Năm 1978, tại Đà Nẵng, một nhóm đối tượng sử dụng vũ khí khống chế tổ lái một máy bay dân dụng hòng trốn ra nước ngoài. Tuy nhiên, mưu toan của nhóm không tặc đã thất bại bởi sự gan dạ của tổ lái và chúng cho nổ lựu đạn, nhảy khỏi máy bay để tự sát. Sau đó là cả một hành trình điều tra, truy bắt kẻ chủ mưu của lực lượng CA tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng. Dù đã xảy ra 37 năm, nhưng vụ không tặc cướp máy bay vẫn là câu chuyện không thể quên đối với nhiều người.
Những người lớn tuổi ở khu vực cầu Cẩm Lệ bây giờ vẫn thường kể rằng: "Năm 1978, có một nhóm người dùng lựu đạn cướp máy bay nhưng bất thành, khi quay về Sân bay Đà Nẵng thì có tên nhảy khỏi máy bay, rơi xuống gần cầu Cẩm Lệ". Câu chuyện kể chắp vá khiến tôi tò mò, rằng điều gì đã xảy ra trong chuyến bay đó? Bọn không tặc cướp máy bay vì mục đích gì? Câu chuyện đã xảy ra 37 năm nên không còn nhiều người nắm rõ được tình tiết của vụ án.
May thay, qua giới thiệu của ông Ngô Văn Liêu - nguyên Phó CAH Hòa Vang (tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng) tôi gặp ông Huỳnh Xuân - nguyên Tổ phó Tổ Bảo vệ chính trị CAH Hòa Vang (tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng), người từng tham gia điều tra, khám phá vụ án không tặc năm 1978. Lần giở ký ức, ông Xuân kể, sau giải phóng, tình hình ANTT trên địa bàn Quảng Nam - Đà Nẵng rất phức tạp. Ngoài việc các tổ chức phản động ráo riết hoạt động thì nạn vượt biên trái phép cũng rất nóng bỏng. Vụ cướp máy bay năm 1978 ở Đà Nẵng cũng vì mục đích vượt biên qua nước ngoài.
Diễn biến của vụ không tặc này chẳng khác nào một bộ phim hành động gay cấn. Theo hồ sợ còn lưu lại thì mọi việc bắt đầu vào ngày 28-6-1978, chiếc máy bay chở khách của Tổng cục Hàng không dân dụng Việt Nam, mang số hiệu VNC 501 cất cánh lúc 12 giờ 25 tại Sân bay Đà Nẵng, với hành trình đi Buôn Ma Thuột rồi đến TPHCM. Chuyến bay khởi hành suôn sẻ và hành khách bắt đầu tựa lưng vào ghế thì một chuyện không tưởng đã xảy ra. Khi máy bay đang ở độ cao 2.700m, trên không phận Tam Kỳ (Quảng Nam - Đà Nẵng) gần đến Quảng Ngãi thì bất ngờ có 4 tên cầm lựu đạn, dùng súng ngắn, dao nhọn lăm lăm đe dọa.
Sự việc diễn ra quá nhanh nên tất cả hành khách và tổ lái chuyến bay đều hoảng hốt, lo sợ. Nhóm không tặc la hét, quát tháo, buộc mọi người trên máy bay ngồi im, hai tay chắp lên đầu. Tiếp đó, chúng tước súng của đồng chí bảo vệ, rồi tiếp tục dùng súng, lựu đạn uy hiếp 2 nữ chiêu đãi viên tên là Cúc và Thanh và đồng chí bảo vệ tên Huệ, bắt họ phải gọi tổ lái mở cửa. Tuy nhiên, các nữ chiêu đãi viên và anh Huệ không làm theo yêu cầu của chúng. Điên tiết, chúng càng lớn tiếng đe dọa và hành hung tiếp viên cũng như hành khách.
Ông Liêu (trái) và ông Xuân vẫn còn nhớ những tình tiết về vụ không tặc cách đây 37 năm.
Tình hình trên chuyến bay lúc này rất căng thẳng, nhiều hành khách khóc ngất vì nghĩ nhóm không tặc sẽ cho nổ máy bay. Lúc này, tổ lái gồm 5 người, khi nghe tiếng ồn ào ngoài khoang hành khách, lại thấy cửa bị đập mạnh nên đoán biết là có không tặc. Quyết không để quyền kiểm soát máy bay rơi vào tay không tặc, các thành viên tổ lái đã nhanh chóng phân công người chặn cửa khoang buồng lái, người cầm súng, người cầm búa chuẩn bị đối phó. Đồng thời, tổ lái báo cáo về chỉ huy Sân bay Đà Nẵng là trên máy bay có hiện tượng không tặc, xin quay lại hạ cánh. Được sở chỉ huy đồng ý, tổ lái cho máy bay quay về Đà Nẵng.
Trong lúc này bọn cướp máy bay vẫn hành động điên cuồng, dùng dao gí vào chị Cúc, bắn bị thương chị Thanh và đồng chí Huệ, uy hiếp để buộc tổ lái phải mở cửa buồng lái rồi xô phá cửa buồng lái. Phá và uy hiếp không được, chúng dùng súng ngắn bắn vào trong buồng lái nhiều phát. Khi thấy nhóm không tặc nổ súng, từ bên trong tổ lái bắn ra để ngăn chặn khiến một tên bị thương. Lúc này máy bay đã quay về đến không phận Đà Nẵng, đang hạ thấp độ cao chuẩn bị hạ cánh. 4 tên cướp biết việc cướp máy bay không thành nên có 2 tên đã cho nổ lựu đạn ở sàn máy bay bên trái buồng khách nhằm phá hủy máy bay.
Lựu đạn nổ làm một tên chết tại chỗ và một số người khác bị thương. Máy bay bị hư hỏng nặng, những tưởng sẽ bổ nhào xuống đất, nhưng nhờ sự bình tĩnh và tài điều khiển của phi công mà nó không bị rơi. Lúc này, nhóm không tặc hoảng loạn, bởi mục tiêu phá hủy máy bay của chúng đã không thành nên khi máy bay quay về đến gần sân bay, đoạn qua sông Cẩm Lệ thì có 2 tên chạy về phía sau, phá cửa lên xuống nhảy ra ngoài và cả hai đều chết ở gần cầu Cẩm Lệ. Còn một tên vẫn ngoan cố tiếp tục bắn nhiều phát về buồng lái và động cơ máy bay cho đến khi hết đạn mới nhảy xuống và chết trên đường băng Sân bay Đà Nẵng.
"Sau khi nắm thông tin, tôi cùng nhiều anh em xuống đến gần cầu Cẩm Lệ để kiểm tra và bảo vệ hiện trường. Dù nhảy khỏi máy bay từ phía nam sông Cẩm Lệ, nhưng thi thể 2 tên không tặc văng sang tận phía tây và bị biến dạng. Lúc đó đây là câu chuyện chấn động ở Đà Nẵng, ai cũng muốn biết nhóm không tặc là kẻ nào và vì sao mang vũ khí lên được máy bay" - ông Xuân kể.
(Còn tiếp)