Đại sứ Trung Quốc tại Đức Wu Ken. (Ảnh: dpa)
Liên minh châu Âu đang định hình chiến lược để "giảm thiểu rủi ro" trong quan hệ với Trung Quốc. Đức, quốc gia có sự hiện diện kinh doanh lớn ở Trung Quốc, ủng hộ chính sách đó nhưng cho biết họ không muốn tách khỏi thị trường đông dân nhất nhì thế giới.
Đại sứ Wu Ken nói với báo Berliner Zeitung rằng Trung Quốc sẽ không từ bỏ các nỗ lực gìn giữ hòa bình ở Ukraine, nhưng cuộc khủng hoảng không thể được giải quyết nếu không có sự tham gia tích cực của châu Âu và Mỹ.
Khi được hỏi liệu Trung Quốc có thể yêu cầu Nga ngừng cuộc xung đột ở Ukraine hay không, Đại sứ Wu trả lời rằng cuộc khủng hoảng chủ yếu ảnh hưởng đến lợi ích an ninh của châu Âu và nếu "họ (châu Âu và Mỹ) không đóng vai trò tích cực, cuộc khủng hoảng sẽ không kết thúc sớm, bất kể Trung Quốc hành động như thế nào". Ông cũng khẳng định Trung Quốc và Nga có "mối quan hệ láng giềng tốt đẹp".
Trung Quốc khẳng định họ muốn đóng vai trò mang tính xây dựng và đã đưa ra một kế hoạch hòa bình gồm 12 điểm vào tháng 2 năm nay. Hồi tháng 4, Chủ tịch Tập Cận Bình có cuộc điện đàm đầu tiên với người đồng cấp Ukraine Volodymir Zelensky kể từ khi cuộc xung đột nổ ra. Ông đã cử đặc phái viên tới Nga, Ukraine và các khu vực khác của châu Âu để đóng vai trò trung gian hòa giải.
Tuy nhiên, Đại sứ Wu nhấn mạnh rằng Trung Quốc không khởi đầu cuộc khủng hoảng và không liên quan trực tiếp. “Ấn tượng của tôi là, dù người Mỹ có ảnh hưởng đặc biệt đến an ninh của châu Âu, nhưng dường như họ không quan tâm đến việc đạt được một giải pháp chính trị nhanh chóng", ông nói.
Thái độ của Bắc Kinh đối với cuộc xung đột góp phần khiến Đức thay đổi cách tiếp cận. Berlin gần đây công bố Chiến lược Trung Quốc, trong đó cảnh báo rằng trong một số lĩnh vực, công nghệ Trung Quốc sử dụng cho mục đích quân sự và tình báo có thể làm suy yếu "hòa bình và an ninh quốc tế".
Nói rộng hơn, chiến lược xác định cần “loại bỏ rủi ro”, đồng thời cảnh báo nguy cơ trở nên quá phụ thuộc vào một đối tác thương mại.
Khi được hỏi về Chiến lược Trung Quốc, Đại sứ Wu chỉ trích việc coi Trung Quốc là "đối thủ cạnh tranh và đối thủ có hệ thống" và cho rằng cách tiếp cận này không phù hợp với lợi ích chung của hai nước.
"Sự đồng thuận giữa Trung Quốc và Đức vượt xa sự khác biệt, hợp tác vượt qua cạnh tranh và hai bên là đối tác chứ không phải là đối thủ", Đại sứ Trung Quốc tại Đức nói.
Trong cuộc phỏng vấn, ông Wu cũng cảnh báo chớ nên "chính trị hóa các hoạt động kinh doanh và thương mại", sau khi truyền thông Đức đưa tin rằng chính phủ nước này đang xem xét loại trừ các công ty viễn thông Trung Quốc như Huawei và ZTE khỏi mạng 5G vì nguy cơ bảo mật tiềm ẩn.
Ông Wu tuyên bố, Trung Quốc sẽ "thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền hợp pháp của các công ty Trung Quốc" nếu họ bị loại khỏi các mạng viễn thông của Đức mà không có bằng chứng xác thực rằng họ đe dọa an ninh của quốc gia. Ông từ chối nêu cụ thể hơn.
Huawei có lịch sử làm ăn lâu dài ở Đức và đã nhanh chóng mở rộng dấu ấn tại thị trường này dưới thời thủ tướng tiền nhiệm Angela Merkel.
Đức là đối tác thương mại lớn thứ sáu của Trung Quốc trong năm 2021, còn Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Đức trong 7 năm qua. Mối quan hệ này chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và Liên minh châu Âu tính theo khối lượng.