Chiều 12/1, tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự Hội nghị trực tuyến triển khai công tác y tế năm 2017 do Bộ Y tế tổ chức với 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Nhắc lại lời nói của Bác Hồ về ngành Y: Đảng, Chính phủ và nhân dân giao phó tính mạng của dân cho các cô, các chú, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá thời gian qua, ngành y tế đạt nhiều kết quả, đóng góp tích cực vào sự phát triển của đất nước.
Thủ tướng nêu rõ: Chúng ta rất tự hào có những giáo sư, bác sỹ rất nổi tiếng, được coi là những bàn tay vàng của Việt Nam, của khu vực, thậm chí mang tầm quốc tế. Nhiều kỹ thuật mới, kỹ thuật cao được áp dụng vào ngành y tế nước ta như ghép tạp, nội soi robot…
Tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế hiện đạt trên 81%, đạt mục tiêu đề ra trước 4 năm. Công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm có nhiều tiến bộ. Ngành y tế chủ động phát động tinh thần biết ơn, tinh thần phục vụ bệnh nhân trong cơ sở y tế (đã xử lý trên 6.000 nhân viên y tế vi phạm đạo đức).
Nhân dịp này, Thủ tướng bày tỏ tình cảm, sự biết ơn đối với những đóng góp thầm lặng của đội ngũ y bác sỹ, nhân viên y tế từ cơ sở, thôn bản đến Trung ương, những người anh hùng áo trắng, đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, thậm chí hy sinh niềm vui, hạnh phúc cá nhân để đem lại sự sống, sự vui tươi, tiếng cười và sức khỏe cho người dân.
Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng, ngành y tế còn nhiều tồn tại. Tình trạng quá tải bệnh viên chưa được khắc phục một cách căn bản. Vẫn còn để xảy ra những sự cố đáng tiếc, làm sai quy trình liên quan đến năng lực và trách nhiệm của y bác sỹ điều trị như vụ việc quên kéo trong bụng bệnh nhân mà gần đây báo chí phản ánh.
Quản trị bệnh viện còn bất cập; tình trạng bệnh nhân và người nhà bệnh nhân xếp hàng dài để đợi được nộp tiền gây phiền nhiễu cho bệnh nhân.
Lợi ích nhóm trong mua sắm, đấu thầu thuốc chữa bệnh, trang thiết bị y tế rất lớn, không công khai, minh bạch, ảnh hưởng lớn đến lợi ích người dân.
Cho biết công tác quản lý bảo hiểm y tế còn bất cập, bị lợi dụng, gây thất thoát lớn cho quỹ bảo hiểm y tế và ngân sách nhà nước, Thủ tướng nêu cụ thể các trường hợp tiêu cực như riêng một phòng khám ở Cà Mau làm thất thoát trên 100 tỷ đồng.
Thủ tướng cho rằng, vẫn còn hiện tượng vô cảm của một bộ phận nhỏ trong ngành y trước nỗi đau bệnh tật của người bệnh. Đây là những hành vi không những làm tổn hại y đức mà còn trái với lời dặn của Bác: Thầy thuốc như mẹ hiền.
Thủ tướng nêu những vấn đề trên với mong muốn ngành y tế cùng các ngành, các cấp tập trung khắc phục, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cách nghĩ, cách làm trong cung cấp dịch vụ, trong quản lý nhà nước, phục vụ tốt hơn, kịp thời hơn đối với người dân.
Trên tinh thần đó, Thủ tướng yêu cầu ngành y tế phải phấn đấu đi đầu thực hiện hiệu quả chủ trương xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Ngành Y tế với đội ngũ 70.000 bác sỹ cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, lấy trọng tâm là công tác y tế cơ sở hướng tới mục tiêu quản lý, chăm sóc sức khỏe cho từng người dân. Phải lấy sự hài lòng của người bệnh là mục tiêu quan trọng nhất.
Các cơ sở điều trị, bệnh viện tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, giảm bớt phiền hà cho người bệnh và người nhà bệnh nhân. Cần chú trọng cải cách từ những khâu đơn giản nhất như thủ tục, xếp hàng lấy số, thanh toán viện phí đến quy trình điều trị trên cơ sở tuân thủ phác đồ, quy trình kỹ thuật chuyên môn. Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công khai kết quả đánh giá chất lượng bệnh viện để cơ quan bảo hiểm và người dân được biết và được quyền lựa chọn cơ sở khám chữa bệnh.
Bộ Y tế và các bệnh viện của Bộ cần gương mẫu đi trước một bước, đến tháng 6/2017 phải thực hiện việc liên thông công nhận kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện của Bộ.
Phải tập trung xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới với tinh thần mọi người dân đều được quản lý, theo dõi, tư vấn và chăm sóc sức khỏe toàn diện, liên tục. Bộ Y tế, ngành Y tế phải tạo điều kiện phát triển y tế ngoài công lập. Thí điểm hình thành cơ sở khám bệnh theo hình thức hợp tác công tư và mô hình quản lý bệnh viện như doanh nghiệp công ích.
Phát triển mạnh mẽ công nghiệp dược, y học cổ truyền. Xây dựng hệ thống phân phối thuốc chuyên nghiệp, hiệu quả, giảm chi phí trung gian để giảm giá thuốc.
Để chống tiêu cực, tham nhũng và minh bạch hóa, cần đẩy mạnh tin học hóa bảo hiểm y tế ở các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc, coi đây là công cụ chống tham nhũng, trục lợi quỹ bảo hiểm y tế, bảo đảm quyền lợi của người có thẻ bảo hiểm y tế.
“Xin nhấn mạnh rằng đây là biện pháp chống tiêu cực. Nơi nào không thực hiện nghiêm là đi ngược lại chủ trương chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Mà theo báo cáo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, mới có 60% số cơ sở y tế thực hiện việc kết nối hàng ngày và 30% thực hiện việc chuyển dữ liệu bệnh nhân ra viện trong ngày. Như vậy tỷ lệ còn thấp”, Thủ tướng phát biểu. “Chúng ta có 23.000 loại thuốc, 16.000 loại dịch vụ mà không có tin học thì làm sao quản lý được”.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh 3 việc đối với Bộ Y tế là xây dựng thể chế, thanh tra và tuyên truyền.
Tại hội nghị, Thủ tướng đã nêu hàng loạt câu hỏi lớn đối với ngành Y tế. Thứ nhất, nguyên nhân nào khi chỉ số y tế cơ bản trong Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu (GCI) 2017 còn ở mức thấp. Ngành y tế phải giải đáp những vấn đề như tại sao người giàu lại ra ngoài khám và chữa bệnh đông như vậy?
Tại sao nhiều bệnh viện tuyến dưới, tuyến cơ sở, tuyến huyện vẫn được Nhà nước đầu tư, nhưng lại ít có người khám? Giải pháp nào để đổi mới toàn diện hệ thống trạm y tế xã? Nhiều bệnh viện ở một số thành phố lớn thường xuyên quá tải vì phải gánh thêm người nhập cư, người dân các tỉnh lân cận đổ về khám chữa bệnh, có phải ngân sách dành cho y tế các địa phương này vô hình đã bao cấp chéo cho người dân tỉnh khác? Tại sao nhiều người nghiên cứu nói rằng Việt Nam tỷ lệ ung thư cao nhất, có đúng không?
Nhắc tới việc nhiều người có tiền không chấp nhận cung cách và thái độ phục vụ mang tính ban ơn, thậm chí đôi khi coi thường bệnh nhân, Thủ tướng cho rằng tư duy quản lý bệnh viện và phục vụ bệnh nhân cần thay đổi. Cần chuyển từ tư duy bao cấp sang tư duy kinh tế thị trường. Bộ Y tế đã khơi dậy vấn đề này nhưng chưa phổ biến.
Một vấn đề nữa, theo Thủ tướng, muốn các y bác sĩ toàn tâm toàn ý ‘không màng tới phong bì, phong bao, quà tặng’ thì phải làm sao để lương bác sĩ khá hơn.
Lưu ý tình trạng người nhà bệnh nhân “vật vã, chầu trực, làm lãng phí sức lao động, thay vì đi làm thì phải tới viện lo cho người thân, người ốm, 3 người nuôi 1, vừa vất vả, vừa lãng phí sức lao động”, Thủ tướng nhấn mạnh “phải làm sao giải quyết bài toán này”.
Thủ tướng khẳng định Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn lắng nghe những vấn đề đặt ra với ngành y tế để làm sao công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng tốt hơn. Nhân dịp ngày 27/2 và dịp Tết sắp đến, Thủ tướng thay mặt Chính phủ gửi lời chúc mừng tới cán bộ, nhân viên ngành y tế.
Tiếp thu chỉ đạo cũng như các câu hỏi của Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định ngành y tế sẽ nỗ lực giải đáp, dù rằng có câu hỏi chưa thể trả lời được ngay.