Từ năm 2008-2013, 12 hộ dân được huyện Hải Lăng tiến hành giải phóng mặt bằng (GPMB) để triển khai các dự án: Đường Phú Lệ B, Nhà thờ La Vang (xã Hải Phú) và mở rộng Quốc lộ 1A. Các hộ dân được bố trí đất TĐC, chuyển đến sinh sống. Song ngần ấy năm trời, những hộ dân này khốn khổ đợi chờ sổ đỏ cho các lô đất TĐC của mình.
Mảnh đất TĐC của ông Nguyễn Hướng bỏ hoang, chưa được cấp “sổ đỏ”
Ông Nguyễn Hướng ở đội 4, thôn Phú Hưng, xã Hải Phú, là một trong 12 hộ dân... khốn khổ này. Năm 2009, gia đình ông Hướng nhường 300m2 đất mặt tiền để làm đường Phú Lệ B. Toàn bộ căn nhà cấp 4 và nhà máy xay xát lúa gạo cũng bị giải tỏa, với tổng số tiền đền bù 215 triệu đồng và cấp lại cho ông 300m2 đất tại khu vực tái định cư mới La Vang Cồn Thành. Vị trí này giáp đường Phú Lệ, cách nhà cũ khoảng 1km. Song từ đó đến nay, ông Hướng đã bao nhiêu lần gửi đơn kiến nghị mà vẫn không được cấp sổ đỏ. “Nhà tôi muốn mở mang cơ sở sản xuất, làm thêm trang trại, song không có sổ đỏ để vay vốn đầu tư nên lực bất tòng tâm. Nếu có giấy tờ đầy đủ, mảnh đất này đem thế chấp ngân hàng cũng vay được vài trăm triệu đồng, đằng này lại phải bỏ hoang, không sử dụng được", ông Hướng nói.
"Người dân cũng vì công trình chung, hạ tầng xã hội phát triển mà nay lại để cho bà con thiệt thòi, không cấp được “sổ đỏ” là lỗi của chính quyền. Chính quyền trước sai thì giờ chúng tôi phải nhận, quan điểm sẽ tạo điều kiện thuận lợi và tốt nhất cho bà con, song vẫn phải đảm bảo đúng pháp luật".
Ông Lê Đức Thịnh, Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng
Ông Hướng cho hay, vào năm 2021, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hải Lăng phản hồi để được giao đất, cấp sổ đỏ thì phải nộp tiền sử dụng đất theo giá đất hiện nay là 1,3 triệu đồng/m2, tương đương ông Hướng phải trả phí 260 triệu đồng. “Số tiền này chênh lệch quá cao so với mức 215 triệu đồng mà tôi được đền bù vào năm 2009 (200m2 đất ở được chi trả mức 150 nghìn đồng/m2)”, ông Hướng nói.
Cùng đội 4, thôn Phú Hưng với ông Hướng, bà Nguyễn Thị Thu Thạnh có 1,826m2 đất được cấp sổ đỏ vào năm 2007. Bà Thạnh xây dựng nhà ở hai tầng, 15 phòng trọ khép kín, quán ăn và nhà bán hàng lưu niệm trên lô đất này. Năm 2009, UBND huyện Hải Lăng thu hồi đất của bà Thạnh để giao bổ sung cho công trình Nhà thờ La Vang và thanh toán số tiền đền bù là 1,25 tỷ đồng. Sau đó, bà Thạnh được cấp lại 450m2 đất gần khu vực nhà thờ, bà vay mượn thêm để xây lại khu nhà ở, kiêm kinh doanh nhà nghỉ. "Tréo ngoe thay, nhà cũ tôi ở có sổ đỏ đàng hoàng. Tôi tin tưởng, chấp hành chủ trương của Nhà nước nên mới giao đất, lên khu tái định cư sinh sống nhưng đến nay vẫn chưa được cấp sổ. Tôi mong muốn cơ quan chức năng sớm xử lý vụ việc để tôi yên tâm sinh sống, làm ăn", bà Thạnh chia sẻ.
Đó cũng là tình cảnh chung của nhiều hộ dẫn ở thôn Phú Hưng, xã Phú Hải, huyện Hải Lăng (Quảng Trị).
Lỗi sai ở đâu?
Trao đổi với PV, Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Lê Đức Thịnh cho hay, từ năm 2008 đến 2013, có 12 hộ dân ở thôn Phú Hưng, xã Hải Phú thuộc diện GPMB tái định cư của 3 dự án. Lúc thực hiện công trình, do tiến độ gấp rút nên cơ quan Nhà nước mới chỉ xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB mà không lập phương án bố trí TĐC cũng như thực hiện việc giao đất, cấp sổ đỏ cho các hộ dân. Dẫu đã nhận đất và một số hộ đã xây dựng nhà ở ổn định, song từ đó đến nay họ vẫn không được cấp sổ đỏ. Huyện Hải Lăng đã tổ chức nhiều phiên họp, có sự tham gia của Cục Thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính… để tìm cách tháo gỡ, giải quyết các vướng mắc. Thế nhưng, theo quy định không thể hồi tố được khung giá đất trước đây để phê duyệt, mà người dân phải nộp theo khung giá hiện hành.
Theo ông Thịnh, phương án tối ưu và hiệu quả nhất cho các hộ dân mà huyện và các sở, ngành thống nhất là lập hồ sơ giao đất theo hiện trạng các hộ đang quản lý sử dụng để cấp sổ đỏ; Áp dụng giá đất theo bảng giá giai đoạn 2020-2024 tại Quyết định số 49 của UBND tỉnh Quảng Trị và hệ số điều chỉnh bằng 1 (mức thấp nhất). “Hiện giá đất ở vị trí được bố trí TĐC của một số hộ tăng nhiều lần nên ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân khi thực hiện nghĩa vụ tài chính. Bà con di dời, ra ở khu TĐC từ thời điểm trước mà giờ xác định thủ tục cấp “sổ đỏ” lại phải nộp tiền giá đất. Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân", ông Thịnh nói.