Chỉ có TPHCM dừng
TPHCM dự kiến ban hành bảng giá đất mới vào ngày 1/8 nhưng mới chỉ hoàn thành được 6 bước nên chưa áp dụng. Thế nhưng, TPHCM lại dừng thủ tục hành chính của người dân, còn các tỉnh thành khác thì vẫn giải quyết hồ sơ về nhà đất, trong đó hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất.
Cụ thể, tỉnh Bình Dương vẫn đang áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K) có hiệu lực từ 1/1/2024 thay cho bảng giá đất năm 2023. Giá đất năm 2024 tăng hơn 2023 từ 15 - 30% tuỳ vào khu vực, vị trí.
Về Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ 1/8, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương đang thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan. Hiện cơ quan thuế tại Bình Dương vẫn tính tiền sử dụng đất theo giá đất ban hành từ 1/1/2024, không chịu ảnh hưởng bởi Luật Đất đai 2024. Do đó hồ sơ nộp về đều được giải quyết, không bị ứ đọng. Công tác giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, hồ sơ có tăng hơn cùng kỳ nhưng không đáng kể.
Đại diện lãnh đạo Cục Thuế tỉnh Bình Dương cũng khẳng định, địa phương đang áp dụng tính tiền sử dụng đất theo quyết định 36/2020 của UBND tỉnh, theo đó đang áp dụng giá hiện hành, chưa có gì thay đổi.
Ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho biết, bảng giá đất của Đồng Nai đang lập theo quy định của Luật Đất đai cũ và vẫn đang có hiệu lực, chưa điều chỉnh gì.
Theo quy định, hệ số điều chỉnh giá đất được phép kéo dài thực hiện đến 31/12/2025 nên hiện nay Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai đang tham mưu UBND tỉnh trên tinh thần chỉ đạo trình hội đồng điều chỉnh, bổ sung một số tuyến đường mới mở, nâng cấp. Cụ thể, giá đất của Khu công nghiệp công nghệ cao ở huyện Cẩm Mỹ, trước đây chưa có hạ tầng nên chưa làm giá, nay đã làm hạ tầng nên phải bổ sung. Một số tuyến đường trước đây điều tra tên đường bị nhầm giờ sửa lại cho đúng theo quy định.
Theo quy định của Luật Đất đai 2024, bảng giá đất phải có giá tái định cư nên tỉnh Đồng Nai sẽ ban hành giá đất một số khu tái định cư để sớm phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
“Về tình hình biến động đất đai, trước hay sau ngày 1/8 giao dịch đất đai đều rất ít. Gần như năm nay, tỉnh Đồng Nai ít có biến động hồ sơ về nhà đất, trong đó hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất”, ông Thường nói.
Tại Bình Thuận, ông Phan Thế Hanh, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh cho biết, Bình Thuận vẫn đang tính tiền sử dụng đất theo bảng giá đất ban hành từ 1/1/2024, nếu có thay đổi thì phải từ 1/1/2025.
Theo Cục Thuế tỉnh Bình Thuận, số thu tiền sử dụng đất trong 6 tháng đầu năm chỉ gần 315 tỷ đồng, bằng 26,2% dự toán (1.200 tỷ đồng), phát sinh chủ yếu từ khoản thu tiền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân.
Riêng tại Hà Nội, từ ngày 29/7 áp dụng hệ số K mới theo quyết định số 45/2024/QĐ-UBND. Còn lãnh đạo các Sở Tài nguyên và Môi trường ở miền Tây như Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Hậu Giang, Trà Vinh… đều cho biết, vẫn đang áp dụng hệ số K cũ, chưa có gì thay đổi.
Được áp dụng hết 2025
Trao đổi với Tiền Phong, ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định, Luật Đất đai 2024 cho phép, bảng giá đất hiện tại do UBND cấp tỉnh ban hành được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Nếu áp dụng bảng giá này thì các địa phương vẫn được sử dụng hệ số K để giải quyết cho từng trường hợp cần thiết và cụ thể.
Theo ông Chính, Luật Đất đai 2024 không cấm các tỉnh thành sử dụng bảng giá đất cũ để tính tiền sử dụng đất, trong đó hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất.
Tuy nhiên tại TPHCM, từ đầu tháng 8, cơ quan thuế các quận, huyện và TP. Thủ Đức chỉ xác định nghĩa vụ tài chính đối với những hồ sơ được chuyển sang cơ quan thuế từ ngày 31/7 trở về trước. Đối với các hồ sơ chuyển sang từ ngày 1/8 (ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực), cơ quan thuế đang chờ hướng dẫn từ Cục Thuế TPHCM.
Lý do mà các cơ quan thuế các quận, huyện và TP. Thủ Đức đưa ra là Luật Đất đai năm 2024 đã bãi bỏ khung giá đất và hệ số điều chỉnh giá (tức hệ số K) và chỉ căn cứ duy nhất vào bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất. Vì không còn hệ số K nên cơ quan thuế không thể căn cứ bảng giá đất năm 2020 để tính tiền sử dụng đất. Trong khi đó, Nghị định 103 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo Luật Đất đai mới đã có hiệu lực từ ngày 1/8 nhưng bảng giá điều chỉnh lại chưa ban hành. Do vậy, các chi cục thuế vẫn đang chờ Cục Thuế TPHCM hướng dẫn cụ thể rồi mới xác định nghĩa vụ tài chính cho các hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn Luật sư TPHCM, bảng giá đất điều chỉnh hệ số K theo quyết định quyết định 02/2020/QĐ-UBND ban hành ngày 16/1/2020 của UBND TPHCM có hiệu lực đến 31/12/2024. Đương nhiên, quyết định này vẫn còn hiệu lực cho đến khi có bảng giá đất mới thì bỏ hệ số K.
“Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 cho phép địa phương được áp dụng đơn giá đất cũ đến 31/12/2025 hoặc điều chỉnh bảng giá đất tùy theo tình hình thực tế. Như vậy, khi bảng giá đất điều chỉnh của TPHCM chưa được ban hành thì bảng giá đất cũ vẫn còn hiệu lực đến 31/12/2025”, luật sư Phượng nói.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, hệ số K chỉ bỏ đi khi làm bảng giá đất mới hoặc bảng giá điều chỉnh sát giá thị trường. Hiện các tỉnh thành khác chưa xây dựng bảng giá đất mới hay bảng giá đất điều chỉnh thì vẫn áp giá cũ và hệ số K đúng theo quy định tại Khoản 1, Điều 257 của Luật đất đai 2024 và giải quyết hồ sơ đất đai bình thường. Chẳng lẽ, các tỉnh thành này bị thất thoát thuế và Khoản 1 của Điều 257 của Luật Đất đai 2024 hướng dẫn cho phép áp dụng giá cũ đến 31/12/2025 bị sai?
Vào lúc 14h ngày 12/8, Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam TPHCM sẽ tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo bảng giá đất do Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đề xuất để điều chỉnh quyết định số 02/2020/QĐ-UBND ngày 16/1/2020 của UBND TPHCM về bảng giá đất trên địa bàn.