Đau đầu là một triệu chứng đau nhức ở phần đầu do nhiều chứng bệnh và nguyên nhân khác nhau gây ra. Não không cảm nhận được cảm giác đau là do bản thân não không có thụ thể để cảm nhận đau. Các vùng có thể nhận biết cảm giác đau bao gồm mạch máu ngoài sọ, tĩnh mạch lớn, dây thần kinh sọ và dây thần kinh cột sống, màng não và cơ cổ, cơ đầu.
Nếu ở các bệnh cảm cúm thông thường đau đầu thường kèm sổ mũi, ho, sốt thì khi các triệu chứng này hết, đau đầu cũng sẽ thuyên giảm. Các cơn đau đầu mạn tính, đau đầu do nhiễm khuẩn, đau đầu do hóa chất, hoặc đau đầu, mặt do các bệnh lý mắt, mũi, tai, xoang, răng, miệng, cổ, gáy...Hoặc có những cơn đau đầu là dấu hiệu cảnh báo của những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm.
Ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ
Giấc ngủ bị gián đoạn do ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ có thể là nguyên nhân gây ra cơn đau đầu buổi sáng sớm. Ngáy có thể là một tình trạng sức khỏe hoặc là một triệu chứng của ngưng thở khi ngủ.
Ngưng thở khi ngủ khiến bạn ngừng thở vài lần trong lúc ngủ. Nói chung, cơn đau đầu liên quan đến ngưng thở khi ngủ kéo dài dưới 30 phút. Bạn có thể điều trị chứng ngưng thở khi ngủ bằng thiết bị đặc biệt, chẳng hạn như máy áp lực dương liên tục.
Gần 90% bệnh nhân mắc viêm xoang đều kèm theo triệu chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu. Cần sử dụng các thuốc kháng sinh đặc trị để chữa khỏi viêm xoang, từ đó cơn đau đầu thường xuyên, liên tục cũng sẽ được loại bỏ.
Tăng nhãn áp
Xung quanh câu hỏi nguyên nhân đau đầu là bệnh gì, các bác sĩ cho rằng hệ thần kinh mắt cũng góp phần liên quan. Tăng nhãn áp, rối loạn điều tiết ở mắt và một số bệnh lý khác của nhãn cầu có thể gây đau đầu một bên dữ dội, kèm theo biểu hiện đỏ mắt và suy giảm thị lực.
Đau nửa đầu Migraine
Là một trong số nguyên nhân gây đau đầu phổ biến, bệnh này còn có tên khác là đau đầu vận mạch hoặc rối loạn vận mạch não. Với đặc điểm đau nửa đầu tái diễn từng cơn, khi bên phải lúc bên trái, mức độ từ vừa đến dữ dội, mạch da đầu căng giật,... bệnh thường gặp ở phụ nữ độ tuổi trung niên và có xu hướng xảy ra vào buổi sáng. Mặc dù đau nửa đầu Migraine không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống, thậm chí một số trường hợp còn để lại biến chứng thần kinh.
Các triệu chứng đau đầu kèm theo chóng mặt, mệt mỏi,... có thể bắt nguồn từ nguyên nhân thiếu máu nghiêm trọng. Bệnh nhân cần uống bổ sung sắt để điều trị được bệnh thiếu máu, cũng như loại bỏ được chứng đau đầu.
Các bệnh mạn tính khác
Đau đầu liên tục còn là triệu chứng thường gặp của nhiều căn bệnh mãn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus ban đỏ, đau xơ cơ,... Do đó nếu bị đau đầu thường xuyên, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế để thăm khám, làm các xét nghiệm cần thiết và tuân thủ chỉ định chuyên môn của bác sĩ.
Đau đầu do dị dạng mạch máu não
Cơ đau đầu diễn tiến đau âm ỉ, dai dẳng, và đôi khi phát lên cơn đau lớn thậm chí có thể kèm theo liệt run. Dị dạng mạch máu não có thể gây ra xuất huyết não, động kinh, trường hợp nặng có thể hôn mê và dẫn tới tử vong.
Dị dạng mạch máu não là một hiện tượng mà các mạch máu bất thường, rối loạn trong não. Những dị dạng mạch máu này khi vỡ gây nên chảy máu não. Dị dạng mạch máu não là một căn bệnh bẩm sinh và hết sức nguy hiểm.
Cơn đau đầu dữ dội, uống thuốc nhưng không giảm, cổ cứng, nôn, sợ ánh sáng, và sốt cao. Đây là căn bệnh thường gặp ở trẻ em, bệnh khởi phát nhanh và khó phát hiện do em bé thường không biết diễn tả bệnh của mình.
Viêm màng não là bệnh do virus hoặc vi khuẩn. Nếu do virus gây nên thì bệnh có thể khỏi trong vòng một vài ngày còn nếu là vi khuẩn gây nên thì sức khỏe bệnh nhân có thể diễn biến trầm trọng hơn và khả năng tử vong cao.
Đau đầu do u não
Đau đầu do u não gây tăng áp lực nội sọ nên ở giai đoạn đầu cơn đau thường âm ỉ và kéo dài. Giai đoạn sau cùng với chứng đau đầu có kèm theo buồn nôn, giảm thị lực hoặc các dấu hiệu của thần kinh khu trú ví dụ như liệt chi thể, liệt dây thần kinh sọ não, và mắt mờ. Lúc này người bệnh cảm thấy đau đầu liên tục và uống thuốc có dấu hiệu không giảm.
Đau đầu do xuất huyết não (đột quỵ)
Đau đầu đột ngột, dữ dội và có thể dẫn tới liệt nửa người và hôn mê nhanh.
Bệnh xuất huyết não là bệnh khởi phát đột ngột và dữ dội. Bệnh nhân có thể bị đột quỵ ngay sau khi gắng sức về tâm lý và thể lực hoặc trong lúc làm việc hay trong những sinh hoạt bình thường, thậm chí ngay cả trong lúc ngủ bệnh nhân cũng có thể hứng chịu cơn xuất huyết não.
Thường gặp đối với những bệnh nhân trên 50 tuổi và có bệnh lý tăng huyết áp đi kèm. Kiểu đau đầu này thường đột ngột và dữ dội. Đau đầu khu trú nhiều ở vùng chẩm và vùng trán. Người bệnh có cảm giác cứng các cơ gáy, cơn đau lên đỉnh đầu và có thể lan tới vùng trán, đau đầu thường đau nhiều về ban đêm.
Di chứng của chấn thương hoặc tai nạn
Tiền sử chấn thương hoặc tai nạn xảy ra trong quá khứ dù là nặng hay va đập nhẹ vùng đầu đều có thể là nguyên nhân gây đau đầu sau này. Khi có biểu hiện đau đầu tăng dần, thường kèm theo nôn, bệnh nhân cần được chụp CT scan hoặc MRI sọ não để tìm ra tổn thương máu tụ mạn tính. Nếu có, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để bơm rửa, dẫn lưu huyết tụ và giải phóng chèn ép thần kinh.
Nếu ở các bệnh cảm cúm thông thường đau đầu thường kèm sổ mũi, ho, sốt thì khi các triệu chứng này hết, đau đầu cũng sẽ thuyên giảm. Các cơn đau đầu mạn tính, đau đầu do nhiễm khuẩn, đau đầu do hóa chất, hoặc đau đầu, mặt do các bệnh lý mắt, mũi, tai, xoang, răng, miệng, cổ, gáy...Hoặc có những cơn đau đầu là dấu hiệu cảnh báo của những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm.
Ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ
Giấc ngủ bị gián đoạn do ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ có thể là nguyên nhân gây ra cơn đau đầu buổi sáng sớm. Ngáy có thể là một tình trạng sức khỏe hoặc là một triệu chứng của ngưng thở khi ngủ.
Ngưng thở khi ngủ khiến bạn ngừng thở vài lần trong lúc ngủ. Nói chung, cơn đau đầu liên quan đến ngưng thở khi ngủ kéo dài dưới 30 phút. Bạn có thể điều trị chứng ngưng thở khi ngủ bằng thiết bị đặc biệt, chẳng hạn như máy áp lực dương liên tục.
Gần 90% bệnh nhân mắc viêm xoang đều kèm theo triệu chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu. Cần sử dụng các thuốc kháng sinh đặc trị để chữa khỏi viêm xoang, từ đó cơn đau đầu thường xuyên, liên tục cũng sẽ được loại bỏ.
Tăng nhãn áp
Xung quanh câu hỏi nguyên nhân đau đầu là bệnh gì, các bác sĩ cho rằng hệ thần kinh mắt cũng góp phần liên quan. Tăng nhãn áp, rối loạn điều tiết ở mắt và một số bệnh lý khác của nhãn cầu có thể gây đau đầu một bên dữ dội, kèm theo biểu hiện đỏ mắt và suy giảm thị lực.
Đau nửa đầu Migraine
Là một trong số nguyên nhân gây đau đầu phổ biến, bệnh này còn có tên khác là đau đầu vận mạch hoặc rối loạn vận mạch não. Với đặc điểm đau nửa đầu tái diễn từng cơn, khi bên phải lúc bên trái, mức độ từ vừa đến dữ dội, mạch da đầu căng giật,... bệnh thường gặp ở phụ nữ độ tuổi trung niên và có xu hướng xảy ra vào buổi sáng. Mặc dù đau nửa đầu Migraine không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống, thậm chí một số trường hợp còn để lại biến chứng thần kinh.
Các triệu chứng đau đầu kèm theo chóng mặt, mệt mỏi,... có thể bắt nguồn từ nguyên nhân thiếu máu nghiêm trọng. Bệnh nhân cần uống bổ sung sắt để điều trị được bệnh thiếu máu, cũng như loại bỏ được chứng đau đầu.
Các bệnh mạn tính khác
Đau đầu liên tục còn là triệu chứng thường gặp của nhiều căn bệnh mãn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus ban đỏ, đau xơ cơ,... Do đó nếu bị đau đầu thường xuyên, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế để thăm khám, làm các xét nghiệm cần thiết và tuân thủ chỉ định chuyên môn của bác sĩ.
Đau đầu do dị dạng mạch máu não
Cơ đau đầu diễn tiến đau âm ỉ, dai dẳng, và đôi khi phát lên cơn đau lớn thậm chí có thể kèm theo liệt run. Dị dạng mạch máu não có thể gây ra xuất huyết não, động kinh, trường hợp nặng có thể hôn mê và dẫn tới tử vong.
Dị dạng mạch máu não là một hiện tượng mà các mạch máu bất thường, rối loạn trong não. Những dị dạng mạch máu này khi vỡ gây nên chảy máu não. Dị dạng mạch máu não là một căn bệnh bẩm sinh và hết sức nguy hiểm.
Cơn đau đầu dữ dội, uống thuốc nhưng không giảm, cổ cứng, nôn, sợ ánh sáng, và sốt cao. Đây là căn bệnh thường gặp ở trẻ em, bệnh khởi phát nhanh và khó phát hiện do em bé thường không biết diễn tả bệnh của mình.
Viêm màng não là bệnh do virus hoặc vi khuẩn. Nếu do virus gây nên thì bệnh có thể khỏi trong vòng một vài ngày còn nếu là vi khuẩn gây nên thì sức khỏe bệnh nhân có thể diễn biến trầm trọng hơn và khả năng tử vong cao.
Đau đầu do u não
Đau đầu do u não gây tăng áp lực nội sọ nên ở giai đoạn đầu cơn đau thường âm ỉ và kéo dài. Giai đoạn sau cùng với chứng đau đầu có kèm theo buồn nôn, giảm thị lực hoặc các dấu hiệu của thần kinh khu trú ví dụ như liệt chi thể, liệt dây thần kinh sọ não, và mắt mờ. Lúc này người bệnh cảm thấy đau đầu liên tục và uống thuốc có dấu hiệu không giảm.
Đau đầu do xuất huyết não (đột quỵ)
Đau đầu đột ngột, dữ dội và có thể dẫn tới liệt nửa người và hôn mê nhanh.
Bệnh xuất huyết não là bệnh khởi phát đột ngột và dữ dội. Bệnh nhân có thể bị đột quỵ ngay sau khi gắng sức về tâm lý và thể lực hoặc trong lúc làm việc hay trong những sinh hoạt bình thường, thậm chí ngay cả trong lúc ngủ bệnh nhân cũng có thể hứng chịu cơn xuất huyết não.
Thường gặp đối với những bệnh nhân trên 50 tuổi và có bệnh lý tăng huyết áp đi kèm. Kiểu đau đầu này thường đột ngột và dữ dội. Đau đầu khu trú nhiều ở vùng chẩm và vùng trán. Người bệnh có cảm giác cứng các cơ gáy, cơn đau lên đỉnh đầu và có thể lan tới vùng trán, đau đầu thường đau nhiều về ban đêm.
Di chứng của chấn thương hoặc tai nạn
Tiền sử chấn thương hoặc tai nạn xảy ra trong quá khứ dù là nặng hay va đập nhẹ vùng đầu đều có thể là nguyên nhân gây đau đầu sau này. Khi có biểu hiện đau đầu tăng dần, thường kèm theo nôn, bệnh nhân cần được chụp CT scan hoặc MRI sọ não để tìm ra tổn thương máu tụ mạn tính. Nếu có, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để bơm rửa, dẫn lưu huyết tụ và giải phóng chèn ép thần kinh.
Đau đầu do chấn thương sọ não
Xảy ra sau một chấn thương vùng sọ não đủ mạnh gây bất tỉnh, sau đó xuất hiện đau đầu, buồn nôn, yếu nửa người, rối loạn ý thức. Với người già, đôi khi chỉ một va chạm nhẹ không gây chấn thương hộp sọ hoặc mất ý thức nhưng vẫn có thể gây máu tụ dưới màng cứng mạn tính.
Bệnh nhân cảm thấy đau ở khắp đầu, cơn đau xuất hiện một vài ngày hoặc một vài tuần sau va chạm. Đau âm ỉ liên tục và ngày một tăng dần, khi chảy máu nặng sẽ gây ra chứng buồn nôn và nôn, rối loạn ý thức, thậm chí là liệt nửa người, dẫn tới rối loạn đại tiểu tiện.