Những năm gần đây, bờ bao bãi chứa chất thải ở mỏ sắt Thạch Khê xảy ra tình trạng bị sạt lở, bùn đất tràn ra ngoài, vùi lấp hàng chục ha đất canh tác của người dân xã Thạch Hải (huyện Thạch Hà).
Bờ bao này được Công ty Cổ phần Sắt Thạch Khê đắp quanh bãi thải vào khoảng hơn 10 năm trước nhằm ngăn chặn các sự cố đất từ bãi chứa chất thải ở mỏ sắt Thạch Khê tràn xuống vùi lấp nhiều ngôi mộ, đất canh tác của người dân sống gần dự án.
Từ khi dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê tạm dừng thì bờ bao bãi chứa chất thải xuống cấp nhưng không được chủ đầu tư sửa chữa. Mỗi năm chính quyền địa phương tổ chức gia cố nhưng đó chỉ là biện pháp mang tính tạm thời.
Bờ bao quanh bãi thải được đắp bằng đất bùn và cát, cao chừng 7m, dài 5km từ thôn Nam Hải, nơi giáp ranh với xã Đỉnh Bàn đến đáy mỏ sắt Thạch Khê. Người dân phản ánh, khoảng 5 năm gần đây bờ bao bãi chứa chất thải xảy ra tình trạng sạt lở, bùn thải tràn vào nhà dân.
Bà Nguyễn Thị Chung (65 tuổi, trú xã thôn Nam Hải, xã Thạch Hải) cho biết, mỗi mùa mưa đến, bờ bao bị mưa làm vỡ, nước thải kèm theo bùn, đá trong mỏ sắt tràn vào nhà dân, vùi lấp hoa màu, cây cối và mộ của người đã mất. Đặc biệt vào năm 2020, bùn tràn vào nhà khiến số lượng cây hoa quả bị vùi dập.
Bờ bao chủ yếu là đất cát nên khả năng giữ nước rất kém, trong khi bờ bao đã xây dựng nhiều năm, trải qua thời gian, mưa gió nên xuống cấp. Người dân thôn Nam Hải chia sẻ thêm, từ khi mỏ sắt dừng hoạt động, nguồn nước bị nhiễm phèn nặng hơn. Mùa mưa lũ đến dân lại thấp thỏm vì sợ bờ bao tiếp tục vỡ.
Trước mỗi mùa mưa bão, chính quyền xã Thạch Hải huy động máy móc, nhân lực tiến hành gia cố bờ bao, tuy nhiên, việc gia cố cũng chỉ mang tính chất tạm thời.
Theo thống kê từ chính quyền địa phương, từ năm 2010 đến nay thống kê đã có gần 20 ha đất trồng cây trầu không, loại cây chủ lực của người dân, gần trăm ngôi mộ bị vùi lấp. Về việc có chất độc hại trong đống bùn đất của mỏ sắt hay không thì chưa có đơn vị nào xác nhận.
Ông Nguyễn Hải Lý - Bí thư Đảng ủy xã Thạch Hải cho biết, cứ mỗi lần mưa lớn nước đổ dồn về đã phá vỡ bờ bao khiến bùn đất tràn ra ngoài, đảo lộn cuộc sống người dân địa phương.
“Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị để có phương án đảm bảo an toàn cho tuyến bờ bao nhưng tình trạng vẫn chưa được khắc phục nhiều. Các hộ dân xung quanh bị ảnh hưởng nay vẫn chưa được giải quyết đền bù để ổn định cuộc sống”, Bí thư Đảng uỷ xã Thạch Hải cho hay.