Độc đáo cảnh trai Hà thành mặc váy rước nước tại Lễ hội đình Chèm
TPO - Trong cái nắng giữa tháng 6 (tháng 5 âm lịch), hàng trăm nghìn người vẫn nô nức đổ về Lễ hội Đình Chèm – một trong những lễ hội lâu đời nhất ở Hà Nội để xem những nghi thức truyền thống độc đáo.
Hội đình Chèm diễn ra trong ba ngày từ 14-16 tháng 5 âm lịch để tưởng nhớ đến công lao của Đức Thánh Lý Ông Trọng. Hội Chèm có nhiều nghi lễ đặc trưng như: Lễ rước nước trên sông Hồng, rước văn, tắm tượng thánh…
Đoàn rước nước bắt đầu xuất phát từ đình Chèm (phường Thụy Phương, Bắc Từ Liêm, Hà Nội), đoàn rước có sự tham gia của hơn 100 người, đi đầu là đội múa rồng, đánh trống, đánh chiêng….
Đi sau cùng là đội quân phù giá, hầu hết là các thanh niên khỏe mạnh, mặc váy, đeo thắt lưng, khăn đội đầu, che mặt màu đỏ, khiêng kiệu Ông và kiệu Bà.
Điểm đến của đoàn rước là bến Ngự, các thành viên trong đoàn lần lượt lên thuyền và diễn lại sự tích khi Đức Thánh Chèm ra trận.
Đoàn thuyền rước đi một vòng hết địa phận của ba làng Chèm, Hoàng Xá và Liên Mạc thì quay 3 vòng, đi chậm rồi dừng lại, thả vòng càn khôn bằng cây song để cụ Chủ tế dùng gáo đồng múc nước vào chóe, mỗi chóe 3 gáo, chóe nào dùng gáo của chóe đó. Sau khi múc xong, một phù giá dùng xô nhựa múc đầy xô và để cạnh ba chóe nước để rước về.
Lấy nước xong, đoàn thuyền rước quay trở về bến ngự. Khi về qua đình các thuyền phải quay đầu vào để lễ Đức Thánh, rồi trở về bãi tập kết.
Nước trong bình được đem về đình Chèm để thờ cúng và sử dụng trong lễ tắm tượng, bài vị Đức Thánh.
Lễ rước nước được Ban tổ chức lễ hội đình Chèm tiến hành liên tục trong 3 ngày diễn ra lễ hội.
Hội đình Chèm là một trong những lễ hội cổ, với nhiều nghi lễ đặc trưng cho các sinh hoạt văn hóa của cư dân nông nghiệp lúa nước vùng đồng bằng sông Hồng . Thông qua lễ hội, những bậc cao niên mong muốn truyền thụ cho lớp lớp con cháu hiểu sâu sắc hơn về dòng họ, truyền thống lịch sử, chiến công của cha ông, nhằm khơi gợi tình yêu quê hương, đất nước cho cộng đồng.
Với những ý nghĩa quý báu đó, ngày 17/6/2016, lễ hội đình Chèm đã được Bộ VHTT&DL trao bằng công nhận là di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Đội múa rồng biểu diễn trước cửa đình Chèm.
Về đến đình, chóe nước được rước vào hậu cung, rồi chuyển nước vào các chĩnh khác để ngày 15 sẽ dùng nước này làm lễ mộc dục. Tiếp đó, dân làng thực hiện các nghi lễ khác.
Khi làm lễ, ông tiểu hiệu sẽ hô hiệu lệnh để mọi người làm theo, đồng thời cũng tùy từng hoàn cảnh để hô cho đúng.
Tiểu hiệu hô "khoan thanh", những người phù giá phải dùng quạt che miệng reo "ù chóe, ù chóe, ù chóe".