Tại buổi chất vấn, các đại biểu cho rằng nhiều dự án tồn tại từ năm 2004, 2005 đến nay nhưng người dân vẫn chưa được cấp quyền sử dụng đất. Đơn cử như dự án khu lọc hóa dầu Long Sơn, khu nhà ở Khang Linh, khu nhà ở Đại An, khu nhà ở Thanh Bình đều ở khu vực TP. Vũng Tàu…
Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu khẳng định, Sở rất thiện chí trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, nhưng hồ sơ của người dân ở các khu nhà ở này không đáp ứng được yêu cầu để cấp sổ.
“Theo điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong kinh doanh nhà ở, chủ đầu tư phải hoàn thành việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật gồm các công trình dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt trước khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân xây dựng nhà ở. Thế nhưng, với sự thỏa thuận giữa người dân và chủ đầu tư dự án, hầu hết người dân đã hoàn tất việc thanh toán và xây dựng nhà ở, mà không để ý đến việc chủ đầu tư có đảm bảo việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng hay không. Chính vì vậy mà không đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận”- ông Hải cho biết.
Theo ông Hải, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, nhà ở cho người dân sẽ không bao giờ thực hiện được nếu chủ đầu tư không hoàn tất việc này. Trong khi đó, đa phần các chủ đầu tư thường né tránh việc hoàn thiện các thủ tục theo yêu cầu.
“Vậy làm thế nào để giải quyết việc cấp giấy cho người dân?”- đại biểu Nguyễn Văn Trinh chất ván Ông Hải cho rằng, Sở Xây dựng phải tăng cường quản lý công tác hoàn thiện các thủ tục xây dựng của các dự án trước khi bán cho người dân.
Giải trình về các dự án không đáp ứng quy hoạch 1/500 vẫn lọt lưới bán đất ở, nhà ở cho dân và công tác tăng cường quản lý, ông Tạ Quốc Trung, Giám đốc Sở Xây dựng chỉ trả lời chung chung như đã tăng cường kiểm tra, mời chủ đầu tư lên làm việc và thu hồi một số dự án không đáp ứng điều kiện theo quy hoạch 1/500, tuy nhiên vẫn còn nhiều dự án chậm hoặc không thực hiện quy hoạch.
Trả lời câu hỏi của chủ tọa kỳ họp về việc Sở Xây dựng làm thế nào để tăng cường quản lý các dự án; và đến khi nào Sở Xây dựng yêu cầu các chủ đầu tư dự án nhà ở đất ở hoàn thành các kết cấu hạ tầng để người dân đủ điều kiện cho Sở Tài nguyên Môi trường cấp Giấy chứng nhận? ông Trung chỉ hứa hẹn năm 2021 sẽ giải quyết trước các dự án ít khiếm khuyết.
Đại biểu Trần Thị Thu Hiền, Phó Giám đốc Sở Du lịch chất vấn: Dự án khu nhà ở, đất ở tại Bà Rịa – Vũng Tàu được rao bán đầy đường, phần lớn đều chưa đủ điều kiện để bán cho dân. Có phải do việc quản lý của ngành chức năng còn lỏng lẻo?
Ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thừa nhận đã một thời việc quản lý phân lô tách thửa còn lỏng lẻo, sau đó Sở Tài nguyên Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban bành những quy định về vấn đề này, thế nhưng vẫn không tránh khỏi những lỗ hổng đã bị thủng ngay từ ban đầu.
Cũng trong phiên chất vấn hôm nay, việc đầu tư công chỉ đạt 57% vốn bố trí năm 2020 tính đến ngày 24/11/2020 (4.567 tỷ đồng) trở thành một điểm nóng được các đại biểu quan tâm.
Chủ tọa cuộc họp khẳng định tỷ lệ này còn thấp hơn tỷ lệ chung của cả nước và “trở thành thời kỳ vốn đợi dự án chứ không phải dự án đợi vốn”. Trong năm 2020 vốn ngân sách bố trí để 42 dự án khởi công mới. Cho đến hết năm nay, mới chỉ có 27 dự án được khởi công. Về việc triển khai các chương trình, đề án, có đề án được cấp vốn năm 2020 nhưng chưa giải ngân được, như kế hoạch đảm bảo an sinh xã hội cho 3 xã tại huyện Xuyên Mộc; và chương trình này theo dự kiến thì hết năm 2021 cũng chỉ giải ngân được 15%.
Theo giải trình của Sở Kế hoạch và Đầu tư, những nguyên nhân được kể đến là ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, thủ tục giải phóng mặt bằng kéo dài, thủ tục đấu nối kéo dài, một số dự án việc chuyển giao quản lý gặp vướng mắc… Trong số này, khó khăn lớn nhất vẫn là bồi thường giải phóng mặt bằng, trong đó vấn đề trọng tâm là khảo sát giá đất.
Ông Hoàng Vũ Thảnh, Quyền chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu đưa ra nhóm 3 giải pháp để đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng vì đa phần những dự án công vướng trên địa bàn TP. Vũng Tàu đều do giải phóng mặt bằng: Một là, về khảo sát giá đất, TP. Vũng Tàu sẽ có những hội thảo và tăng cường khảo sát giá đất ở vùng lân cận nhằm tìm ra giải pháp để giá đất gần nhất với thực tế. Hai là, Sở Xây dựng đang xây dựng các quỹ nhà ở xã hội và đẩy nhanh tiến độ xây dựng để đáp ứng yêu cầu của dự án. Ba là, theo chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND thành phố Vũng Tàu đang rà soát các khu đất để làm quỹ đất tái định cư.
Đại biểu Nguyễn Văn Trình cho rằng, để đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng thì phải hoàn chỉnh ngay từ khâu đầu tiên là kiểm kê giải phóng mặt bằng cho đúng. Sau bồi thường, người dân phải có nơi ở ổn định, nếu không bằng thì phải tốt hơn nơi ở cũ thì họ mới an cư lạc nghiệp. Nhiều đại biểu khác cũng đồng quan điểm trong việc phải tính toán thế nào cho người dân không bị thiệt thòi, không cảm thấy mình bị đuổi ra khỏi nơi ở cũ mà không thấy được sự hoán đổi công bằng.
Ông Mai Ngọc Thuận, chủ tọa cuộc họp khẳng định tồn tại này nếu không có giải pháp cụ thể của các ngành chức năng thì sẽ tiếp tục kéo sang năm khác, kéo sang kỳ họp khác vẫn không giải quyết được. Ông nhận định nguyên nhân chính là sự phân bổ vốn đầu tư công chưa hợp lý. Chậm giải ngân đầu tư công tác động đến toàn bộ ngành kinh tế nên ông Thuận đề nghị UBND tỉnh và các ngành chức năng phải có kế hoạch cụ thể ngay khi triển khai dự án, xác định trách nhiệm của chủ đầu tư, rà soát từng dự án để triển khai hiệu quả.
Ngày mai (13/12), HĐND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ quyết nghị một số biện pháp về triển khai hoạt động kinh tế xã hội năm 2020 và dự ước kế hoạch năm 2021, trong đó có việc giải quyết những vấn đề nóng đã được chất vấn hôm nay.