Công nghệ chữa cháy Việt được Mỹ cấp bằng độc quyền sáng chế:

Công nghệ chữa cháy 'xịn' vì sao không được sử dụng?

TP - Công nghệ chữa cháy “bùng nổ thủy khí hóa sương” của kỹ sư Phan Đình Phương (Đà Nẵng) được Hoa Kỳ cấp bằng độc quyền sáng chế, được tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới WIPO xét nghiệm 10 điểm A và công bố toàn cầu, nhiều công ty Nhật Bản ứng dụng. Thế nhưng, hơn 10 năm qua, sản phẩm này rất ít được sử dụng trong phòng cháy, chữa cháy ở Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân (thứ hai từ trái sang) đánh giá cao phát minh của kỹ sư Phan Đình Phương (ngoài cùng bên phải).

Công nghệ “Bùng nổ thủy khí hóa sương” là kết quả 17 năm trời nghiên cứu của kỹ sư Phan Đình Phương và các cộng sự, bắt đầu từ một trăn trở. Các tiêu chuẩn phòng cháy, chữa cháy quốc tế và Việt Nam quy định các tòa nhà và công trình bắt buộc chứa từ 40 đến 400 mét khối nước để chữa cháy. “Không cần cháy mà chỉ cần phun hết chừng đó nước vào thì sập nhà luôn còn gì”, kỹ sư Phương nói.

Sau một thời gian dài tìm tòi nghiên cứu với nhiều thử nghiệm, kỹ sư Phan Đình Phương, Giám đốc Công ty CP Khoa học Công nghệ An Sinh Xanh (gọi tắt Cty An Sinh) phát minh ra công nghệ “Bùng nổ thủy khí hóa hơi sương” (tên tiếng Anh là AERO-HDRODYNAMIC FLASHING FOG ANSINHXANH, ký hiệu AFFA 1.500). 

Thay vì dập lửa trực tiếp bằng nước, công nghệ này biến một mét khối nước bùng nổ thành 1.500 mét khối hơi sương ngay tại nhiệt độ thường và áp suất thấp 5-8 at. Nhờ đó bao trùm kín cả vùng chân đám cháy, làm lạnh và pha loãng oxy, phá hủy dây chuyền tiền phản ứng chuẩn bị cho sự cháy nên lửa tắt ngay trong chớp mắt. Khi chữa cháy, lượng nước phun vào được tiết giảm xuống hơn mười lần nhưng tốc độ tắt lửa tăng nhanh gấp hàng chục lần.

Công nghệ chữa cháy này còn được gọi là công nghệ 6 không: không cần cấp năng lượng, không cần nổ máy, không cần máy nén khí, không cần bọt, không ướt tài sản, không “ngủ” (có thể hoạt động 24/7). Công nghệ này cũng dập tắt nhanh đám cháy xăng dầu cực lớn mà hoàn toàn không cần bọt hóa học.

Chủ tịch Hiệp Hội PCCC NFPA Hoa Kỳ - Mr. James M. Shannon gửi thư chúc mừng và mời Nhà Sáng chế Phan Đình Phương làm hội viên chính thức. Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã xây dựng Tiêu chuẩn PCCC Quốc gia TCVN7884: 2008 dựa trên sáng chế này. Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ cũng đã mời kỹ sư Phương, làm Hội viên.

Cty An Sinh đã chế tạo nhiều thiết bị chữa cháy đủ cỡ như máy chữa cháy cố định, xe chữa cháy đẩy tay, ba lô đeo vai và xe ô tô chữa cháy AFFA 1.500. Riêng xe ô tô chữa cháy AFFA 1.500 có dùng chất chữa cháy là khí khô và sạch, nhờ đó vừa đảm bảo an toàn cho người, vừa không làm ướt tài sản, máy tính, tiền bạc và các kỷ vật quan trọng. Trong trường hợp đám cháy xảy ra ở các nhà máy, tầng hầm sâu, xe AFFA 1.500 có phun luồng hơi sương khổng lồ (như sản phẩm công ty sử dụng để phun trên cầu Rồng Đà Nẵng) cho lửa tự tắt. Lính chữa cháy không phải vào sâu trong vùng đầy khói độc, không phải đập phá công trình để phun nước vào.

Sẵn sàng chuyển giao bí quyết công nghệ

Trước đặc tính ưu việt của công nghệ này, ngày 19/4/2010, Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu hộ cứu nạn (PCCC và CHCN) có văn bản gửi Công ty Cổ phần Khoa học Công nghệ An Sinh Xanh đồng ý cho công ty áp dụng công nghệ chữa cháy này trong các dự án do mình thử nghiệm.

Ngày 19/9/2011, Cục Cảnh sát PCCC và CHCN có văn bản gửi Sở PCCC các tỉnh, thành phố thuộc trung ương, Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN các tỉnh, thành phố. Công văn hướng dẫn các đơn vị trên cách sử dụng sản phẩm chữa cháy của công ty An Sinh. Công văn nêu “Sau nhiều năm nghiên cứu, Công ty CP KHCN An Sinh Xanh đã chế tạo thành công và đưa vào ứng dụng thiết bị đẩy nước chữa cháy, được Việt Nam và Hoa Kỳ cấp bằng độc quyền sáng chế. Ngày 29/8/2008, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ra quyết định công bố tiêu chuẩn quốc gia thiết bị đẩy nước chữa cháy tự vận hành bằng khí nén dựa trên cơ sở của sáng chế này. Cục Cảnh sát PCCC và CHCN hướng dẫn một số điểm lưu ý khi áp dụng tiêu chuẩn này…

Cục Cảnh sát PCCC và CHCN hướng dẫn để các Sở Cảnh sát PCCC và các Phòng PCCC và CHCN nghiên cứu ứng dụng trong công tác thẩm duyệt thiết kế về PCCC, kiểm tra  hướng dẫn sử dụng đối với hệ thống chữa cháy sử dụng khí nén để đẩy nước chữa cháy”.

Tuy nhiên, hơn bốn năm qua, hầu hết các Sở, Phòng PCCC địa phương đều chưa sử dụng thiết bị này trong công tác phòng cháy chữa cháy. Chia sẻ với phóng viên, lãnh đạo một Sở PCCC cho biết, ông chưa được nghe đến sản phẩm này. Lãnh đạo một Sở PCCC khác cho biết, các thiết bị sở đang sử dụng là của Đức, Áo, không có sản phẩm của Việt Nam.

Kỹ sư Phan Đình Phương tâm sự, trong bối cảnh vấn đề cháy nổ phức tạp như hiện nay, ông mong muốn sản phẩm này sẽ được ứng dụng rộng rãi để bảo toàn tính mạng, tài sản cho người dân. Ông cho biết sẵn sàng chuyển giao hết các loại máy mẫu, bí quyết công nghệ, hóa chất chữa cháy - tất cả đều do Việt Nam chế tạo -  để Bộ Công an tổ chức áp dụng rộng rãi. 

Phát minh AFFA 1.500 của kỹ sư Phan Đình Phương được Việt Nam và Cơ quan Sáng chế USPTO Hoa Kỳ cấp 4 bằng độc quyền sáng chế. Cơ quan Sở hữu Trí tuệ Thế giới WIPO xét nghiệm với 10 điểm A, công bố toàn cầu và nhận được sự đồng thuận của 147 Quốc gia.