Cạnh tranh hay 'bòn rút'?

TP - Chưa đầy một tuần sau khi nhậm chức Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), cựu Thủ tướng Luxembourg Jean-Claude Juncker đã rơi vào một tình huống khó xử. 

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker. Ảnh: TTXVN

Hiệp hội Nhà báo Điều tra quốc gia (ICIJ) cáo buộc trong giai đoạn năm 2002-2010, thời kỳ Chủ tịch EC đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Tài chính và sau đó là Thủ tướng, Luxembourg đã hỗ trợ cho hàng trăm doanh nghiệp đa quốc gia trốn thuế.

Theo ICIJ, công ty kiểm toán hàng đầu thế giới PricewaterhouseCoopers thay mặt các công ty đa quốc gia, tiến hành những thỏa thuận mật với giới chức lãnh đạo Luxembourg cho phép chuyển lợi nhuận từ các quốc gia đóng trụ sở đánh thuế cao sang Luxembourg. 

Được mệnh danh là “thiên đường thuế” với hệ thống thuế nổi tiếng thân thiện, quốc gia nhỏ bé chỉ có khoảng 550.000 dân là điểm đến hấp dẫn của hàng trăm công ty nước ngoài, trong đó có những tên tuổi đình đám như Pepsi, FedEx, Amazon... Luxembourg biện minh hệ thống thuế của họ có tính cạnh tranh cao. Tuy nhiên, xét trên bình diện quốc tế, giới tài chính các nước khác thẳng thừng chỉ trích cấu trúc thuế của Luxembourg là một dạng “bòn rút” thu nhập từ các quốc gia khác. 

Vụ việc của Luxembourg đã buộc Liên minh châu Âu EU khởi động tiến trình điều tra chính sách giảm thuế của Luxembourg có phải là một hình thức trợ cấp quốc gia bất hợp pháp cho doanh nghiệp. Điều này đặt tân chủ tịch cơ quan hành pháp EU vào tình thế phức tạp. Dư luận châu Âu đang đặt câu hỏi liệu hoạt động điều tra có hiệu quả khi người đứng đầu EC lại chính là người bị nghi ngờ có vai trò quan trọng trong vụ việc trên.

Tuy nhiên, người phát ngôn EC khẳng định, cả trong vai trò là cựu lãnh đạo Luxembourg và tân lãnh đạo EC, ông Juncker sẽ không tìm cách né tránh trách nhiệm. Trong phát ngôn duy nhất đến nay, ông Juncker cũng khẳng định sẽ không can thiệp vào tiến trình điều tra của EC. 

Từ lâu, Luxembourg là tâm điểm chỉ trích của EU khi từ chối thỏa thuận chấm dứt bảo mật ngân hàng chống gian lận thuế. Giờ đây, sau khi các thủ thuật giảm thuế bị phanh phui, tân Chủ tịch EC đối mặt với một bài toán khó khi phải tìm cách thu xếp ổn thỏa giữa một bên lợi ích quốc gia với một bên là lợi ích của một liên minh kinh tế khu vực mà Luxembourg là một thành viên.