Lòng lợn đã bị phân hủy, bốc mùi được thu giữ. Ảnh : CAND
Họ thường để hàng trong các thùng xốp đặt trên xe máy, không chằng dây, phát hiện lực lượng làm nhiệm vụ thì "hất" hàng xuống đất bỏ chạy. Khi bị bắt ban đầu xin tha, không được thì tụ tập đông người đến đánh đập và chửi bới…
Một lần ăn "nội tạng" ở quán nướng vùng biên
Kéo tôi vào quán đồ nướng ven đường, T. cậu bạn người Lào Cai hồ hởi giới thiệu: Đây là quán đồ nướng nổi tiếng ở thành phố, các món tẩm ướp đặc biệt là lòng phèo có mùi vị rất hấp dẫn...
Chủ quán là cặp vợ chồng người Trung Quốc đã luống tuổi, thân hình đẫy đà, giao dịch với chúng tôi bằng tiếng Kinh, tuy giọng nói còn chưa tròn, nhưng cũng đủ để những thực khách như chúng tôi hiểu được.
Xung quanh bà la liệt các chậu, rồi bát để các thứ đồ với đủ các loại thực phẩm đã được tẩm ướp như đậu phụ thối Trung Quốc, lòng lợn, dạ dày, chân gà... Vào giờ này, quán đã rất đông khách, bà chủ vừa nhanh tay lật những miếng lòng lợn tẩm ướp gia vị đang bốc mùi hấp dẫn vừa nói: "Nội tạng gia súc, gia cầm hiện này là món ăn khoái khẩu của người dân trên địa bàn. Mỗi ngày, bà có thể bán được hàng chục kg nội tạng...".
Chỉ vài phút sau đó, một đĩa tướng các loại nội tạng thơm lừng, nghi ngút khói đã được bầy trước mặt tôi cùng với chai rượu ngô Bắc Hà, một đặc sản của Lào Cai. Nhìn những miếng lòng lợn, dạ dày rồi mề gà... tẩm ướp thơm lừng, tôi thèm lắm nhưng cũng đành bấm bụng uống vài chén rượu suông vì chẳng hiểu các loại nội tạng không có nguồn gốc xuất xứ ấy có đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hay không?
Ăn đồ nướng đã trở thành thú ẩm thực của người dân Lào Cai. Thông thường các chủ quán gom nội tạng gia súc, gia cầm và những sản phẩm động vật khác ở thị trấn Hà Khẩu (Vân Nam) về bán ở thành phố Lào Cai.
Ở Trung Quốc, người dân địa phương không có thói quen ăn nội tạng nên giá thành của các loại này rất rẻ. Nó được các chủ kinh doanh mua trực tiếp tại chợ Hà Khẩu (Vân Nam - Trung Quốc), sau đó "xách tay" qua cửa khẩu về Lào Cai. Tất cả đều không qua kiểm dịch...
Theo tìm hiểu của chúng tôi thì không chỉ có món nướng, Lào Cai hiện nay còn rất chuộng món kê và nội tạng gà. Món này thường được bán kèm ở các quán ăn sáng với cái giá thật chẳng dễ chịu gì, khoảng 30 nghìn đồng/bát. Phần lớn các loại kê và nội tạng gà này có nguồn gốc từ Trung Quốc được các chủ cơ sở vận chuyển về Lào Cai tiêu thụ.
Hàng nghìn thủ đoạn đối phó với lực lượng chức năng
Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh Lào Cai Nguyễn Bá Bình, Phó Giám đốc Sở Công thương nói với chúng tôi về những khó khăn của lực lượng chống buôn lậu tỉnh này: Tuyến biên giới Lào Cai với hơn 200km đường biên, trải dài, địa hình hiểm trở với nhiều đường mòn, lối tắt, trên sông suối có nhiều bờ bãi cập mạn những tháng trở lại đây là điểm phức tạp về tình trạng nhập lậu thực phẩm, đặc biệt là nội tạng gia súc, gia cầm.
Ngoài thủ đoạn truyền thống là xé lẻ hàng hóa, liên tục thay đổi địa bàn và phương thức hoạt động, các đối tượng còn lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với cư dân biên giới để thu, gom hàng hóa.
Đối tượng luôn tìm cách lách luật, vận chuyển qua đường mòn, đường tiểu ngạch là đường sông tập kết hàng về TP Lào Cai. Trên sông, hàng hóa được thả tự do, lái đò không cho xuồng nổ máy... chờ thời cơ thuận lợi mới đưa hàng lên bờ. Nội tạng gia súc, gia cầm được chủ hàng thu gom từ những người xách thuê, sau đó gửi vào những xe chất lượng cao chuyển về các tỉnh dưới xuôi.
Thời gian qua, các lực lượng chống buôn lậu của tỉnh Lào Cai đã bắt giữ nhiều vụ vận chuyển sản phẩm nội tạng động vật...
Ngày 11/8, Phòng CSĐT tội phạm về TTQLKT và CV, Công an tỉnh Lào Cai (PC 15) phối hợp với QLTT bắt lái xe Nguyễn Minh Hùng, trú tại tổ 11, phường Phố Mới, TP Lào Cai khi đang vận chuyển 65kg tim cật lợn.
Ngày 10/9, Phòng PC 15 phối hợp với QLTT bắt vụ vận chuyển 110kg nội tạng đã bốc mùi. Người vận chuyển hàng là Kim Quốc Hùng khai nhận đã vận chuyển thuê số nội tạng trên từ Vĩnh Phúc lên Lào Cai để mang ngược sang Trung Quốc để tẩm ướp hóa chất. Khi lực lượng QLTT mở ra thì toàn bộ số nội tạng này đã bốc mùi, đang trong giai đoạn phân hủy...
Theo báo cáo của QLTT, những tháng đầu năm 2009, lực lượng này đã xử lý 17 vụ buôn bán gia cầm nhập lậu gồm 1.797kg, hơn 8 nghìn quả trứng cùng với 400kg nội tạng gia súc, tiêu hủy hơn 700kg gia súc.
Theo đồng chí Bình thì địa bàn phức tạp nhất là địa bàn km 6 theo tuyến quốc lộ 70 thuộc xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, dân cư sinh sống sát theo đường biên, mép nước, xây tường đến tận bờ sông gây khó khăn cho việc tuần tra, kiểm soát của lực lượng chức năng. Một số cư dân biên giới vì quyền lợi kinh tế vẫn bị lôi kéo, dụ dỗ và tiếp tay cho việc thực hiện hành vi phạm tội.
Trong khi đó, lực lượng làm nhiệm vụ hiện nay rất khó phân biệt đâu là nội tạng động vật và các loại gia cầm của Việt Nam và Trung Quốc. Lý do và nguyên nhân muôn thủa vẫn là vấn đề "kinh phí".
Hiện nay, hình thức xử lý của các lực lượng chống buôn lậu tỉnh Lào Cai khi phát hiện và bắt giữ các vụ vận chuyển nội tạng và các sản phẩm gia súc, gia cầm không có nguồn gốc là đem đi tiêu huỷ.
Ông Bình cũng nhấn mạnh, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh chưa bao giờ tổ chức xét nghiệm xem các loại thực phẩm trên có được tẩm ướp hoá chất hay tác hại như thế nào... Chỉ cần phát hiện và thu giữ không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hàng hóa thì tiến hành tiêu hủy sản phẩm.
Tại khu vực ga Lào Cai, thủ đoạn của các đối tượng thường là để hàng vô chủ dưới sân ga. Khi lực lượng chức năng phát hiện thì đối tượng buôn lậu "bỏ của chạy lấy người".
Ngày 10/4, QLTT tỉnh Lào Cai thu giữ 170kg nội tạng lợn không rõ nguồn gốc, ước tính khoảng hơn 24 triệu đồng, do không có người đến nhận nên đã xử lý theo quy định hiện hành.
Có vụ đối tượng bị bắt giữ khai nhận là thu gom nội tạng từ những đối tượng mang ở Trung Quốc về như vào ngày 11/8, phát hiện 65kg nội tạng động vật nhập lậu. Số hàng này đang tập kết tại khu 6, đường Nguyễn Huệ, phường Phố Mới, TP Lào Cai, do ông Nguyễn Minh Hùng, tổ 6, phường Duyên Hải, Lào Cai là chủ hàng.
Đội trưởng Đội QLTT số 1, Chi cục QLTT tỉnh Lào Cai cho biết: Hầu hết các vụ bắt giữ đều dừng lại ở mức độ xử lý đối tượng vận chuyển thuê. Họ thường để hàng trong các thùng xốp đặt trên xe máy, không chằng dây, phát hiện lực lượng làm nhiệm vụ thì "hất" hàng xuống đất bỏ chạy. Khi bị bắt ban đầu xin tha, không được thì tụ tập đông người đến đánh đập và chửi bới. Trong những trường hợp đó, nếu mình không bình tĩnh xử lý thì sẽ mắc bẫy đối tượng, bọn chúng cướp lại hàng rồi chống trả lực lượng làm nhiệm vụ.
Nội tạng gia súc, gia cầm và các sản phẩm động vật rất dễ bị phân hủy nếu không được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp. Thông thường các mặt hàng nội tạng này được vận chuyển về xuôi nên thường phải đóng kín, thậm chí nhiều khả năng dùng các chất bảo quản thực vật, sử dụng công nghệ tẩy trắng thực phẩm để làm món ăn...
Những tháng cuối năm thường là lúc hoạt động của tội phạm buôn lậu diễn biến rất phức tạp. Bởi vậy, Ban chỉ đạo 127 tỉnh Lào Cai đã có kế hoạch tăng cường công tác tuần tra, ngăn chặn các vụ vận chuyển hàng hóa, đặc biệt là gia súc, gia cầm và các sản phẩm từ gia súc, gia cầm... cả trên đường biên và trong nội địa.
Song để đạt hiệu quả, cuộc chiến này không chỉ nỗ lực của các lực lượng chức năng mà của cả xã hội. Mỗi người dân hãy là những người tiêu dùng thông minh khi lựa chọn các sản phẩm thực phẩm sạch
Theo Xuân Mai
CAND