Đảo Hòn Gạc, thuộc phường Cao Xanh, TP Hạ Long được UBND tỉnh Quảng Ninh giao đất có thu tiền sử dụng đất cho Công ty CP Tập đoàn INDEVCO (có địa chỉ tại TP Cẩm Phả) xây dựng Khu du lịch sinh thái đảo Hòn Gạc vào tháng 9/2007, với tổng diện tích hơn 25,2ha, trong thời hạn 70 năm.
Nhưng sau 17 năm, hòn đảo này vẫn bị bỏ hoang, nằm trơ trọi giữa vịnh Cửa Lục.
Theo tìm hiểu của phóng viên Tiền Phong, tháng 12/2007, Công ty CP Tập đoàn INDEVCO đã nộp tiền sử dụng đất một lần cho cả thời gian giao đất là 70 năm với tổng số tiền hơn 21 tỉ đồng. Sau đó Công ty này đã rục rịch đầu tư làm một phần hạ tầng. Nhưng chỉ vài tháng sau đó hòn đảo bị bỏ hoang cho đến nay.
Đại diện Chủ đầu tư lý giải về việc bỏ hoang dự án vì lo ngại vấn đề ô nhiễm bụi xi măng, clinker và tiếng ồn từ các cảng của 2 nhà máy xi măng gần đó. Họ cũng tính đến viễn cảnh Khu du lịch xây dựng xong cũng không thể đón khách vì tình trạng ô nhiễm môi trường, bởi họ nhắm tới đối tượng khách cao cấp.
Trong khi đó, để giải quyết được các vấn đề ô nhiễm trên, chủ đầu tư phải đợi đến ít nhất năm 2030 khi Quảng Ninh dự kiến di dời các nhà máy xi măng nằm bên bờ vịnh Cửa Lục đi nơi khác.
Năm 2010, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có công văn yêu cầu Công ty CP Tập đoàn INDEVCO phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án theo tiến độ ghi trong dự án đầu tư, báo cáo giải trình về tiến độ thực hiện dự án; đồng thời cam kết thời gian hoàn thành dự án, trình UBND tỉnh Quảng Ninh xem xét, quyết định gia hạn thời gian thực hiện dự án theo quy định.
Trường hợp Công ty Cổ phần Tập đoàn INDEVCO không tiếp tục thực hiện dự án, yêu cầu có văn bản báo cáo để UBND tỉnh Quảng Ninh xem xét thu hồi đất.
Mới đây nhất, TP Hạ Long công bố quy hoạch sử dụng đất, trong đó, phần lớn diện tích đất trên đảo Hòn Gạc được UBND tỉnh Quảng Ninh giao cho công ty này năm 2007 nay phải đổi thành đất cây xanh lâm viên (khoảng 75%); phần còn lại (khoảng 4,53ha) là đất dịch vụ du lịch, đất thương mại.
Nhưng phía Công ty CP Tập đoàn INDEVCO khẳng định, số tiền hơn 21 tỉ đồng mà công ty trả một lần vào năm 2007 là để thuê diện tích đất làm thương mại, dịch vụ và du lịch theo quy hoạch chi tiết là khoảng 15,2ha và không có diện tích đất quy hoạch lâm nghiệp thì mới đủ điều kiện để xây dựng một khu du lịch sinh thái.
Nay, với diện tích đất quy hoạch dịch vụ, du lịch chỉ còn 4,53ha được phép xây dựng và 20,67ha đất rừng sản xuất tại Quy hoạch phân khu 1/2000 mà tỉnh Quảng Ninh vừa phê duyệt, theo chủ đầu tư dự án, thì chỉ đủ xây dựng một khách sạn nhỏ.
Theo quyết định phê duyệt Dự án Khu du lịch sinh thái đảo Hòn Gạc, công ty này sẽ đầu tư các công trình, gồm: Khách sạn 7 tầng, sân bay trực thăng, bãi tắm, vườn mê cung, bảo tàng sinh vật biển, công viên vui chơi cảm giác mạnh, bến du thuyền, khán đài nhạc nước, khu chợ quê, khu nhà hàng ven biển, nhà nghỉ ven đồi, quảng trường, bãi đá…
Cũng theo quy hoạch sử dụng đất của TP Hạ Long, đảo Hòn Gạc sẽ được tổ chức thành không gian du lịch, vịnh Cửa Lục kết hợp các bến du thuyền, bến neo đậu tầu thuyền.
Một hòn đảo cực đẹp có vị trí đắc địa giữa vịnh Cửa Lục bị bỏ hoang cả chục năm và không thể phát triển được những sản phẩm du lịch mới.
Việc Công ty CP Tập đoàn INDEVCO lo ngại ô nhiễm cũng có cơ sở nhưng cần xem xét lại chủ trương đầu tư và lộ trình thực hiện dự án sau 17 năm liệu còn phù hợp. Còn rất nhiều doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cần không gian để phát triển. Việc để hoang một hòn đảo tuyệt đẹp trong thời gian dài là lãng phí tài nguyên.