Đây là giải thưởng do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam - VIFOTEC) tổ chức.
Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Phạm Duy Trang (bìa trái) và Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc (bìa phải) trao bằng khen cho sinh viên đạt giải tại cuộc thi
Đối với Giải thưởng KHCN dành cho giảng viên trẻ được phát động vào tháng 02/2024 thu hút 47 công trình nghiên cứu, cùng gần 100 sản phẩm công bố khoa học và chuyển giao của các giảng viên trẻ từ 29 cơ sở giáo dục đại học. Sau khi các công trình được đánh giá sơ bộ, Bộ GD&ĐT đã thành lập 6 Hội đồng chuyên môn để xét giải trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ, từ đó chọn 17 công trình xuất sắc vào Vòng Chung khảo.
Trong khi đó, Giải thưởng KHCN dành cho sinh viên trải qua Vòng Sơ khảo vào tháng 9/2024 và Vòng Chung khảo vào ngày 7/11, với sự tham gia của 536 đề tài nghiên cứu được chọn từ hơn 15.000 đề tài khoa học của sinh viên từ 96 cơ sở giáo dục đại học trên toàn quốc. Các Hội đồng xét tuyển đã chọn ra 446 đề tài xuất sắc để trao Giải thưởng, trong đó có 18 giải Nhất.
Các đề tài của sinh viên được đánh giá dựa trên các tiêu chí như tính khoa học, tính khách quan, hiệu quả ứng dụng trong thực tiễn và tiềm năng phát triển các giải pháp, sản phẩm Start-up. Mục tiêu của giải thưởng là tôn vinh các đề tài xuất sắc và khuyến khích kết quả nghiên cứu được công bố quốc tế.
Một trong những giải nhất gây chú ý là đề tài “Tự điều chỉnh cảm xúc ở học sinh có biểu hiện trầm cảm: Thử nghiệm can thiệp dựa trên chánh niệm để đánh giá hiệu quả thông qua tín hiệu điện não và hành vi” do nhóm sinh viên Trường ĐH Sư phạm TPHCM thực hiện dưới sự hướng dẫn của giảng viên TS. Giang Thiên Vũ.
Đề tài này nghiên cứu phương pháp can thiệp chánh niệm nhằm hỗ trợ học sinh có biểu hiện trầm cảm tự điều chỉnh cảm xúc và cải thiện sức khỏe tâm lý. Kết quả nghiên cứu mang lại những giá trị quan trọng trong giáo dục và chăm sóc sức khỏe tâm thần học sinh mang tính thực tế cấp bách trước thực trạng học sinh chịu nhiều áp lực, trầm cảm đang ngày càng gia tăng.
Giải nhất lĩnh vực Khoa học kỹ thuật và công nghệ gây chú ý là đề tài “Cải tạo đất bề mặt không thích hợp ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long bằng chất kết dính vô cơ kết hợp xỉ lò cao nghiền mịn và phụ gia S1” của nhóm sinh viên Trường ĐH Giao thông vận tải. Đề tài mang tính thực tiễn và ứng dụng cao nhằm giúp nâng cao năng lực sản xuất cho người dân.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho hay, Giải thưởng KHCN dành cho giảng viên trẻ và sinh viên không chỉ tạo cơ hội cho các cá nhân và tập thể thể hiện tài năng nghiên cứu mà còn là dịp để giao lưu học hỏi, kết nối với cộng đồng khoa học. Những đề tài xuất sắc sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ, đồng thời đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề xã hội trong các lĩnh vực như giáo dục, sức khỏe, bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng.