Kế hoạch điều động chiến đấu cơ Tupolev Tu-22M3 đã được hãng thông tấn Interfax cùng nhiều tờ báo khác đăng tải, dù chưa có thông tin chính thức từ chính phủ Nga. Trước đó, Moscow từng tuyên bố sẽ nâng cao năng lực quân sự tại Crimea, sau khi sáp nhập bán đảo này từ Ukraine tháng 3/2014.
Theo một số nhà bình luận tại Nga, việc các máy bay ném bom tầm xa Tu-22M3 được điều động tới Crimea là hành động đáp trả việc Mỹ lên kế hoạch triển khai hệ thống đánh chặn tên lửa đất đối không tại Romania.
Từ tháng 10/2013, công tác triển khai đã diễn ra tại căn cứ không quân Deveselu của Romania. Đây là một phần của kế hoạch lập lá chắn tên lửa của NATO, nhằm bảo vệ châu Âu trước nguy cơ bị tấn công tên lửa từ "một quốc gia liều lĩnh". Các tên lửa được triển khai đều là phiên bản trên bộ của tên lửa lớp Aegis do Mỹ cung cấp, và đã được hải quân Mỹ sử dụng từ năm 2004.
Giới chuyên gia cho rằng máy bay ném bom Nga khi được triển khai có thể tấn công các tàu mặt nước cỡ lớn, bao gồm cả tàu sân bay.
Nga hiện cũng phản đối việc Mỹ đưa hệ thống đánh chặn tên lửa tới Ba Lan, và cảnh báo sẽ đưa các tên lửa tầm ngắn Iskander tới vùng Kaliningrad để đáp trả. Tuy nhiên, đến nay ngoại trừ thông tin về những đợt triển khai ngắn ngày, Iskanders vẫn chưa hiện diện thường trực tại Kaliningrad.
Cuối những năm 1980, các máy bay Tu-22M3 từng hiện diện tại căn cứ Vesyoloye và sân bay Oktyabrskoye trên bán đảo Crimea, thuộc biên chế lực lượng không quân hải quân Liên Xô.
Sau khi Liên Xô tan rã, Crimea trở thành một phần của Ukraine và sau khi Nga sáp nhập bán đảo này vào năm ngoái, một vài chiếc Tu-22M3 đã được điều trở lại đây trong các cuộc kiểm tra sẵn sàng chiến đấu.
Một nguồn tin trong Bộ quốc phòng Nga tiết lộ, nước này luôn thấy cần phải duy trì mẫu máy bay ném bom chiến lược ở phía nam, và giờ là thời điểm thích hợp.
"Hiện đã có những điều kiện thuận lợi để các máy bay này trở lại Crimea, nơi từng được xem như "một hàng không mẫu hạm không thể bị đánh đắm", nguồn tin trên phát biểu với Interfax.
Theo chuyên gia quân sự Igor Korotchenko, đây là quyết định hoàn toàn hợp lý, bởi việc triển khai máy bay ném bom Tu-22M3 tới Crimea "sẽ đối trọng lại mối đe dọa từ hệ thống phòng thủ chống tên lửa của châu Âu tại Romania, và đảm bảo quyền kiểm soát trên Biển Đen".
Hiện vùng biển này vẫn nằm trong tầm bao phủ của các hệ thống phòng thủ bờ biển cơ động Bastion của Nga. Nhưng việc triển khai Tu-22M3 sẽ giúp hoạch định sức mạnh trong trường hợp căng thẳng quốc tế leo thang.
Sau khi được nâng cấp, các máy bay này sẽ được trang bị loại tên lửa hành trình mới, X-32, giúp cải thiện mạnh mẽ hỏa lực, ông Korotchenko cho biết thêm.
Tuy nhiên, theo chuyên gia quân sự Viktor Murakhovsky, bày tỏ sự hoài nghi về tính hiệu quả của kế hoạch này. Bởi trước hết, việc phải xây dựng các căn cứ không quân mới sẽ tốn kém. Kế đến, Tu-22M3 sẽ nằm trong tầm hỏa lực của các chiến hạm đối phương trên Biển Đen. Do đó, ông tin rằng tốt hơn hết Tu-22M3 nên được triển khai sâu trong lục địa Nga.
Máy bay Tupolev Tu-22M3
Có khoảng 500 chiếc Tu-22M với nhiều phiên bản khác nhau đang trong biên chế không quân Nga sau khi ra mắt năm 1989.
Được NATO đặt tên mã Backfire, Tu-22M là mẫu máy bay ném bom chiến lược tầm xa đồng thời có thể ném bom trên biển.
Vận tốc tối đa: 2.000 km/h (gần gấp đôi vận tốc âm thanh)
Chiều dài: 42,5m
Phi hành đoàn: 4 người (cơ trưởng, cơ phó, hoa tiêu và xạ thủ)
Động cơ: 2 động cơ cánh quạt Kuznetsov NK-25
Tầm tác chiến: 2.200 km
Tải trọng tối đa: 124 tấn
Trần bay: 14.000m
Hỏa lực: tên lửa, bom và một đại bác gắn phía đuôi