Tờ Svenska Dagbladet của Thuỵ Điển hôm nay (15/5) dẫn nguồn thạo tin cho biết Stockholm dự kiến sẽ nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào ngày 17/5.
Các thành viên đảng Dân chủ xã hội cầm quyền của Thuỵ Điển đã sẵn sàng đưa ra quyết định vào hôm nay để ủng hộ việc nước này gia nhập NATO, mở đường cho việc nộp đơn ngay sau đó và từ bỏ tình trạng trung lập quân sự kéo dài hàng thập kỷ.
Cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan Pekka Haavisto nói với tờ Aftonbladet rằng Helsinki có thể sẽ nộp đơn xin gia nhập NATO vào ngày 18/5.
“Đại diện thường trực của chúng tôi ở trụ sở NATO tại Brussels (Bỉ) có thể sẽ làm việc này vào thứ Tư tuần tới. Nếu các cuộc đàm phán với NATO bắt đầu, phái đoàn của chúng tôi sẽ được dẫn đầu bởi Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Quốc phòng”, ông Haavisto nói.
Vào ngày 16/5, Quốc hội Phần Lan sẽ tổ chức các cuộc tranh luận về triển vọng của việc nước này gia nhập NATO. Theo tuyên bố chung của Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto và Thủ tướng Sanna Marin được công bố ngày 12/5, Phần Lan nên nộp đơn xin gia nhập NATO càng sớm càng tốt. Quyết định chính thức về đơn đăng ký dự kiến sẽ được đưa ra vào hôm nay.
Các nước thành viên NATO có màu xanh. Phần Lan (nước láng giềng của Nga) và Thuỵ Điển đang bày tỏ mong muốn gia nhập NATO. Ảnh: The Economist
Cả Thuỵ Điển và Phần Lan đều đã là đối tác của NATO, đã tham gia các cuộc tập trận của đồng minh trong nhiều năm và từ bỏ quan điểm trung lập nghiêm ngặt khi cùng nhau gia nhập Liên minh châu Âu vào năm 1995. Ở thời điểm đó, Stockholm và Helsinki vẫn giữ quan điểm hoà bình chỉ có thể được duy trì khi các nước không công khai chọn bên.
Cách đây vài tháng, việc gia nhập NATO vẫn là một viễn cảnh xa vời đối với cả Thuỵ Điển và Phần Lan. Nhưng việc Nga khai màn chiến dịch quân sự ở Ukraine đã khiến cả Stockholm và Helsinki phải nghĩ lại về nhu cầu an ninh, và chuyển sang tìm kiếm sự an toàn trong liên minh mà họ đã đứng ngoài suốt những năm diễn ra Chiến tranh Lạnh.
Nga đã cảnh báo Thụy Điển và Phần Lan về "những hậu quả nghiêm trọng”, và đe doạ nước này có thể triển khai vũ khí hạt nhân, tên lửa siêu thanh đến vùng Kaliningrad nếu Thụy Điển và Phần Lan trở thành thành viên NATO.
Sau khi các nhà lãnh đạo Phần Lan tuyên bố quyết tâm tham gia NATO, Điện Kremlin đã gọi đây là một động thái thù địch đe doạ Nga, đồng thời cảnh báo một cách mơ hồ về "các bước trả đũa kỹ thuật và quân sự".