Bất lực nhìn cây trồng khô héo
Những ngày gần đây, gia đình anh Vũ Đức Hiệp (ở thôn Quảng Bình, xã Nghĩa Thắng) tất tả tìm nước tưới cho hơn 3 ha cà phê và hồ tiêu đang dần khô héo. Theo anh Hiệp, từ năm 1995 - 2014, cả mấy chục hộ dân trong thôn đều dùng nước suối để phục vụ tưới tiêu cho cây trồng. Đến năm 2015, Nhà máy Alumin Nhân Cơ ngăn đập tích nước phía thượng nguồn để rửa quặng bô xít, sau đó xả nước xuống suối. Nhưng từ đầu năm 2019 đến nay, hồ thải quặng đuôi của nhà máy chất đầy bùn, nên không còn nước tưới. “Gia đình tôi phải vét giếng khoan tìm nước tưới cây trồng, nhưng giếng cũng đã cạn, mấy trăm cây cà phê và cây tiêu đang chết dần vì khát ! ” - Anh Hiệp buồn rầu nói.
Gần đó, gia đình anh Võ Tấn Chung cũng có gần 2 ha cà phê và tiêu nằm giáp với hồ thải quặng đuôi của nhà máy. Cà phê rũ lá héo khô vì hơn một tháng qua không có nước tưới. Anh Chung cho hay: “Thời gian đầu khi nhà máy mới đắp đập, hồ này còn có nước. Sau đó nhà máy liên tục xả bùn, đất ra đầy hồ, tới giờ hồ gần như không còn nước nữa”.
UBND xã Nghĩa Thắng xác nhận hơn 25 ha cây trồng của 16 hộ dân thôn Quảng Bình nằm gần hồ thải quặng đuôi nhà máy Alumin Nhân Cơ không có nước tưới, chỉ còn cách ngồi cầu trời mưa giữa cao điểm mùa khô.
Hứa tìm giải pháp
Nhiều hộ dân ở thôn Quảng Bình kể họ đã liên tục gọi điện kêu cứu với chính quyền địa phương và Công ty Nhôm Đắk Nông - đơn vị quản lý Nhà máy Alumin Nhân Cơ. Chờ cả tháng không thấy biến chuyển, họ đã cùng nhau viết đơn kiến nghị gửi các ngành chức năng của huyện và Công ty.
Ông Lê Ngọc Lâm-Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thắng cho biết: Cách đây gần 2 tháng, UBND xã nhận được đơn kiến nghị của một số hộ dân ở thôn Quảng Bình về tình trạng thiếu nước tưới do hồ thải quặng đuôi Nhà máy Alumin Nhân Cơ toàn bùn. Xã đã phối hợp với các phòng ban liên quan của huyện làm việc nhiều lần với Công ty Nhôm Đắk Nông. Công ty hứa sẽ cố gắng khắc phục tình trạng này để có nước cho bà con.
Theo ông Ngô Tố Ninh - Phó giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông, hồ thải quặng đuôi của nhà máy được xây dựng nhằm chứa lượng bùn thải sau khi rửa quặng bô xít để đưa về nhà máy sản xuất alumin. Thời gian đầu, nước trong hồ còn nhiều phục vụ tưới cho người dân hiệu quả, nhưng hiện lượng bùn ngày một nhiều nên nước chắc chắn sẽ giảm. Theo kế hoạch, Công ty đang cho nâng cao trình bờ đập lên thêm 2 m để lượng nước trong hồ tăng lên. Về lâu dài, Công ty sẽ tìm giải pháp hiệu quả hơn để giúp người dân đảm bảo nước tưới.