Sắc hoa đỏ bên nét cổ kính của tháp Rùa tạo nên một vẻ đẹp riêng khiến ai đi qua đây cũng phải ngước nhìn.
Đây là loài cây thuộc họ thân gỗ, tán tròn, hoa gạo có màu đỏ rực với năm cánh đơn, dày và xòe rộng. Cây gạo có nguồn gốc từ Ấn Độ và được trồng phổ biến ở các quốc gia châu Á. Hoa gạo còn được biết đến các tên gọi mỹ miều khác là hoa mộc miên hay hoa Pơ lang.
Những bông hoa đầy sức sống, thơm mềm như bàn tay thiếu nữ, khiến bao người ngẩn ngơ.
Đoá hoa chứa đựng đầy những khát khao mơ mộng son trẻ, báo hiệu những ngày hạ rộn rã tươi vui gọi mời tiếng ve râm ran quanh Hồ Gươm xanh ngắt.
Ở Việt Nam, hoa gạo là loài hoa gắn liền với tuổi thơ của rất nhiều người. Cứ mỗi độ cuối xuân, sắc đỏ hoa gạo lại khiến lòng người nao nao.
Trên những cành cây khẳng khiu, trơ trọi dưới tác động của mùa đông lạnh giá, hoa gạo bừng tỉnh vươn mình nở rộ trong suốt hai tuần. Những bông hoa đỏ rực như những đốm lửa đầy nhiệt huyết, đánh tan không khí u ám và những cơn mưa phùn dai dẳng.
Vào mỗi độ tháng 3, tháng 4, hoa gạo trổ bông. Từ thân cây xù xì bắt đầu nở những bông hoa đỏ rực, in lên nền trời xanh và soi bóng xuống mặt hồ. Khung cảnh tạo nên sự tương phản mà hài hoà đầy nghệ thuật.
Vòng đời của hoa gạo ngắn ngủi, chỉ kéo dài vài ngày, nhưng khi rụng xuống, bông hoa vẫn giữ được màu sắc đỏ rực nguyên vẹn không hề phai tàn hay héo úa như những loại hoa khác. Hoa gạo không rơi rớt từng cánh trong sự lẻ loi tàn tạ mà nhẹ nhàng rủ bỏ cả bông như giữ vững sự kiêu ngạo quyến rũ của riêng mình.
Chẳng ai có thể làm ngơ được trước vẻ đẹp rực rỡ của hoa gạo.
Với tuổi đời hơn trăm năm, gốc cây bốn người ôm không hết, hình ảnh cây gạo tại Hồ Gươm đã trở nên rất quen thuộc với người dân Thủ đô và của những người yêu, nhớ tới Hà Nội.
Hoa gạo khi nở có kích thước lớn, năm cánh hoa uốn cong nhẹ nhàng hướng ra ngoài, đỏ mọng như cánh môi thiếu nữ. Nhuỵ hoa mỏng manh nhưng thẳng tắp, trên đầu có chấm đỏ như những ngọn lửa bùng cháy
Khi trời đất giao mùa hết xuân sang hè, ta lại thấy "Lập loè cây gạo ra hoa. Nghe trong sâu thẳm cây đa, đình làng…” Rực rỡ sắc đỏ hoa gạo như khát cháy niềm riêng mãnh liệt.
Thời gian hoa nở rực rỡ nhất kéo dài 2-3 tuần, đến hết tháng Ba, đầu tháng Tư trước khi mùa hè rực nắng.
Tại Hà Nội, cây gạo không được trồng phổ biến như các loài cây khác. Tuy nhiên, mùa hoa gạo Hà Nội vẫn là một món quà tháng 3 đặc biệt thân thương của người dân Thủ đô