Làng Hrach của đồng bào người Ba Na ở dưới chân núi nhưng cách xa nguồn nước suối, chủ yếu tích nước vào mùa mưa. Bởi vậy, bao năm qua cuộc sống của người dân nơi đây muôn bề khó khăn. Hết nước, mọi người phải gùi từng can từ con suối cách làng hơn hai cây số. Cuối mùa khô năm nào suối cũng cạn trơ đáy, người dân phải đào từng hố sâu hoắm chờ nước. Nước sinh hoạt đã vậy, nguồn nước tưới đều đặn cho hoa màu lấy đâu ra. Chứng kiến hình ảnh đó, anh Hmach quyết dẫn nước về buôn làng.
Anh Hmach (bìa trái) phấn khởi bên dòng nước dẫn từ núi về
“Trồng ngô, cấy lúa cứ tới khi lên xanh lại thiếu nước, chưa cho lộc mà đã úa vàng, nhìn xót lắm. Cả làng nhà nào cũng bị vậy bảo sao mình ngồi im được. Chẳng lẽ là thanh niên trai tráng không làm được gì”, anh Hmach trăn trở.
Nghĩ là làm, nhiều ngày Hmach dậy từ khi gà chưa gáy, lầm lũi trên đỉnh núi Bok Ưng, cách làng hơn 3 cây số. Tìm mãi anh mới thấy dòng nước ổn định từ núi. Để dẫn nước về làng, anh Hmach phải phát cây, san từng ụ đất. Thương Hmach, người làng ngăn cản vì cho rằng không thể đưa nước về làng được, có người còn nói điều đó là gàn dở. Sau những tính toán, thuyết phục anh Hmach được vợ đồng ý cho bán một con bò to làm kinh phí mua ống dẫn nước, xây bể chứa.
“Số tiền bán bò được 10 triệu đồng làm không đủ, phát sinh tiếp mình phải xin vợ cho 15 triệu nữa để làm. Khi đường ống dài hơn 3 cây số đưa nước về tới làng cả làng ai cũng mừng ôm mình chúc mừng”, anh Hmach bộc bạch. Nước về làng, gia đình anh Hmach chuyển qua trồng lúa nước. Vụ đầu anh chỉ dám trồng 2 sào nhưng thấy hiệu quả, vợ anh đã thúc giục tăng lên 6 sào. Nước từ núi mát lạnh, cây lúa lớn từng ngày.
Ông Khương Đình Huy, Chủ tịch UBND xã Chư Krêy cho biết, làng Hrach có 103 hộ dân, trước đây đa phần người dân canh tác lúa một vụ. Diện tích lúa của cả làng cũng chỉ khoảng 15ha. Từ khi có nguồn nước ổn định, mọi người đã thay đổi đời sống sinh hoạt, sản xuất, nhiều hộ đã vươn lên thoát nghèo chỉ sau một vụ mùa bội thu. Hiện xã đang động viên bà con phấn đấu làm lúa 2 vụ để phát triển kinh tế. Đồng thời, cán bộ xã sẽ hướng dẫn bà con áp dụng khoa học, kỹ thuật trong trồng trọt, nuôi gia súc.