>> Loạt bài về Quốc hoa Việt Nam
>> 'Nóng' lại chuyện Quốc hoa, Quốc phục
Ảnh: Xuân Phú.
Thực chất cuộc này không bỏ phiếu chọn quốc hoa, mà là vận động cho hoa sen làm quốc hoa. Bởi lá phiếu có nội dung: Phiếu tham gia bầu chọn sen hồng là quốc hoa Việt Nam, với hai ô để đánh dấu đồng ý hay không đồng ý.
Và Trung tâm Triển lãm Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam (VHNT)-nơi diễn ra Lễ hội hoa xuân và đồ uống tết 2011 - trở thành tâm điểm bầu chọn quốc hoa. Hai thùng phiếu bố trí gần sân khấu ở sân triển lãm, mỗi bàn có ít nhất hai nhân viên nhiệt tình mời khách dự hội chợ và người dân tham gia lấy ý kiến chọn quốc hoa. Trên nền phông ở sân khấu, tấm pano lớn dựng ngay cổng in khẩu hiệu cho sự kiện này.
Thông tin từ BTC, tổng số phát hành khoảng 30 nghìn phiếu, in thêm 10 nghìn phiếu so với dự kiến. Ngày đầu tiên 25-1, BTC phát ra khoảng 3 nghìn phiếu, tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam và một số trường đại học: Văn hóa, Xây dựng, Học viện Báo chí và tuyên truyền… Mặt sau của lá phiếu in lại một số tiêu chí lựa chọn quốc hoa, do ban soạn thảo đề án quốc hoa đưa ra. Chiều 29-1 sẽ kiểm kê và kết quả công bố trong đêm Hồn sen Việt tối 29, trực tiếp trên VTV2 và VTV4.
Hoa sen trong cuộc trưng bày, biến hóa dưới nhiều hình thức. Hồ sen (hoa giả, đương nhiên) bao quanh mô hình kiến trúc chùa Một Cột nằm ngay trung tâm gian trưng bày. Gần một trăm bức ảnh sen của Trần Bích phô diễn vẻ đẹp của sen dưới nhiều góc nhìn. Chưa kể đến sen giấy Huế, sen vải, sen bằng chất liệu nhựa, sen đăng Huế.
Giáo sư Tô Ngọc Thanh - từng trả lời Tiền Phong “chọn quốc hoa cho nhân dân vui”, hiện tham gia Hội đồng tư vấn quốc hoa - nay tái khẳng định sen xứng đáng trở thành quốc hoa. Theo ông, kết quả điều tra xã hội học cho thấy gần 50% chọn hoa sen.
Tuy các hoa khác có giá trị riêng, nhưng sen có chiều sâu tâm thức văn hóa dân gian, tựa như hạt máu chảy trong dòng máu. Về ý kiến Ấn Độ, Srilanka cũng chọn sen, giáo sư Tô Ngọc Thanh cho rằng hai quốc gia này chọn sen trắng - nước ta gọi là hoa quỳ.
“Vấn đề là cái gì đại diện cho toàn dân tộc Việt Nam thì chúng ta chọn, chọn quốc hoa phải chọn cái biểu trưng. Mai rất đẹp nhưng chỉ có ở miền Nam, hoa đào cũng đẹp nhưng chỉ miền Bắc có, nên không thể đại diện. Về lựa chọn hoa lúa, tôi cho rằng dù chúng ta là nước nông nghiệp lúa có ý nghĩa, nhưng về màu sắc, tuổi thọ hoa lúa chẳng có bao nhiêu. Nó cũng không gây ấn tượng về thẩm mỹ. Nên tôi quí hoa lúa nhưng không chọn được, ít nhất phải có hình thể, trong khi hoa lúa nhìn li ti”. Ông Tô Ngọc Thanh nói.
Trong số tiêu chí chọn quốc hoa, có điều kiện phải chọn loại hoa có giá trị kinh tế. Giáo sư Tô Ngọc Thanh: “Chọn quốc hoa là chọn loài hoa biểu trưng cho tâm thức, dù thế về mặt ẩm thực hoa sen cũng không kém hoa nào cả. Sen có hương vị cao quí, chè ướp sen rất quí. Hạt sen làm mứt, nấu chè. Tâm sen hiện nay sản xuất thuốc an thần, ngó sen cũng có công dụng tuyệt vời. Còn lá sen, chỉ duy nó mới gói được cốm - một trong những đặc sản Việt Nam. Tôi sang Indonesia, họ gói cốm bằng lá chuối chán lắm”.
Chợ phiên vùng cao giữa Hà Nội
Khoảnh sân chừng 30m2 tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam dành cho tỉnh Hà Giang, tái hiện văn hóa vùng cao. Chợ phiên không cầu kỳ, vài chiếc quẩy tấu với măng, cam đặc sản Hà Giang, ít nấm hương rừng, mật ong bạc hà.
Chảo thắng cố, mèn mén và lễ hội Gàu Tào mới là điểm làm nên nét Hà Giang trong hội chợ lần này. Gần chục chiếc bàn kê ngay gần chảo thắng cố, rượu ngô từng can lớn, góc ẩm thực này luôn sẵn sàng chào mời khách tham quan. Đến chiều tối, người dân có cơ hội chứng kiến lễ hội Gàu Tào được tái hiện ngay giữa thủ đô. Đó vốn là lễ hội riêng có, đặc sắc và lớn nhất của người Mông, là dịp cúng tạ trời đất, thần linh trước khi bước vào mùa vụ mới.
Ngoài các quầy trưng bày thực phẩm tết, rượu Việt Nam được bình chọn trong ba năm qua, khách tham quan thưởng thức không gian nghệ thuật dân gian, thư pháp trong suốt sáu ngày hội chợ hoa xuân.
Một số chương trình đặc sắc tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam: Trình diễn thời trang “Áo dài Việt Nam qua các thời kỳ” của nhà thiết kế Minh Hạnh (tối 27-1), Đêm hội “Hồn sen Việt” tối 29-1. Ghi nhận qua ngày đầu tiên, Lễ hội hoa xuân và đồ uống Tết chưa xứng là lễ hội kể cả nội dung lẫn hình thức, khách ghé triển lãm khá lèo tèo.