Trốn đóng BHYT vẫn phức tạp
Theo ông Phạm Lương Sơn, Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam), tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHYT tại các doanh nghiệp (DN) vẫn diễn ra khá phổ biến. Theo thống kê, có trên 40% DN còn nợ đóng, trốn đóng nhưng chưa có biện pháp giải quyết dứt điểm. Bên cạnh đó, do tình hình KT-XH vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều DN giải thể hoặc kinh doanh không có lãi, không ít DN cuối năm khi tăng tiến độ sản xuất thì sử dụng lao động nhiều; nhưng đến đầu năm 2015, khi vào mùa tết, lễ hội lại cắt giảm lao động do chưa có nhu cầu sản xuất kinh doanh nên hạn chế trong việc phát triển đối tượng.
Ngoài ra, thực hiện chương trình xoá đói, giảm nghèo, một số xã, huyện được đưa ra khỏi danh sách vùng kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn theo Quyết định của Chính phủ và Ủy ban Dân tộc nên không được ngân sách nhà nước mua BHYT. Do đó, số lượng người tham gia BHYT thuộc đối tượng này giảm đi.
Cùng với đó, người thuộc hộ gia đình cận nghèo, người thuôc hộ gia đình nông lâm ngư diêm nghiệp có mức sống trung bình có tỷ lệ tham gia BHYT thấp do nhiều địa phương chưa có cơ chế hỗ trợ 30% mức đóng BHYT còn lại cho hộ gia đình cận nghèo. Chưa xác định và lập danh sách hộ gia đình nông lâm ngư diêm nghiệp có mức sống trung bình giai đoạn 2014-2015 theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Cũng theo lãnh đạo BHXH Việt Nam, nhóm đối tượng là học sinh, sinh viên, đặc biệt là sinh viên các trường đại học, cao đẳng và dạy nghề chưa tích cực tham gia BHYT. Theo thống kê, vẫn còn nhiều tỉnh có đến 20% học sinh, sinh viên chưa tham gia BHYT.
Đối với nhóm tham gia theo hộ gia đình, mặc dù có sự gia tăng số đối tượng tham gia BHYT thuộc nhóm này nhưng chưa đạt được mục tiêu đề ra theo kế hoạch phát triển đối tượng năm 2015. Nguyên nhân do: mới triển khai thực hiện BHYT bắt buộc theo hộ gia đình nên nhiều người dân chưa nắm rõ quy định mới. Người dân muốn tham gia BHYT phải chứng minh tình trạng tham gia BHYT của tất cả các thành viên trong gia đình nên ảnh hưởng đến việc tham gia BHYT. Kinh tế của đại bộ phận hộ gia đình còn gặp nhiều khó khăn, không đủ đóng một lúc cho toàn thành viên trong hộ gia đình.
Cách nào hoàn thành mục tiêu bao phủ 75%?
Để hoàn thành mục tiêu bao phủ 75% dân số có BHYT trong năm 2015, theo bà Nguyễn Thị Minh, Thứ trưởng, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, hiện Quốc hội đã có Nghị quyết số 68 năm 2013. Ngoài ra, BHXH Việt Nam cũng đã đề nghị Chính phủ đưa nội dung phát triển đối tượng tham gia BHYT theo quy định của Luật BHYT và Chỉ thị số 05 năm 2015 của Thủ tướng vào Nghị quyết Phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 5/2015.
Đến nay, Bộ Y tế đã có văn bản trình Thủ tướng để giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT (số đối tượng và tỷ lệ bao phủ theo dân số cụ thể cho mỗi tỉnh, thành phố) là một trong những chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội quan trọng hàng đầu năm 2015 của địa phương.
Lãnh đạo BHXH Việt Nam cho rằng, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế, Bộ LĐ-TB&XH cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về BHYT tại các DN để tăng cường tính tuân thủ pháp luật về BHYT tại các DN.
UBND các tỉnh, thành phố cần huy động mọi nguồn lực và ngân sách địa phương để hỗ trợ 30% mức đọng BHYT còn lại cho người thuộc hộ cận nghèo, 50% mức đọng BHYT cho hộ gia đình nông lâm ngư diêm nghiệp có mức sống trung bình. Ngoài ra, cần trình cấp có thẩm quyền phê duyệt danh sách các xã đảo, huyện đảo để có cơ sở lập danh sách mua thẻ BHYT cho cư dân sinh sống tại các xã đảo, huyện đảo theo quy định của Luật BHYT.
Đồng thời, liên Bộ Y tế-Tài chính cũng cần cho thực hiện thu BHYT học sinh theo năm học, khoá học để dễ quản lý, thu tiền và đảm bảo các đối tượng tham gia BHYT của học sinh và thực hiện phân bổ quỹ khám chữa bệnh và thanh quyết toán theo năm tài chính.
BHXH Việt Nam cho biết, tính đến 31/5/2015, ước số đối tượng cả nước tham gia BHYT là 64,6 triệu người, tăng 2,7 triệu người so với tháng 5/2014, tương đương bao phủ 71,4% dân số.