Tại Hà Nội và TPHCM, bức xạ tia UV (tia cực tím) từ hiện tượng thời tiết cực đoan đang ở mức rất cao (10). Từ 11 giờ đến 15 giờ mỗi ngày là thời điểm bức xạ tia cực tím ở mức nguy hiểm nhất.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo, chỉ số tia cực tím ở mức từ 8 đến 10 là ở mức rất cao, với mức UV này nếu bị nắng chiếu trực tiếp khoảng 25 phút, làn da của cơ thể người sẽ bị bỏng. Nếu chỉ số UV là 11+ (quá cao) trong khoảng 10 phút bị nắng chiếu trực tiếp da sẽ bị bỏng.
BS Nguyễn Triệu Vũ, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức cho hay: “Bức xạ cực tím (Ultraviolet radiation) là thành phần trong ánh sáng mặt trời trong đó quan trọng nhất là tia cực tím A và B (UVA và UVB) có thể gây tổn thương DNA của tế bào da. Khi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng, da sẽ bị bỏng, khô, xạm, mất đàn hồi, tạo nếp nhăn, làm nhanh lão hóa và có thể gây ung thư da. Ngoài ảnh hưởng trên da, tia cực tím còn có thể gây các vấn đề cho mắt như cườm. Chỉ số tia cực tím càng cao thì nguy cơ gây tổn thương cho cơ thể con người càng lớn”.
Nghiên cứu mới dẫn đầu bởi PGS. Andrew White - chuyên gia về sinh y học tại Đại học Cornell, Ithaca, New York, Mỹ đã phát hiện rằng, khi các tế bào gốc melanocyte tích tụ một số đột biến di truyền, chúng sẽ trở thành những tế bào ung thư. Khi tiếp xúc với tia cực tím (UV), các tế bào bạch cầu sẽ giải phóng melanin màu nâu đậm đến màu đen để bảo vệ da khỏi tia nắng. Nhưng trong tế bào gốc melanocyte đã đạt và vượt ngưỡng đột biến di truyền, do kích thích bởi ánh sáng mặt trời chúng sẽ phát triển thành khối u.
Các nhà khoa học giải thích rằng, một gene có tên Hgma2 xuất hiện trong da khi tiếp xúc với tia UV. Khi Hgma2 xuất hiện nó cho phép các tế bào gốc, tế bào sắc tố di chuyển từ nơi chúng nằm ở gốc của nang lông đến bề mặt da, hoặc biểu bì nơi chúng giải phóng melanin. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng hai nhóm chuột được tạo ra đột biến tế bào gốc melanocyte để kiểm tra vai trò của Hgma2 trong sự phát triển của u ác tính. Kết quả cho thấy, những con chuột đột biến tế bào gốc và gene Hgma2 phát triển khối u ác tính, trong khi các con chuột có đột biến và gene Hgma2 đã lành, lại vẫn khỏe mạnh.
Để hạn chế những tác động nguy hiểm do tia cực tím gây ra, các bác sỹ khuyến cáo người dân nên chủ động sắp xếp công việc, hạn chế ra đường vào khung giờ có bức xạ tia cực tím cao (từ 10 giờ đến 16 giờ mỗi ngày) nếu không có việc cần thiết. Trẻ em và người già là nhóm cần được bảo vệ trước hiện tượng thời tiết cực đoan bởi ngoài tác động của tia cực tím thì thời tiết nắng nóng rất dễ khiến người lớn tuổi và trẻ em mắc bệnh.