Về tên gọi và phạm vi điều chỉnh, theo Đại tướng Ngô Xuân Lịch, đây là vấn đề lớn được Bộ Quốc phòng cùng với các bộ, ngành trong ban soạn thảo nghiên cứu, xây dựng dự thảo luật phù hợp với Hiến pháp năm 2013, đặc điểm tình hình biên giới Việt Nam, sự phát triển chung của thế giới và khu vực.
Việc lấy tên Luật Biên phòng Việt Nam với phạm vi điều chỉnh như dự thảo nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng theo Nghị quyết số 33 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia và thực hiện Nghị quyết số 78 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020.
Về duy trì an ninh trật tự ở khu vực biên giới cửa khẩu, bộ đội biên phòng được xác định là lực lượng nòng cốt, chuyên trách, chủ trì, phối hợp với lực lượng Công an nhân dân, các cơ quan và chính quyền địa phương trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực ở biên giới cửa khẩu.
Thực tiễn chứng minh, bộ đội biên phòng luôn chủ động, phối hợp với các lực lượng ở khu biên giới như công an, hải quan, kiểm ngư, cảng vụ... Đặc biệt, phối hợp với chính quyền địa phương, với lực lượng bảo vệ biên giới nước láng giềng trong giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội; duy trì thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới, cửa khẩu và đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với các loại tội phạm, nhất là tội phạm về an ninh quốc gia, ma túy, mua bán người... góp phần quan trọng, ổn định tình hình ở khu vực biên giới, vùng biển, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
“Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bộ đội biên phòng luôn tuân thủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình và các lực lượng theo quy định của pháp luật. Vì vậy, dự thảo luật quy định bộ đội biên phòng có chức năng duy trì an ninh trật tự ở khu vực biên giới cửa khẩu là có cơ sở và hoàn toàn phù hợp với thực tiễn”, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cho hay.
Về kiểm tra, kiểm soát, xử lý phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu, theo Bộ trưởng, các văn bản pháp luật hiện hành đều quy định bộ đội biên phòng chủ trì, phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại cửa khẩu thực hiện thủ tục biên phòng và kiểm tra phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật để bảo đảm an ninh quốc gia, phòng, chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch cho hay, bộ đội biên phòng đang trực tiếp kiểm soát nhập cảnh tại 117 cửa khẩu biên giới đất liền và 37 cửa khẩu cảng do Bộ Quốc phòng quản lý.
“Bộ đội biên phòng luôn phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tại cửa khẩu như hải quan, kiểm dịch, cảng vụ trên cơ sở nhiệm vụ, quyền hạn do pháp luật quy định, tình hình an ninh, an toàn tại các cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý, luôn ổn định, tạo điều kiện tốt nhất trong xuất nhập cảnh cho cá nhân, tổ chức, tạo hình ảnh đẹp trong bạn bè quốc tế”, Bộ trưởng Quốc phòng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo ông Lịch, trong thời gian gần đây, tình hình tội phạm ma túy xuất nhập cảnh buôn lậu diễn biến phức tạp. Bộ đội biên phòng đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc sử dụng phương tiện vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu.
“Như vậy, việc kiểm tra hàng hóa do hải quan chủ trì, bộ đội biên phòng kiểm tra phương tiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật ở khu vực biên giới cửa khẩu hoàn toàn phù hợp, không chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và địa bàn hoạt động của hải quan”, Bộ trưởng khẳng định.