Chiều 25/6, trao đổi với PV Tiền Phong, Trung tá Võ Thanh Hường - Chính trị viên Đồn biên phòng 328 cho biết, vào ngày 16/6, ba tàu cá của ngư dân tỉnh Quảng Ngãi bị tàu Trung Quốc bắt tại vị trí tọa độ 16o40 vĩ Bắc - 112o45’ kinh Đông (thuộc vùng biển Hoàng Sa).
“Khi bị bắt, ngay lập tức các thuyền trưởng trên ba tàu gọi điện về cho người thân và Đồn biên phòng 328” – Trung tá Hường nói.
Theo Trung tá Võ Thanh Hường, ba tàu ngư dân bị bắt gồm: tàu QNg 6597TS do ông Dương Văn Thọ (thôn Tây, xã An Hải, Lý Sơn) làm chủ, trên tàu có 12 lao động; tàu QNg 6364 TS do ông Bùi Văn Thế (1966, thôn Tây xã An Vĩnh) làm chủ, trên tàu có 12 lao động; tàu QNg 6517 TS do ông Nguyễn Chí Thạnh (1984, thôn Tây, xã An Hải) làm chủ, trên tàu có 13 lao động.
“Theo trình bày của ngư dân với chúng tôi, ba tàu trên đang trên đường di trú tránh bão số 2 tại toạ độ nêu trên đã bị tàu Trung Quốc bắt giữ. Hiện họ đã thả chủ tàu Dương Văn Thọ (tàu QNg 6597) cùng 25 ngư dân về, giữ lại hai tàu với 12 ngư dân, với điều kiện bắt buộc sau 10 ngày phải đem tiền chuộc. Số tiền mỗi tàu là 70.000 nhân dân tệ” – Trung tá Võ Thanh Hường nói.
Cầm tập đơn kêu cứu, anh Thọ kể lại: “Lúc đó tôi nhớ là khoảng 10 giờ ngày 16/6, khi 2 tàu chúng tôi là QNg 6597 và QNg 6364 đang chạy tại toạ độ 16o40 vĩ Bắc - 112o45’ kinh Đông thì bất chợt xuất hiện tàu Trung Quốc có ghi số hiệu hai chữ Trung Quốc và số 309 áp sát tới.
Một người thông dịch nói tiếng Việt bên tàu Trung Quốc chỉ nói: “Cột dây, cột dây, cột dây !”. Ý họ bảo chúng tôi dùng dây tàu buộc vào tàu họ để được lai dắt. Nhưng chúng tôi sợ quá không làm gì cả. Sau đó họ nhảy sang, tự buộc dây rồi lai dắt cả hai tàu chúng tôi về đảo Phú Lâm (thuộc quần đảo Hoàng Sa)”.
Ngừng một lát, anh Thọ kể tiếp: “Qua ngày hôm sau, họ lại bắt tiếp tàu QNg 6517 rồi cùng đưa vào đảo Phú Lâm. Đến ngày 21/6, khi đã bắt tất cả chúng tôi cùng ký vào một cái biên bản tiếng Trung, họ thả 25 ngư dân cùng tàu của tôi cho về với lời nhắn: Trong vòng 10 ngày phải đem tổng cộng 210.000 nhân dân tệ đến nộp để đưa tàu và người về !”.
Theo lời anh Thọ cùng các thuyền viên, khi người thông ngôn bảo họ ký thì họ ký chứ không ai dám phản ứng, hỏi ký vì lý do gì và phải nộp phạt vì cái gì. “Họ bảo phạt là phạt. Thế thôi” - anh Thọ nói. Được biết, tàu anh Thọ về tới đảo Lý Sơn vào tối 23/6, hiện đang neo đậu tại đây.
“Lần này sẽ không nộp tiền phạt”
Biên bản mà tàu Trung Quốc bắt 37 ngư dân huyện đảo Lý Sơn ký (có mực đen dấu đỏ, xem ảnh) đã được các ngư dân nhờ một số người thạo tiếng Trung, dịch ra, đại ý: cơ quan xử phạt là Trạm quản lý cảng cá ngư chính Trung Sa (Tây Nam - tỉnh Hải Nam - Trung Quốc - đã đóng dấu) xử phạt tàu ngư dân Việt Nam vì đương sự đã vi phạm nghiêm trọng quy định “Luật ngư nghiệp nước CHND Trung Hoa”…
Tại biên bản có ghi rõ số tài khoản của một ngân hàng ở thành phố Tam Á (Hải Nam).
Anh Dương Văn Thọ, anh Dương Văn Tân… cùng các thuyền viên khác đều cho rằng hiện nay họ không thể nào có đủ số tiền 210 ngàn nhân dân tệ (khoảng 540 triệu đồng tiền Việt Nam) để nộp chuộc tàu và người về.
Bắt buộc cả ba chủ tàu và thuyền viên trên đồng loạt làm đơn kêu cứu khắp nơi. “Cảnh nghèo lao động vất vả kiếm ăn từng bữa như chúng tôi đào đâu ra số tiền 180 triệu/1tàu để nộp bây giờ ?”.
Trao đổi với Tiền phong - ông Nguyễn Chí Thanh - Chánh văn phòng UBND xã An Hải (Lý Sơn), cho biết:
“Xã đã nhận được đơn kêu cứu của các chủ tàu và ngư dân. Chúng tôi đã chuyển lên cấp trên các cấp lãnh đạo huyện. Quan điểm của chúng tôi là lần này sẽ không nộp tiền phạt. Chúng ta bằng một con đường đấu tranh nào đó để họ thả người và tàu về. Chứ cứ bị bắt rồi nộp tiền miết thế này, ngư dân nghèo ở Lý Sơn chịu không nổi”.
* Nhiều năm qua tôi cũng có theo dõi việc này. Họ thường bắt một chỗ, nhưng lai dắt về tọa độ khác rồi mới lập biên bản. Phải nói là tàu ngư dân Lý Sơn bị bắt nhiều, tiền phạt tổn thất cũng không ít. Chúng tôi cũng chỉ biết tuyên truyền ngư dân nên tránh những vùng biển nguy hiểm đồng thời phổ biến luật biển, trang bị ICOM, máy tọa độ…
Ông Võ Xuân Huyện
Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi)
Hơn nửa tỷ là một số tiền lớn đối với ngư dân, bởi Lý Sơn còn nghèo lắm. Mấy năm trở lại đây và từ đầu năm đến nay cũng nhiều tàu đã bị Trung Quốc bắt nhưng ngư dân tự nộp phạt rồi về...
Trung tá Võ Thanh Hường
Chính trị viên Đồn biên phòng 328”