> Syria trước ngưỡng cửa chiến tranh?
Tại cuộc họp báo chung với Đặc phái viên Liên Hợp Quốc (LHQ) - Liên đoàn Ảrập Kofi Annan và Tổng thư ký Liên đoàn Ảrập Nabil al-Arabi, ông Ban Ki-moon nói rằng, có rất ít bằng chứng cho thấy chính phủ Syria đang tuân thủ kế hoạch hòa bình của ông Annan.
Các nhà hoạt động nói rằng, lực lượng dân quân do chính phủ Syria hậu thuẫn giết chết 78 người ở làng Qubair hôm thứ Tư. Chính phủ nói bọn khủng bố sát hại 9 người. Ngày 8-6, các quan sát viên LHQ đến được làng Qubair để làm sáng tỏ vụ việc. Một ngày trước, trên đường tới Qubair, họ bị bắn nên buộc phải quay về.
Truyền hình nhà nước của Syria liên tục phát hình ảnh thi thể trẻ em ở Qubair, buộc tội phe đối lập gây ra vụ sát hại 9 người để kích động quốc tế can thiệp.
Tuy nhiên, các nhà hoạt động đối lập cho rằng, lực lượng dân quân gây ra vụ thảm sát tương tự vụ Houla cuối tháng trước (giết chết 108 dân thường, trong đó có nhiều phụ nữ, trẻ em).
Các nhà hoạt động nói rằng, lực lượng chính phủ đã giấu đi nhiều thi thể nạn nhân, trong khi các quan sát viên LHQ trên đường đến làng Qubair.
Nhiều nhà phân tích nói rằng, Syria có thể trở thành nạn nhân của tình trạng bạo lực phe phái từng chia rẽ Li-băng hàng thập kỷ. Dân quân bị cáo buộc giết dân thường ở làng Qubair thuộc giáo phái thiểu số Alawite, còn các nạn nhân dường như thuộc dòng Sunni chiếm đa số.
Ngày 8-6, các nhà hoạt động nói rằng, lực lượng chính phủ lại nã pháo vào thành phố Homs, nhằm tái chiếm các quận-huyện mà phe nổi dậy đang chiếm giữ.
Theo một số báo cáo, khoảng 200 người thiệt mạng ở Syria trong hai ngày thứ Tư và thứ Năm. Hôm qua, Hội Chữ thập đỏ nói rằng, nhiều thường dân Syria đang rời bỏ nhà cửa để tránh giao tranh leo thang giữa lực lượng an ninh và phe nổi dậy.
Người Syria đang chảy máu
“Các báo cáo về một vụ thảm sát ở Qubair cho thấy một thực tế kinh hoàng trên mặt đất. Chúng ta phải lên án họ bao nhiêu lần nữa đây? Chúng ta phải nói rằng chúng ta đang giận dữ bằng những cách nào nữa đây? Người dân Syria đang chảy máu”, Tổng thư ký LHQ nói.
Trong khi tái khẳng định rằng kế hoạch hòa bình sáu điểm của ông Annan vẫn ở “trung tâm của trọng tâm của chúng ta”, ông Ban Ki-moon nói cần tổ chức hội đàm khẩn cấp để tìm cách thúc đẩy kế hoạch.
Mỹ yêu cầu hành động dứt khoát, nhưng Nga và Trung Quốc phản đối sự can thiệp từ bên ngoài vào Syria. Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton nói Mỹ sẵn sàng làm việc với tất cả thành viên Hội đồng Bảo an LHQ, kể cả Nga, tại một hội nghị về tương lai chính trị của Syria.
LHQ nói rằng, ít nhất 9.000 người thiệt mạng từ khi biểu tình phản đối chính phủ Syria bắt đầu hồi tháng 3-2011. Tháng 4-2012, chính phủ thông báo, 6.143 công dân Syria bị “các nhóm khủng bố” giết hại.
LHQ hiện có 297 quan sát viên (không mang vũ khí) ở Syria để giám sát quá trình thực hiện kế hoạch hòa bình của ông Annan, bao gồm việc ngừng bắn từ giữa tháng 4.
Ông Assad phải ra đi và chính phủ của ông phải được thay thế bằng một chính phủ dân chủ, bà Clinton nói.
Bà có kế hoạch gặp ông Annan ngày 9-6 tại Mỹ. Một nhà ngoại giao Nga nói Mátxcơva sẽ chấp nhận chuyển giao quyền lực kiểu Yemen ở Syria, nếu người Syria quyết định như vậy. Nhà lãnh đạo Yemen Ali Abdullah Saleh từ chức hồi tháng 2 sau một năm đối mặt bạo loạn.
Tại buổi họp báo hôm qua, ông Annan khẳng định đang có những buổi thảo luận về việc thành lập nhóm liên lạc ở Syria.
Ông nói, nhóm liên lạc gồm những quốc gia chủ chốt liên quan Syria sẽ gia tăng áp lực đối với cả chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad lẫn phe đối lập, để cả hai bên tuân thủ kế hoạch hòa bình sáu điểm.
Tuy nhiên, khả năng tham gia của Iran trong nhóm công tác đã gây ra tranh cãi. Dù ông Annan bày tỏ hy vọng rằng, Iran sẽ là một phần của giải pháp, nhưng Mỹ và Anh trước đó loại bỏ sự có mặt của Tehran.
Thái An
Theo BBC, Xinhua, AP