Chấp nhận như một cách sống
Trong buổi bình minh lạnh lẽo ở thung lũng sâu Rift, Kenya, ba người phụ nữ đang chuẩn bị nước sinh hoạt cho một ngày. Một người sẽ nấu bữa sáng, một người làm bánh và người còn lại pha trà. Nhưng cả Alice (62 tuổi), Mary (56 tuổi) và Joyce (54 tuổi) đang làm điều này cho một người đàn ông, đó là chồng của 3 bà. Ông ấy là Isaya Ntokot, 76 tuổi có 15 đứa con và 48 đứa cháu.
Ba người vợ của ông Ntokot
Không có gì bất thường về điều này. Trong thực tế, 3 người phụ nữ lấy một người đàn ông giàu có như Ntokot không phải là điều không thể chấp nhận được, trừ khi bạn là người Hồi giáo. Đàn ông Kenya có thể kết hôn với những người mà họ muốn lấy làm vợ.
Phụ nữ Kenya chấp nhận chế độ đa thê. Những người con gái khi lớn lên với những người cha có nhiều vợ đều hy vọng sau này họ sẽ trở thành vợ của một người đàn ông đa thê. Họ có rất ít sự lựa chọn khi tham gia vào những cuộc hôn nhân theo tập quán, thay vì phải làm đám cưới theo luật định hay tổ chức trên nhà thờ.
Trước khi dự luật về chế độ đa thê được thông qua tháng trước, họ không có pháp luật bảo vệ hôn nhân vì theo tập quán hiếm khi đăng ký kết hôn và do đó hôn nhân của họ không được pháp luật công nhận.
Điều này khiến nhiều phụ nữ dễ bị tổn thương. Nếu người chồng chết, họ không có quyền được hưởng tài sản, và con cái đã bị mất quyền lợi và tính hợp pháp của họ. Một cuộc cuộc hôn nhân thông thường bây giờ sẽ có quyền lợi giống như người Hồi giáo, Thiên chúa giáo, Ấn Độ giáo. Tất cả những người vợ sẽ được pháp luật công nhận và đảm bảo quyền lợi.
Luật dành riêng cho châu Phi?
Khi dự luật đang được thảo luận, một thành viên nam của quốc hội, ông Mohammed Junet, tuyên bố: "Khi bạn kết hôn với một phụ nữ châu Phi, bạn cần biết rằng châu Phi không giống châu Mỹ, châu Âu”. Điều này đã khiến các đại biểu nữ phản đối quyết liệt.
Wanjiku Muhia, một trong 349 nữ nghị sĩ cho biết họ đang gửi đi một thông điệp sai lầm. "Tôi rất thất vọng vì luật này đã đưa phụ nữ Kenya trở lại thế kỷ 18, tôi không bác bỏ ý tưởng rằng văn hóa Phi châu là đa thê, nhưng chúng tôi thấy người phụ nữ không được tôn trọng khi người chồng lấy vợ thứ mà không thông báo với người vợ đầu”.
Phụ nữ bị “bán phá giá”
Trong khu ổ chuột Kibera rộng lớn ở Nairobi, Maurice Adongo chia thời gian của mình cho hai người vợ. Họ sống trong hai ngôi nhà riêng lẻ, cách nhau chỉ khoảng 5 phút đi bộ. Ông kết hôn với Bridget – người vợ thứ hai sau khi lấy vợ cả Veronica 11 năm.
Veronica rất buồn khi Maurice lấy vợ thứ hai
Ông nghĩ rằng đó là một sự sắp xếp hoàn hảo, nhưng Veronica không đồng ý. "Tôi cảm thấy như tôi bị bán phá giá", cô nói. "Một số cặp vợ chồng đã ngồi xuống và nói chuyện nghiêm túc về điều này, nhưng khi người vợ không đồng ý thì chắc chắn không có chuyện đó xảy ra”.
Điều tồi tệ nhất cho Veronica là Maurice đã không nói với cô ấy. Cô phát hiện ra sự thật đau lòng từ những người hàng xóm. Maurice sẽ không thể lấy người vợ thứ hai nếu cuộc hôn nhân của ông với Veronica đã tổ chức ở nhà thờ hay theo đúng luật.
Tuy nhiên, tổ chức đám cưới ở nhà thờ hay một đám cưới theo luật định ở Kenya rất đắt đỏ, vì vậy rất nhiều người đã chọn lựa hôn nhân theo kiểu truyền thống.
Nhà hoạt động xã hội đang cố gắng để giáo dục người dân về sự khác biệt giữa hôn nhân theo pháp luật và phong tục tập quán. Họ cũng đang tìm cách để làm cho cuộc hôn nhân theo chế độ đa thê không được tổ chức dễ dàng.
Tuy nhiên theo luật mới, chế độ đa thê đã có khả năng trở thành cố thủ hơn. Đó là một mối quan tâm cho các nhà lãnh đạo Kitô giáo như Robert Burale, người nói rằng các nhà lập pháp đang khuyến khích bừa bãi và đang xóa bỏ dần các gia đình hạt nhân trong xã hội.
"Hãy tưởng tượng người vợ đầu tiên của một người đàn ông đã 45 tuổi và ông lại lấy một cô gái 19 tuổi, làm thế nào một phụ nữ 45 tuổi này sẽ cạnh tranh với một cô gái 19 tuổi trong mọi vấn đề, kể cả trong phòng ngủ?", ông hỏi.
Ngay cả trong thung lũng Rift, nơi ảnh hưởng sâu sắc nhất, chế độ đa thê cũng có đối thủ của nó. "Tôi không nghĩ rằng tất cả những người phụ nữ đều chấp nhận điều này, tôi chắc chắn rằng họ biết điều này là không đúng, nhưng vì những người đàn ông ích kỷ cứ muốn tiếp tục chạy theo những phụ nữ khác”, nhân viên cộng đồng Maasai Joyce Kiereini nói.
Theo Hà Triệu