Từ đầu năm tới nay cả nước ghi nhận 33 trường hợp tử vong do bệnh dại tại 18 tỉnh, thành. Trên thực tế, bệnh dại từ lâu đã là bệnh truyền nhiễm gây tử vong nhiều nhất ở Việt Nam. Mỗi năm, trung bình có 80 tới 100 người chết do không đi tiêm phòng dại sau khi bị chó cắn, mèo cào. Điều đáng nói là không ít người đã chết oan vì tin lời thầy lang thử dại, chữa dại bằng đông y mà mất mạng.
Thầy thuốc Nhân dân Trần Văn Bản – Chủ tịch Trung ương Hội Đông y Việt Nam khẳng định: Hiện nay, trong nước cũng như thế giới, chưa có một bài thuốc đông y nào được nghiên cứu và công bố sẽ chữa được bệnh dại. Các biện pháp cạo da, dùng các bài thuốc làm từ lá cây của các thầy lang bôi vào da để thử dại đều không có tác dụng gì.
Theo BS Cấp, không phải 100% số người bị cắn đều phát bệnh dại mà có người bị, người không, tùy thuộc lượng virus trong nước bọt chó nhiều hay ít, vết thương sâu hay không làm rách da. Tuy nhiên không thể dự đoán được người nào có thể bị phát dại hay không, và khi đã phát bệnh dại nhìn chung tử vong gần 100%. Cách duy nhất để phòng bệnh là tiêm vắc xin phòng dại.
ThS. BS Nguyễn Trung Cấp, Trưởng khoa Cấp cứu bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng cho biết: Virus dại vốn là virus ẩn không thể xét nghiệm khi người bệnh chưa phát bệnh.Khi phát bệnh dại cũng là lúc bệnh nhân đối diện với cái chết. Đây là vấn đề từ lâu vẫn làm đau đầu các nhà khoa học thế giới.
Hàng năm, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương vẫn gặp từ 10 tới 15 trường hợp được chuyển tới BV Bệnh nhiệt đới Trung ương trong tình trạng đã phát bệnh dại. Hiện nay, chỉ có một cách duy nhất để không bị tử vong sau khi bị chó mèo cắn là tiềm phòng bệnh dại.
Bộ Y tế khẳng định, vắc xin dại an toàn với sức khỏe, không ảnh hưởng tới sữa mẹ và trẻ nhỏ bú sữa mẹ nếu tiêm vắc xin dại.
Theo BS. Cấp, người bị chó dại cắn, nếu không tiêm phòng có thể bị phát bệnh dại trong vòng 3 - 6 tháng. Rất ít trường hợp phát bệnh sớm hơn hoặc sau vài năm mới phát bệnh.
Khi phát bệnh dại có 2 thể bệnh chính: thể viêm não và thể liệt.
Với thể viêm não: người bệnh khởi đầu có cảm giác dị cảm nơi vết cắn, mất ngủ, bồn chồn. Sau đó xuất hiện kích thích, sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng. Bệnh tiến triển tăng dần đến mức không thể uống nước, có những cơn co thắt hầu họng khi uống nước. Bệnh nhân có tăng tiết nước bọt và không nuốt được nên thường xuyên khạc nhổ.
Ngoài ra đồng tử sẽ giãn nên nhìn mắt bệnh nhân sáng long sòng sọc. Sau đó xuất hiện co thắt hầu họng tự nhiên, cường dương, xuất tinh tự nhiên và thường tử vong trong vòng 1 tuần kể từ khi phát bệnh.
Bệnh nhân khi thấy gió hoặc thậm chí chỉ nghe thấy tiếng nước chảy, gió thổi cũng rất sợ. Nguyên do virus dại làm tăng hoạt tính hệ NMDA trong não, làm tăng khả năng nhận kích thích của tế bào não. Khi đó những âm thanh, ánh sáng bình thường nhưng có thể tác động giống như tiếng sét, ánh chớp với người bệnh.
Với thể liệt: người bệnh sẽ liệt lan dần từ chân đến liệt cơ tròn làm rối loạn tiểu, đại tiện, lan lên liệt tay đến khi lan lên liệt cơ hô hấp thì bệnh nhân tử vong.