Những vòng tròn đá bí ẩn, đánh đố giới khoa học ở Jordan

TPO - 12 vòng tròn khổng lồ nằm rải rác trên khắp đất nước Jordan mang theo một bí ẩn cực ớn. Những vòng tròn này có thể được quan sát từ trên cao hay qua ảnh chụp từ vệ tinh.

Vòng tròn J1 ở Jordan, có tên địa phương là Qasr Abu el-Inaya.

Với tên gọi Những Vòng Tròn Lớn, các vòng tròn ở Jordan có đường kính từ 220m đến 455m. Lần đầu tiên người ta phát hiện những vòng tròn bí ẩn này là vào những năm 1920. Những nghiên cứu trong các năm 1930, 1953 và 2002 chỉ hé lộ thêm nhiều chi tiêt về kích thước, hình dáng và vị trí của các vòng tròn, chứ không thực sự giải mã được sự tồn tại và ý nghĩa của chúng.

Các nhà khảo cổ tới từ Australia đã làm một bộ phim tài liệu về 12 vòng tròn ở Jordan và một số vòng tròn khác mới được phát hiện ở Syria. Tổng cộng, có 8 vòng tròn lớn đã được ghi nhận ở vùng phía tây miền trung Jordan, nằm giữa Wadi el-Hasa và rìa vách núi Shara, cùng một nhóm 4 vòng tròn khác nằm về phía bắc ốc đảo Azraq. Năm 2002, một vòng tròn lớn nữa đã được phát hiện gần thành phố Homs ở Syria qua ảnh vệ tinh.

Giáo sư Kennedy cho biết các cấu trúc này rất đơn giản, và thường bao gồm những bức tường thấp hoặc những tảng đá cuội không được cắt gọt. Tuy vậy, xét về độ chính xác của các vòng tròn, đây không phải là một công việc nhanh chóng và có thể đã cần sức lao động của hàng chục người.

Vòng tròn J2 ở Jordan

Việc xác định niên đại của các vòng tròn này cũng là một vấn đề với các nhà khảo cổ. Thường thấy nhất xung quanh hoặc bên trong các vòng tròn là những vật liệu có từ thời kỳ Đồ đồng đá và thời kỳ tiền Đồ đồng (khoảng năm 2.000-4.500 trước Công nguyên). Một số vòng tròn lại có vật liệu xây dựng từ những thời kỳ muộn hơn, tiêu biểu là từ thời La Mã (giữa thế kỷ thứ 1 và thứ 7 trước Công nguyên).

Vòng tròn được phát hiện ở Syria nằm cách thành phố Homs 15,5 km về phía tây bắc và được vệ tinh Ikonos phát hiện năm 2002.  Đây là một trong hai vòng tròn đã bị phá hủy gần như hoàn toàn do các thành phố xung quanh mở rộng. Vòng tròn còn lại là J12 có đường kính từ 370 m đến 430m nằm gần ốc đảo Azraq. Một số vòng tròn khác cũng đã bị những con đường giao thông cắt qua.

Giáo sư Kennedy cho biết, các nhà khảo cổ sẽ cần khai quật khu vực các vòng tròn để hiểu thêm về cấu trúc và mục đích xây dựng chúng. Họ cũng cần tìm kiếm thêm trên hình ảnh vệ tinh để có những phát hiện mới hơn.