước Chính phủ.
Đề nghị tái xuất thuốc lá lậu
Tại hội nghị, lãnh đạo nhiều bộ ngành đề nghị Chính phủ cho tái xuất thuốc lá lậu. Theo Bộ Công an, tái xuất sẽ tránh gây lãng phí, tạo nguồn thu cho ngân sách và tránh ảnh hưởng sức khỏe, ô nhiễm môi trường. Chỉ tính từ ngày 1/10/2014 đến 30/6/2016, tại 6 địa phương trọng điểm tiêu hủy 10 triệu bao thuốc lá đã chi số tiền 30 tỷ đồng từ ngân sách.