Bộ Công Thương vừa có văn bản lấy ý kiến về việc liên danh Tập đoàn Geleximco - Công ty TNHH Hong Kong United (HUI) đề xuất tham gia dự án đầu tư xây dựng nhà máy nhiệt điện Quỳnh Lập 1 và Quảng Trạch 2 theo hình thức PPP (đối tác công - tư). Đây là lần thứ hai doanh nghiệp này đề xuất làm nhà máy nhiệt điện vốn đang do tập đoàn năng lượng trong nước làm chủ đầu tư.
Theo đề xuất gửi Chính phủ hồi tháng 10/2017, Geleximco đề nghị được làm chủ đầu tư dự án Nhà máy nhiệt điện Quỳnh Lập 1 và Quảng Trạch 2. Với dự án nhiệt điện Quỳnh Lập 1 hiện do Tập đoàn Than và khoáng sản Việt Nam (TKV) làm chủ đầu tư, Geleximco đề xuất liên danh Geleximco –HUI sở hữu 75% cổ phần, 25% còn lại thuộc TKV. Còn với dự án nhiệt điện Quảng Trạch 2 do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư, đơn vị này đề xuất nắm hẳn 100% cổ phần.
Xin đầu tư vào các dự án nhiệt điện có giá trị, tổng vốn đầu tư hàng tỷ đôla, song phương án tài chính mà Geleximco và liên danh đưa ra lại phần lớn dựa vào vốn vay từ Trung Quốc, với tỷ lệ vốn đối ứng 20% vốn chủ sở hữu và 80% vốn vay. Dự kiến lãi suất vay từ nguồn tín dụng thương mại là 10,86% một năm và quốc tế là 11,77% một năm. Phần này sẽ được huy động từ tổ hợp các ngân hàng do Ngân hàng Phát triển nhà nước Trung Quốc đứng đầu, gồm Ngân hàng Trung Quốc, Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc Chi nhánh Hồ Nam, Chi nhánh An Huy và Ngân hàng Công Thương Trung Quốc.
Geleximco khẳng định, liên danh của họ sẽ chịu trách nhiệm thu xếp vốn cho 2 dự án trên từ các tổ chức tín dụng và các nguồn vốn vay thương mại quốc tế mà không cần bảo lãnh Chính phủ. Thậm chí, chủ đầu tư sẽ tiến hành khởi công xây dựng ngay các dự án mà không cần chờ hoàn thành thu xếp vốn..
Đề cập về năng lực tài chính của Geleximco, Bộ Công Thương cho biết, đơn vị chỉ nêu một số thông tin chung về giá trị tổng tài sản, tổng nợ, tài sản ngắn hạn, nợ ngắn hạn, vốn lưu động… Báo cáo tài chính năm 2016 của Geleximco cho thấy, doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu 8.976 tỷ đồng, được đảm bảo bởi nguồn tiền thu được từ các dự án xây dựng đô thị, golf (gần 8.872 tỷ đồng). Dòng tiền vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp này có thể lên trên 15.730 tỷ đồng thu từ các dự án xây dựng.
Điều đáng quan tâm hơn là năng lực tài chính của đối tác liên danh HUI lại không được doanh nghiệp này cung cấp theo yêu cầu của Bộ Công Thương, mà chỉ đưa báo cáo tài chính năm 2014 – 2016 của Tập đoàn Năng lượng mới KAIDI Dương Quang, cổ đông chính của HUI. Lý do được Geleximco đưa ra, HUI là công ty được KAIDI thành lập để huy động vốn đầu tư vào các dự án lớn tại các nước trong khu vực, gồm Việt Nam. Do HUI mới thành lập năm 2016 nên chưa có báo cáo tài chính 3 năm theo yêu cầu. Về dòng tiền, vốn chủ sở hữu và tài chính của HUI được thu xếp bởi KAIDI.
“Năng lực tài chính và kinh nghiệm của HUI chính là năng lực và kinh nghiệm của cổ đông – KAIDI Dương Quang”, văn bản giải trình của Geleximco gửi Bộ Công Thương nêu.
Trong khi Geleximco và liên danh tha thiết được làm nhiệt điện thì những tập đoàn trong nước đang được giao đầu tư số dự án này không đồng tình.
Là chủ sở hữu dự án Nhà máy nhiệt điện Quảng Lập 1, TKV cho rằng, nội dung đề xuất hợp tác của liên danh Geleximco – HUI “không phù hợp với chủ trương kêu gọi đầu tư dự án này của Hội đồng thành viên TKV, theo đó TKV nắm giữ cổ phần chính”.
TKV lý giải, tháng 5/2017 tập đoàn đã ký biên bản ghi nhớ với Geleximco - KAIDI và KOSPO (Hàn Quốc) về hợp tác phát triển dự án nhiệt điện Quỳnh Lập I theo hướng TKV chủ trương nắm giữ cổ phần dự án này tối thiểu 36%, còn KAIDI 34%, KOSPO 34%. Tuy nhiên, trong quá trình đàm phán, Geleximco và KAIDI khẳng định chỉ hợp tác phát triển dự án với cơ cấu nhà đầu tư TKV nắm 36% cổ phần, KAIDI 34% và Geleximco 34%, không hợp tác với bất cứ nhà đầu tư nào khác trong triển khai dự án. Do không tìm được tiếng nói chung, TKV đang tìm kiếm thêm nhà đầu tư khác đủ năng lực để xem xét lựa chọn theo tỷ lệ vốn góp 30% tại dự án. Ngoài ra, tập đoàn này cho biết, đã và đang thực hiện một số công việc như đàm phán với liên danh tổ hợp nhà thầu EPC Doosan - Lilama - Narime về gói thầu EPC dự án; đang đàm phán hợp đồng mua bán điện với EVN...
Còn với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, đơn vị được giao làm chủ đầu tư dự án nhiệt điện Quảng Trạch 1, 2 cũng cho biết, hiện đã phê duyệt điều chỉnh báo cáo khả thi và đang lựa chọn nhà thầu lập báo cáo này. Tập đoàn cũng đã đạt được thỏa thuận vay vốn cho dự án từ Vietcombank cho dự án Quảng Trạch 1 và VietinBank với dự án Quảng Trạch 2.
EVN cũng cho rằng, việc Geleximco đề xuất đầu tư theo hình thức PPP chưa được quy định đối với công trình điện. Thời gian thành lập công ty liên doanh, trong đó doanh nghiệp Nhà nước chiếm 20-30% cổ phần, còn lại do Geleximco và KAIDI đầu tư, sẽ kéo dài, dẫn đến chậm tiến độ dự án.
Dự án nhiệt điện Quảng Lập 1, Quảng Trạch 2 đều là hai dự án nhiệt điện quan trọng nằm trong quy hoạch điện sơ đồ VII quốc gia đã được Chính phủ phê duyệt.
Nhà máy nhiệt điện Quỳnh Lập 1 xây dựng trên diện tích 150 ha, TKV được Chính phủ giao cho làm chủ đầu tư với tổng vốn 2,1 tỷ USD. Nhà máy có công suất lắp đặt 2 x 600 MW gồm 2 tổ máy, dự kiến sẽ phát điện vào năm 2020 và hàng năm cung cấp vào mạng lưới điện quốc gia khoảng 6,6 tỷ kWh điện.
Nhà máy nhiệt điện Quảng Trạch 2 thuộc dự án Trung tâm nhiệt điện Quảng Trạch do EVN làm chủ đầu tư, khởi công từ cuối năm 2015. Nhà máy gồm 2 tổ máy chính với công suất thiết kế 1.200 - 1.320MW, tổng vốn đầu tư khoảng 2,4 tỷ USD, dự kiến vận hành từ năm 2024.