Triển lãm giới thiệu gần 200 tài liệu, bản đồ, hình ảnh lưu trữ quý tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, Bảo tàng Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân và các tài liệu sưu tầm từ cơ quan lưu trữ, thư viện quốc gia Pháp, Mỹ… phản ánh lịch sử xác lập chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa; quá trình đấu tranh bảo vệ, giữ vững chủ quyền biển, đảo; tinh thần sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ lãnh thổ, lãnh hải của quân và dân Việt Nam.
Đặc biệt, triển lãm trưng bày, giới thiệu nhiều tài liệu trong Phông lưu trữ quốc gia Việt Nam từ thế kỷ XVII đến nay. Trong đó có các tài liệu Châu bản, Mộc bản triều Nguyễn đã được UNESCO ghi danh là di sản tư liệu thế giới. Đây là những tư liệu lịch sử chân thực, khách quan, đáng tin cậy khẳng định chủ quyền của Việt Nam tại hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa.
Bà Nguyễn Thị Nga - Phó Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, nhấn mạnh: Biển, đảo là một bộ phận lãnh thổ thiêng liêng, không thể tách rời của Tổ quốc Việt Nam. Nhà nước Việt Nam qua các thời kỳ đã khai phá, xác lập và thực hiện chủ quyền trên hai quần đảo này một cách nhất quán, liên tục và hòa bình, phù hợp thực tiễn và luật pháp quốc tế. Điều này đã được khẳng định và ghi chép chi tiết trong khối tài liệu lưu trữ - Di sản tư liệu của Việt Nam và thế giới đang được bảo quản tại các Trung tâm Lưu trữ quốc gia.
Theo bà Nga, triển lãm nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển, đảo cho cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; thực hiện hiệu quả Chương trình Công bố tài liệu lưu trữ quốc gia phục vụ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ chủ quyền Tổ quốc đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Chuẩn Đô đốc Nguyễn Hữu Thoan - Chính ủy Vùng 5 Hải quân, cho biết đơn vị luôn xác định đẩy mạnh công tác tuyên truyền biển, đảo, nhất là tuyên truyền về những cơ sở pháp lý, bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là nhiệm vụ rất quan trọng, là trách nhiệm chính trị của những người lính giữ biển đối với chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
“Đây là cuộc triển lãm lớn và ý nghĩa, chắc chắn sẽ tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng, tác động tích cực đến nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc”, Chuẩn Đô đốc Nguyễn Hữu Thoan khẳng định.
Với những tài liệu quý, chân thực, phong phú, sinh động được bố trí, trưng bày ngoài trời trong khuôn viên thoáng đãng, gần gũi với thiên nhiên, triển lãm đã tạo điểm nhấn “hút” khách tham quan, mang đến cho người xem nhiều cảm xúc, ấn tượng sâu sắc.
Em Nguyễn Hoàng Kim Ngân - học sinh Lớp 8/6, Trường Trung học cơ sở An Thới 1 (Phú Quốc, Kiên Giang) chia sẻ: “Em rất vui khi được tới tham quan triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa - Biển, đảo thiêng liêng”. Triển lãm không chỉ giúp em biết thêm nhiều thông tin quý giá, bổ ích mà còn khơi gợi, nhân lên tình yêu biển, đảo trong em”.
Cùng chung cảm xúc, Binh nhất Đinh Phi Long - chiến sĩ Đại đội 26, Tiểu đoàn 563 (Vùng 5 Hải quân) tâm sự: “Những tài liệu, hình ảnh trưng bày tại triển lãm đã giúp tôi hiểu sâu sắc hơn về hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa cũng như những cống hiến, hi sinh của các thế hệ cha anh đi trước. Vinh dự, tự hào là người lính Hải quân, tôi quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc”.