Thuốc, thực phẩm chức năng
Lần theo lời quảng cáo về thuốc thần với công dụng cải lão hoàn đồng, giúp sống hơn trăm tuổi đăng trên website rao vặt, chúng tôi liên hệ với chủ nhân. Đó là người đàn ông tên N., khoảng 35 tuổi. N. hẹn gặp tôi tại quán cà phê để giới thiệu hàng. Thứ thuốc thần N. bán mang tên Super strength H3 có nguồn gốc từ Mỹ, dạng viên nén, đóng trong hộp nhựa gồm 70 viên.
Theo giới thiệu của N, loại thuốc này là một trong những phát minh mới nhất của các nhà khoa học phương Tây, tốt cho gan, tim mạch, não, tóc... Nếu sử dụng thuốc đều đặn, trường kỳ con người có thể kéo dài vài chục năm tuổi thọ, sống tới 130 - 150 tuổi.
“Giá một hộp 1,4 triệu đồng. Hàng này nhiều người hỏi mua lắm, chỗ anh chỉ còn vài hộp. Vài bữa nữa giá có thể lên 2-3 triệu cũng không có mà mua đâu”, N. nói. Ngồi thêm một lúc, N. giới thiệu cho tôi thêm một loại thực phẩm chức năng khác mang tên GHG Complete với công dụng tương tự bồi bổ sức khỏe, sống dai, trẻ lâu. Loại hàng này cũng có nguồn gốc từ Mỹ, có hai dạng: dạng viên nang (hộp loại 100 viên giá 1,4 triệu đồng/ hộp) và dạng bột (hộp 700 gam giá 1,7 triệu đồng). Trên vỏ hộp những loại thuốc thần mà N. giới thiệu đều ghi nguồn gốc, hạn sử dụng, thành phần... bằng tiếng Anh. Tuy nhiên, khi được hỏi về giấy tờ chứng minh công dụng, hiệu quả của cơ quan chức năng trong nước về những loại thuốc này, N. chỉ đưa ra được bản photo bản dịch các bài báo nước ngoài giới thiệu về hai sản phẩm trên.
Trên thị trường có ít nhất vài loại thuốc khác cũng được quảng cáo, rao bán rầm rộ với công dụng cải lão hoàn đồng là Đông trùng hạ thảo, Proargi - 9 plus, mistica, Diệp lục... Hầu hết chúng đều được quảng cáo qua các trang rao vặt, mua bán hoặc chuyên trang thực phẩm chức năng với mức giá 1-2 triệu đồng/ hộp.
Sự thật
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện các loại thuốc mang công dụng gia tăng tuổi thọ, giữ gìn tuổi xuân, tăng cường sức khỏe... đang được quảng cáo, rao bán rầm rộ trên mạng đều là các loại thực phẩm chức năng. Theo Bộ Y tế, thực phẩm chức năng không được coi là thuốc, nó chỉ là các loại thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ gây bệnh. V., người từng có thâm niên hơn chục năm kinh doanh các loại thực phẩm chức năng theo hệ thống đa cấp tại Hà Nội, cho biết: hiện loại thực phẩm chức năng được quảng cáo có công dụng cải lão hoàn đồng đều có nguồn gốc từ nước ngoài, đa phần được nhập về Việt Nam qua đường không chính thức theo kiểu hàng xách tay. Một số nhập khẩu theo kênh của các Cty kinh doanh đa cấp. Những loại nhập về theo kênh của Cty kinh doanh đa cấp đa phần có giấy phép chứng nhận là loại thực phẩm an toàn do Cục VSATTP, Bộ Y tế cấp.
Riêng công dụng của thuốc trường sinh như lời quảng cáo thì chưa có cơ quan nào trong nước kiểm định. Số thuốc nhập về theo đường xách tay lại càng không có giấy tờ nào chứng minh sự an toàn, công dụng theo như quảng cáo.
Loại thực phẩm Super strength H3 và GHG complete đều được phân phối theo hình thức kinh doanh đa cấp. Riêng loại Super Strength H3 giá rao bán trên mạng tại thị trường Mỹ là khoảng 37 USD (gần 800 nghìn đồng), bằng gần ½ giá tại thị trường trong nước.