Chị Trần Thị Bình trú tại Trần Lãm, TP.Thái Bình tâm sự, một tháng nay, đêm nào con chị cũng ho. Ban ngày cháu chơi, nô đùa không có dấu hiệu gì của đau ốm, ho hắng nhưng về đêm thì ho liên tục.
Hoảng sợ vì con ho liên tục về đêm
Chị Bình sốt ruột vì có đêm cháu ho 2-3 lần, lần ho nào cũng nôn ra giường và quần áo. Vì lo lắng nên chị Bình mua đủ các loại thuốc cho con uống không đỡ. Chị còn mua tinh dầu về bôi nhưng con cũng không có dấu hiệu nào giảm ho.
Cứ nghĩ từ Tết ra con uống đủ các loại kháng sinh, chị Bình vừa xót con, vừa lo lắng.
Trường hợp chăm con như chị Bình, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai - cho biết không phải là hiếm bởi tâm lý bà mẹ nào thấy con ho đều sốt ruột, tìm thuốc có thể chặn đứng cơn ho lại. Có trẻ uống 4-5 loại kháng sinh vẫn không khỏi, bố mẹ càng cố tìm thuốc tốt nhất cho con.
Bà mẹ nào cho con đến khám bác sĩ cũng thốt lên: "Bác sĩ kê đơn thuốc nào cho cháu chứ nó cứ ho như quốc về đêm, sốt ruột lắm". Có bà mẹ còn nói "Cháu dùng đủ thuốc rồi không đỡ, nghe con ho mà mẹ thắt hết cả ruột"…
Đó là những tâm lý sai lầm của các bà mẹ. Bởi theo PGS Dũng, ho đôi khi lại là tốt. Nhiều cơn ho thực sự lại có lợi cho bệnh lý của trẻ, giúp tống ra ngoài dịch nhầy, đờm… để trẻ nhanh khỏi bệnh hơn.
Những đứa trẻ cả đêm có thể nôn 2-3 lần nhưng nôn xong chúng lại ngủ một mạch đến sáng, không quấy khóc, mất ngủ, nóng sốt gì cả. Do đó, bố mẹ không cần nóng ruột mua vội thuốc kháng sinh về cho con uống, vừa tốn tiền vừa làm cho tình trạng nhờn kháng sinh của con tăng lên. Có những bệnh do vi rút nên kháng sinh không có tác dụng.
Trên thực tế, bố mẹ cứ theo dõi để tự nhiên có thể trẻ tự khỏi và khi kê đơn thuốc phải biết rõ nguyên nhân của ho là do đâu mới điều trị có hiệu quả được.
Các dấu hiệu của ho cần phải dùng thuốc
PGS Dũng cho biết, ho có nhiều nguyên nhân và tuỳ vào từng nguyên nhân bác sĩ sẽ chỉ định thuốc cho phù hợp.
Nếu bố mẹ quá sốt ruột cũng có thể tuỳ vào nguyên nhân chọn mua thuốc cho trẻ. Tuy nhiên, chú ý kỹ từng tá dược trong thuốc và tác dụng của nó.
Ho do nhiễm khuẩn hô hấp trên: Triệu chứng trẻ ho dữ dội, đặc biệt ho về đêm khi nằm ngủ kèm theo chảy nước mũi. Nhưng ho này không qúa nguy hiểm vì ho do vi rút và tự khỏi là chính. Tuyệt đối không được sử dụng kháng sinh vì càng dùng kháng sinh càng không khỏi.
Phụ huynh có thể cho con uống thuốc ho si rô, hoặc các loại thuốc ho tự chế từ thảo dược như mật ong ngâm chanh đào, lá hẹ, vỏ quýt hấp mật ong, hoa hồng hấp đường phèn… Nếu kèm theo sốt thì uống thuốc hạ sốt, xịt mũi cho hết viêm mũi.
Trẻ ho do bị viêm mũi dị ứng: Đây là dạng ho hay gặp nhất mặc dù có những trẻ không bị chảy dịch mũi nhưng vẫn bị ho dai dẳng không khỏi.
Lúc này, trẻ cần xịt thuốc chữa dị ứng mũi sẽ làm giảm cơn ho. Hoặc dùng thuốc có Clopheniramine, thuốc Diphenhydramin sẽ mang lại tác dụng chữa ho do viêm mũi dị ứng. Thuốc thường được phối hợp với một số chế phẩm khác để điều trị ho và cảm lạnh.
Tuy nhiên, loại thuốc này lại không dùng được cho bệnh nhân ho do viêm phế quản, viêm phổi hoặc trong cơn hen phế quản cấp vì có thể làm quánh niêm mạc dịch, dễ dẫn đến suy thở hoặc có tác dụng phụ như gây khô miệng, buồn ngủ hoặc làm một số trẻ ăn kém hơn. Chính vì thế, bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần đưa trẻ đến khám để được bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân ho và kê đơn.
Trường hợp ho do viêm phổi, viêm phế quản: Dấu hiệu ho ít, húng hắng, không ho dữ dội nhưng kèm theo dấu hiệu lõm ngực, phồng lên thay đổi theo nhịp thở, thi thoảng môi tím tái. Khi đó hãy cho trẻ tới các cơ sở y tế.
Ở nhóm này có rất nhiều nhóm thuốc ho, trong đó nhóm thuốc ho long đờm với Acetylcystein có tác dụng tiêu chất nhày, làm giảm độ đặc quánh của đờm ở phổi bằng cơ chế kích thích để bệnh nhân dễ ho tống đờm ra ngoài. Khi uống trẻ vẫn ho bình thường nhưng bố mẹ không nên quá lo lắng bởi ho để tống hết đờm ra ngoài.
Ngoài ra, trẻ có thể sử dụng thuốc có hoạt chất carbocysteine cũng có tác dụng làm loãng chất tiết phế quản, giảm độ quánh và đặc của đờm làm cho bệnh nhân dễ dàng ho, bật ra đờm.