Tàu Lady R của Nga cập cảng hải quân của Nam Phi tháng 12/2022. (Ảnh: AP)
Đại sứ Mỹ Reuben Brigety nói trong cuộc gặp báo chí rằng Mỹ tin vũ khí và đạn dược đã được chất lên một tàu chở hàng của Nga từ căn cứ hải quân Cape Town hồi tháng 12 năm ngoái.
“Chúng tôi tin rằng vũ khí đã được chất lên con tàu đó, và tôi đặt cược mạng sống của mình vào tính chính xác của thông tin đó”, ông Brigety.
Đại sứ Mỹ cho rằng việc Nam Phi cung cấp vũ khí cho Nga “cơ bản là không chấp nhận được”.
Văn phòng của Tổng thống Cyril Ramaphosa đáp trả, bày tỏ “thất vọng” khi ông Brigety “có hành động công khai phản tác dụng”.
Phát ngôn viên tổng thống Nam Phi cho rằng phát biểu của Đại sứ Mỹ “làm suy giảm tinh thần hợp tác và đối tác giữa hai quốc gia”.
“Dù không đưa ra bằng chứng cho những cáo buộc đó, chính phủ đã tiến hành một cuộc điều tra độc lập do một thẩm phán nghỉ hưu đứng đầu”, phát ngôn viên cho biết.
Tại Washington, Bộ Ngoại giao Mỹ phát biểu nhẹ nhàng hơn nhiều so với vị đại sứ mạnh miệng, đồng thời hoan nghênh lời hứa điều tra.
“Chúng tôi tiếp tục cam kết triển khai chương trình nghị sự hợp tác với các đối tác Nam Phi”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel nói với báo chí, đề cập đến hợp tác về y tế cộng đồng, biến đổi khí hậu và thương mại.
Ông Patel từ chối nói về bất kỳ cách đáp trả nào với Nam Phi, dù Washington nhiều lần dọa sẽ trừng phạt Trung Quốc nếu gửi vũ khí cho Nga.
Nam Phi cho biết họ muốn giữ quan điểm trung lập với cuộc xung đột Nga - Ukraine, đồng thời kêu gọi đàm phán để chấm dứt chiến tranh.
Tuy nhiên, những người phản đối chỉ ra một số việc cho thấy Nam Phi nghiêng về phía Nga.
Đầu năm nay, Nam Phi triển khai đợt tập trận chung ba bên với Nga và Trung Quốc. Tháng trước, một máy bay vận tải quân sự Nga hạ cánh tại căn cứ không quân trong đêm, để vận chuyển những thứ mà quan chức quân sự Nam Phi gọi là “thư ngoại giao”.
Đại sứ Brigety có vẻ đề cập đến chuyện trước đây đã được nói đến, khi con tàu chở hàng Lady R treo cờ Nga, cập bến cảng căn cứ hải quân lớn nhất của Nam Phi.